Η περιοχή της Ραφήνας συμμετέχει σ’ ένα κοινοτικό πρόγραμμα αλιευτικού τουρισμού σε μία προσπάθεια προσέλκυσης επισκεπτών με ειδικά ενδιαφέροντα. Πρόκειται για το κοινοτικό πρόγραμμα TOURISMED – Fishing TOURISm for a Sustainable development in the MEDiterranean area το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση του αλιευτικού τουρισμού, ανάμεσα στις παράκτιες Μεσογειακές περιοχές της Ιταλίας, της Κύπρου, της Ελλάδας, της Αλβανίας, της Γαλλίας και της Ισπανίας.
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (Διακρατικό Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας για την περιοχή της Μεσογείου Interreg V-B Mediterranean – MED Cooperation Programme 2014-2020) και από εθνικούς πόρους.
Όπως αναφέρει ο Καθηγητής Γεωπληροφορικής και εμπνευστής της συμμετοχής της Ελλάδας στο πρόγραμμα κ. Ανδρέας Βασιλόπουλος “με τον αλιευτικό τουρισμό, ο οποίος είναι μορφή βιωματικού τουρισμού, ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί με ένα παραδοσιακό ψαροκάικο στη θάλασσα, να γνωρίσει τα προβλήματα αλλά και τις χαρές του επαγγελματικού ψαρέματος, να ψαρέψει ο ίδιος και στο τέλος της μέρας με την παρέα του να πάει την ψαριά σε μία από τις συνεργαζόμενες ταβέρνες του προγράμματος και να περάσει όμορφα το βράδυ του”.
Όσον αφορά τη συμμετοχή της Ραφήνας μας εξηγεί ότι “η ιδέα ξεκίνησε περίπου 3 χρόνια πριν, όταν σε συνεργασία με τον καθηγητή Βασίλη Τσελέντη από το πανεπιστήμιο Πειραιά και μια ομάδα συναδέλφων από την Ιταλία, είπαμε ότι πρέπει να κάνουμε κάτι για να προστατεύσουμε τα ιχθυοαποθέματα που συνεχώς συμπιέζονται. Έτσι, υποβάλαμε την πρότασή μας στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Interreg και περίπου ένα χρόνο μετά, ξεκίνησε η υλοποίηση του προγράμματός μας. Από τη χώρα μας, εμείς επιλέξαμε τη Ραφήνα ως περιοχή εφαρμογής του προγράμματος αφενός μεν γιατί είναι γνωστή για την αλιευτική της παράδοση, αφετέρου γιατί θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα τουριστικό προϊόν, το οποίο απευθύνεται στους περίπου 2,5 εκ. διερχόμενους προς τα νησιά του Αιγαίου”.
Ουσιαστικά, το έργο εξετάζει τις δραστηριότητες του αλιευτικού τουρισμού ως εναλλακτική λύση εισοδήματος για τους αλιείς, μέσω της επαγγελματικής οργάνωσης νέων μορφών τουριστικής χρήσης της θάλασσας και μέσω της πιλοτικής εφαρμογής ενός αποτελεσματικού επιχειρηματικού μοντέλου αλιευτικού τουρισμού που θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των αλιέων και παράλληλα θα προσφέρει βιώσιμο τουρισμό στη Μεσόγειο. Πρόκειται για ένα προσαρμοσμένο επιχειρηματικό μοντέλο που επιτρέπει στους αλιείς την τουριστική αξιοποίηση των παραδοσιακών αλιευτικών δραστηριοτήτων με θαλάσσιες τουριστικές διαδρομές, με την προώθηση τοπικών προϊόντων αλλά και με αξιοποίηση του φυσικού και πολιτισμικού πλούτου της κάθε περιοχής.
Το μοντέλο θα εφαρμοστεί στην Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα, Κύπρο, Αλβανία και Γαλλία παράλληλα με στοχευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα και μία καινοτόμο ηλεκτρονική πλατφόρμα προώθησης και δικτύωσης των φορέων της τουριστικής βιομηχανίας. Όλες αυτές οι χώρες έχουν ως κοινή πρόκληση να βρουν νέες λύσεις για την ανησυχητική εξάντληση των θαλάσσιων πόρων, την παρακμή του παραδοσιακού αλιευτικού τομέα και τις αρνητικές συνέπειες του τουρισμού, όπως είναι η κοινωνική εξάρθρωση, η απώλεια πολιτιστικής κληρονομιάς και η οικολογική υποβάθμιση. Το έργο θα εκπαιδεύσει 90 ψαράδες από όλες τις συνεργαζόμενες χώρες στην εφαρμογή του επιχειρηματικού μοντέλου που σχετίζεται με τον αλιευτικό και παράκτιο τουρισμό.
Στο επιχειρηματικό μοντέλο θα αναπτυχθεί ένα πακέτο τουριστικής δραστηριότητας βασισμένο στις αρχές της αλιείας και σε τουριστικές δραστηριότητες συμβατές και προσαρμοσμένες με τις τοπικές συνθήκες της κάθε περιοχής μελέτης. Θα αναπτυχθούν τουριστικές διαδρομές εναλλακτικού τουρισμού που θα συνδυάζουν την αλιευτική δραστηριότητα, την τοπική παράδοση και γαστρονομία, τα τοπικά προϊόντα, τις δραστηριότητες θαλάσσης, καθώς και την αξιοποίηση πολιτισμικών και περιβαλλοντικών σημείων ενδιαφέροντος.
Σημειώνεται ότι όλες οι διαδρομές θα προωθούνται μέσω μιας διαδικτυακής πλατφόρμας και μιας εφαρμογής για smart phones. Για την αποτελεσματική δοκιμή του επιχειρηματικού μοντέλου θα συσταθούν τοπικές ομάδες συνεργασίας όπου θα συμμετέχουν ψαράδες, αλιευτικοί σύλλογοι, εμπορικοί σύλλογοι και επιμελητήρια, εκπρόσωποι της τοπικής οικονομίας κοντά στην παράκτια ζώνη όπως για παράδειγμα εστιατόρια, καφετέριες, ταβέρνες, ξενοδοχεία, καταστήματα, περιβαλλοντικοί και τουριστικοί φορείς, καθώς και ερευνητικά ιδρύματα και φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης.
