Στα 10.258 εκατ. ευρώ ανήλθε το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2016, έναντι πλεονάσματος 11.269 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2015, σημειώνοντας μείωση κατά 9,0%, σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ).
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μείωση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 1.007 εκατ. ευρώ ή 7,9% και στην αύξηση των ταξιδιωτικών πληρωμών κατά 5 εκατ. ευρώ ή 0,3%. Η μείωση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά την επισκοπούμενη περίοδο του 2016 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2015 ήταν αποτέλεσμα κυρίως της μείωσης της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 75 ευρώ ή 13,2% (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2016: 491 ευρώ, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2015: 566 ευρώ), καθώς η εισερχόμενη κίνηση μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκε κατά 6,1%.
Αναλυτικότερα, μείωση κατά 8,8% παρουσίασε η δαπάνη ανά διανυκτέρευση (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2016: 69 ευρώ, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2015: 75 ευρώ), ενώ η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε στις 7,2 διανυκτερεύσεις, μειωμένη κατά 4,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015 (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2015: 7,5 διανυκτερεύσεις). Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2016 παρουσίασε αύξηση κατά 1,0% και διαμορφώθηκε στις 171.754 χιλ. διανυκτερεύσεις (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2015: 170.063 χιλ. διανυκτερεύσεις).
Ταξιδιωτικές εισπράξεις
Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2016 διαμορφώθηκαν στα 11.781 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 7,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση των εισπράξεων από τους κατοίκους των λοιπών χωρών εκτός της ΕΕ-28 κατά 15,4%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 3.206 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 27,2% του συνόλου των εισπράξεων, όπως επίσης και στη μείωση των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 κατά 5,1%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 8.190 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, κατά την επισκοπούμενη περίοδο οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 5.012 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 8,8% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 3.178 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 1,4%.
Όσον αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών, οι εισπράξεις από τη Γερμανία μειώθηκαν κατά 8,5% και διαμορφώθηκαν στα 1.837 εκατ. ευρώ και οι εισπράξεις από τη Γαλλία μειώθηκαν κατά 25,8% και διαμορφώθηκαν στα 826 εκατ. ευρώ. Οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο επίσης μειώθηκαν (κατά 7,4%) και διαμορφώθηκαν στα 1.730 εκατ. ευρώ. Από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, αύξηση κατά 2,9% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τη Ρωσία, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 401 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ σημείωσαν μείωση κατά 26,1% και διαμορφώθηκαν στα 633 εκατ. ευρώ.
Ταξιδιωτικές εισπράξεις ανά λόγο ταξιδιού
Αναφορικά με την κατανομή της ταξιδιωτικής δαπάνης μη κατοίκων στην Ελλάδα ανά λόγο ταξιδιού, ο κύριος όγκος των εισπράξεων σχετίζεται με ταξίδια για προσωπικούς λόγους, των οποίων το μερίδιο στο σύνολο των δαπανών ανήλθε σε 94,7% την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2016, έναντι 95,3% την αντίστοιχη περίοδο του 2015, καθώς οι εισπράξεις τους μειώθηκαν κατά 8,4%. Εντός της κατηγορίας των ταξιδιών για προσωπικούς λόγους, τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο σύνολο των δαπανών έχουν τα ταξίδια αναψυχής (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2016: 86,3%, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2015: 85,6%), των οποίων οι εισπράξεις μειώθηκαν κατά 7,1% και διαμορφώθηκαν στα 10.167 εκατ. ευρώ. Τα ταξίδια για επίσκεψη σε συγγενείς/οικογένεια αντιστοιχούν στο 5,0% του συνόλου και παρουσίασαν αύξηση στις εισπράξεις τους κατά 30,6%. Μείωση κατά 13,0% παρουσίασαν τα ταξίδια για λόγους υγείας και οι συναφείς εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 27 εκατ. ευρώ. Τέλος, οι εισπράξεις από ταξίδια για επαγγελματικούς λόγους εμφάνισαν άνοδο κατά 2,0%, αυξάνοντας τη συμμετοχή τους στο σύνολο των εισπράξεων (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2016: 5,3%, Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2015: 4,7%).
Εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση
Όπως προαναφέρθηκε, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2016 αυξήθηκε κατά 6,1% και διαμορφώθηκε στις 23.984 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 22.596 χιλ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση μέσω αεροδρομίων αυξήθηκε κατά 6,8%, ενώ αυτή μέσω οδικών σταθμών μειώθηκε κατά 5,4%. Στη διαμόρφωση της ταξιδιωτικής κίνησης συνέβαλαν οι χώρες της ΕΕ-28, με ποσοστό συμμετοχής 61,9%, και οι λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, με ποσοστό 27,1%. Την ίδια περίοδο του 2016, η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 αυξήθηκε κατά 13,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση κατά 20,5% της ταξιδιωτικής κίνησης από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ, η οποία διαμορφώθηκε στις 7.166 χιλ. ταξιδιώτες, καθώς και στην αύξηση της ταξιδιωτικής κίνησης από τις χώρες της ζώνης του ευρώ κατά 6,9%, η οποία διαμορφώθηκε στις 7.673 χιλ. ταξιδιώτες. Αντιθέτως, η ταξιδιωτική κίνηση από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28 παρουσίασε μείωση κατά 13,2% και διαμορφώθηκε στις 6.506 χιλ. ταξιδιώτες.
Ειδικότερα, αύξηση κατά 6,2% εμφάνισε η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γερμανία, η οποία διαμορφώθηκε στις 2.536 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γαλλία μειώθηκε κατά 11,6% και διαμορφώθηκε στις 1.186 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε κατά 15,6% και διαμορφώθηκε στις 2.456 χιλ. ταξιδιώτες. Τέλος, από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, η ταξιδιωτική κίνηση από τη Ρωσία παρουσίασε αύξηση κατά 18,9% και διαμορφώθηκε στις 525 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τις ΗΠΑ μειώθηκε κατά 2,8% και διαμορφώθηκε στις 640 χιλ. ταξιδιώτες.
Διανυκτερεύσεις
Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 171.754 χιλ. την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2016, έναντι 170.063 χιλ. την αντίστοιχη περίοδο του 2015, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1,0%. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην αύξηση κατά 3,6% των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28, καθώς οι διανυκτερεύσεις των κατοίκων χωρών εκτός της ΕΕ-28 μειώθηκαν κατά 5,7%. Η αύξηση των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28 είναι αποτέλεσμα της αύξησης των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ κατά 8,0% και των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ζώνης του ευρώ κατά 0,8%. Αύξηση παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Γερμανία (κατά 1,3%) και από το Ηνωμένο Βασίλειο (κατά 6,5%), ενώ αυτές από τη Γαλλία μειώθηκαν κατά 20,1%. Από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, αύξηση κατά 9,2% παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Ρωσία, ενώ αυτές από τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 6,6%.
Κρουαζιέρες
H Τράπεζα της Ελλάδος διεξάγει από το 2012 συμπληρωματική έρευνα στον τομέα της κρουαζιέρας, με σκοπό τον εμπλουτισμό των στατιστικών στοιχείων που αντλούνται από την Έρευνα Συνόρων. Ακολουθώντας την παγιωμένη πλέον μεθοδολογία, για την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2016 συλλέχθηκαν λεπτομερή στοιχεία από 16 ελληνικούς λιμένες, τα οποία κάλυψαν το 83,5% των συνολικών αφίξεων κρουαζιερόπλοιων στη χώρα.
Κατά την επισκοπούμενη περίοδο καταγράφηκαν 3.400 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2015: 3.544 αφίξεις), με 4.181 χιλ. εξόδους επιβατών έναντι 4.137 χιλ. εξόδων επιβατών την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Σημειώνεται ότι δεν είναι δυνατή επί του παρόντος η κατανομή των ταξιδιωτών ανά εθνικότητα για τα στοιχεία που προέρχονται από τη συμπληρωματική έρευνα κρουαζιέρας. Από τη συμπληρωματική έρευνα προέκυψε ότι το 90,7% των επισκεπτών ήταν διερχόμενοι επισκέπτες, οι οποίοι κατά μέσο όρο πραγματοποίησαν 1,5 στάσεις σε ελληνικά λιμάνια, έναντι 2 την αντίστοιχη περίοδο του 2015.
Κατά την επισκοπούμενη περίοδο του 2016, οι συνολικές εισπράξεις από ταξιδιώτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά 2,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015 και ανήλθαν στα 429,4 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 45,0 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβάνονται στα καταγραφόμενα στοιχεία από την Έρευνα Συνόρων, καθώς αφορούν ταξιδιώτες που αναχώρησαν από την Ελλάδα (last port), ενώ 384,5 εκατ. ευρώ αντιπροσωπεύουν πρόσθετα έσοδα που καταγράφονται στη συμπληρωματική έρευνα.
Το κυριότερο λιμάνι από πλευράς εισπράξεων κρουαζιέρας είναι το λιμάνι του Πειραιά, με συμμετοχή 44,2% επί του συνόλου. Ακολουθούν το λιμάνι της Κέρκυρας και το λιμάνι της Σαντορίνης με 14,4% και 8,9% των εισπράξεων αντίστοιχα. Οι επτά σημαντικότεροι λιμένες αφίξεως κρουαζιερόπλοιων καλύπτουν το 89,7% των συνολικών εισπράξεων από κρουαζιέρες και το 85,4% των συνολικών αφίξεων επιβατών.
Οι συνολικές διανυκτερεύσεις εκτός κρουαζιερόπλοιων αυξήθηκαν οριακά κατά 0,2% και διαμορφώθηκαν στις 3.621 χιλ. διανυκτερεύσεις, ενώ οι συνολικοί επισκέπτες κρουαζιέρας για την επισκοπούμενη περίοδο εκτιμώνται σε 2.737 χιλ. ταξιδιώτες, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 31,4% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015, γεγονός που επηρέασε θετικά τη διαμόρφωση των εισπράξεων από την κρουαζιέρα.