Το ρόβερ Perseverance της NASA πέτυχε την παραγωγή οξυγόνου στον Άρη, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο επιστημονικό περιοδικό Science Advances.
Η συσκευή Mars Oxygen In Situ Resource Utilization Experiment (MOXIE) που μεταφέρθηκε με το ρόβερ στον Άρη τον Φεβρουάριο του 2021 κατάφερε να παράγει οξυγόνο από την πλούσια σε διοξείδιο του άνθρακα ατμόσφαιρα του Άρη τόσο κατά τη διάρκεια της νύχτας όσο και της ημέρας.
Το MOXIE λειτουργεί αντλώντας διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα του Άρη μέσω ενός φίλτρου υψηλής απόδοσης σωματιδίων αέρα (HEPA) που παγιδεύει σκόνη, συμπιέζοντας τον αέρα με μια αντλία κύλισης, θερμαίνοντάς την σε περίπου 1.500 βαθμούς F (800 βαθμούς C) και στέλνοντάς την μέσω ηλεκτρόλυσης στερεού οξειδίου (SOXE), το οποίο διαχωρίζει το διοξείδιο του άνθρακα σε ιόντα οξυγόνου και μονοξείδιο του άνθρακα.
Με αυτή τη μέθοδο κατάφερε να παράγει οξυγόνο με ρυθμό περίπου έξι γραμμαρίων την ώρα (όσο περίπου παράγει ένα μικρό δένδρο) και μάλιστα υπό δύσκολες πλανητικές συνθήκες. Συνολικά έχει ήδη παράγει 50 γραμμάρια οξυγόνου, αρκετά για 100 λεπτά αναπνοής ενός αστροναύτη.
Για «λαμπρή επιτυχία» έκανε λόγο ο επικεφαλής ερευνητής Μάικλ Χεχτ του Πανεπιστημίου ΜΙΤ, καθώς η συσκευή συνέχισε να παράγει υψηλής ποιότητας οξυγόνο μέρα-νύχτα, σε όλες τις αρειανές εποχές και σε διαφορετικές ακραίες θερμοκρασίες, ακόμη και μετά από μια θύελλα σκόνης.
«Είναι η πρώτη επίδειξη της πραγματικής χρήσης πόρων από την επιφάνεια ενός άλλου πλανητικού σώματος και η μεταμόρφωσή τους με χημικό τρόπο σε κάτι που θα μπορούσε να είναι χρήσιμο για μια ανθρώπινη αποστολή. Με αυτή την έννοια, είναι κάτι ιστορικό», δήλωσε ο καθηγητής του Τμήματος Αεροναυτικής και Αστροναυτικής του ΜΙΤ Τζέφρι Χόφμαν.
Η NASA εργάζεται πλέον πάνω σε μια μεγαλύτερη εκδοχή της συσκευής, όγκου περίπου ενός κυβικού μέτρου (100 φορές μεγαλύτερη από την τωρινή ΜΟΧΙΕ), κάτι που ενέχει τεχνικές προκλήσεις. Μια τέτοια μεγαλύτερη συσκευή θα μπορούσε να παράγει αρκετό οξυγόνο – με ρυθμό ισοδύναμο εκατοντάδων δένδρων – όχι μόνο για όλο το πλήρωμα μιας αποστολής στον Άρη, αλλά για και τους 30 έως 50 τόνους πυραυλικού καυσίμου (υγρού οξυγόνου) που θα χρειαστούν για την εκτόξευση και επιστροφή τους στη Γη, έτσι ώστε να μην χρειαστεί να έχει μεταφερθεί εκ των προτέρων τόσο οξυγόνο από τον πλανήτη μας στον Άρη.
Σταδιακά περισσότερες τέτοιες μονάδες από κοινού θα αποτελέσουν ένα εργοστάσιο παραγωγής οξυγόνου στον γειτονικό πλανήτη, αξιοποιώντας το άφθονο διοξείδιο του άνθρακα που υπάρχει εκεί και αποτελεί περίπου το 96% της αρειανής ατμόσφαιρας. Για να υποστηρίξει πάντως μια αποστολή αστροναυτών, η συσκευή παραγωγής οξυγόνου θα πρέπει να δουλεύει συνεχώς για περίπου 400 μέρες και μέχρι στιγμής η MOXIE – που συνεχίζει να δουλεύει στον Άρη – έχει εργαστεί για μια ώρα το πολύ κάθε φορά (συνολικά επτά φορές σε διαφορετικές χρονικές περιόδους).
Όπως και να έχει, η τεχνολογία της θεωρείται πολλά υποσχόμενη για τα σχέδια ανθρώπινης αποίκισης του “κόκκινου πλανήτη”.