Μία νέα έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό PNAS, έδειξε ότι τα Like που πατάει ένας χρήστης στο Facebook μπορούν, με τη βοήθεια αυτοματοποιημένων αναλύσεων, να φανερώσουν με εκπληκτική ακρίβεια τη φυλή, την ηλικία, τον δείκτη ευφυΐας, τη σεξουαλικότητα, την προσωπικότητα, τη χρήση ουσιών και τις πολιτικές πεποιθήσεις του χρήστη.
Στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ οι Michal Kosinksi, David Stillwell και Thore Graepel συγκέντρωσαν τα Like και τα λεπτομερή δημογραφικά προφίλ από 58.000 εθελοντές χρήστες του μεγαλύτερου σάιτ κοινωνικής δικτύωσης, του Facebook. Αξιοποίησαν τα αποτελέσματα πλήθους ψυχομετρικών τεστ και κατόρθωσαν να μαντέψουν σωστά σε ποσοστό από 60% έως 95% προσωπικά στοιχεία για κάθε μέλος του Facebook (μπορείτε να κατεβάσετε την 16σέλιδη μελέτη). To μοντέλο τους διαχώρισε μεταξύ ομοφυλόφιλων και ετεροφυλόφιλων ανδρών με επιτυχία στο 88% των περιπτώσεων, μεταξύ Αφροαμερικανών και Καυκάσιων Αμερικανών σωστά στο 95% και μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων σωστά στο 85% των περιπτώσεων. Σε άλλες δοκιμές, το αποτέλεσμα ήταν σωστό σε μικρότερο βαθμό, αφού το μοντέλο χαρακτήριζε «καπνιστή» ή «ναρκομανή» χρήστες που, παρά τις προτιμήσεις που δήλωναν σε σελίδες, δημοσιεύματα και εκδηλώσεις, δεν ήταν ούτε το ένα, ούτε το άλλο.
Το μοντέλο αυτό μάντεψε σωστά τον σεξουαλικό προσανατολισμό των μελών του Facebook, φυσικά να το δηλώνουν ευθέως δημόσια. Ομοίως, επιτυχώς αποκαλύπτονται άλλα προσωπικά στοιχεία από τα Like στο Facebook, όπως το θρήσκευμα, οι πολιτικές πεποιθήσεις ή ακόμα και αν οι γονείς ήταν χωρισμένοι όταν ο χρήστης ήταν 21 ετών. Κι αυτά, δεν είναι τα μόνα στοιχεία που μπορούν να αποκαλυφθούν με ανάλογη επεξεργασία των Like, επισημαίνουν οι ερευνητές.
Η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τέτοιου είδους αναλύσεις θα μπορούσαν να βελτιώσουν τις προϊοντικές προτάσεις ενός τμήματος μάρκετινγκ ή το διαφημιστικό μήνυμα που θα στέλνουν σε ομάδες χρηστών με βάση την όποια ομαδοποίησή τους. Από την άλλη, οι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, αφού τέτοιες αναλύσεις μπορούν να γίνουν χωρίς την ρητή συναίνεση του χρήστη και χωρίς να το αντιληφθούν. Επιχειρήσεις, κυβερνητικοί οργανισμοί ή ακόμα και οι «φίλοι» στο Facebook, γράφουν, θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν λογισμικό που θα αποκάλυπτε στοιχεία όπως η νοημοσύνη, ο σεξουαλικός προσανατολισμός ή οι πολιτικές πεποιθήσεις που ίσως δεν σκόπευε να αποκαλύψει ο χρήστης όταν έκανε Like. Φαντάζεστε περιπτώσεις όπου τέτοιες ομαδοποιήσεις με βάση πιθανά προσωπικά στοιχεία, ακόμα κι αν δεν είναι σωστά, θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή για την ευημερία, την ελευθερία ή ακόμα και την ζωή του ατόμου που υπέστη την ανάλυση των Like του. Για παράδειγμα, δεν αρκεί να αποκρύπτει κανείς επιμελώς την σεξουαλική του ταυτότητα, αφού μπορεί να αποκαλυφθεί από τα ψηφιακά του «ίχνη».
