Πειρατικές ιστορίες, θρύλοι και εχθρικές επιδρομές συνθέτουν το σκηνικό και την «άγρια» ομορφιά της Φολεγάνδρου. Ένα κυκλαδίτικο νησί, που μέχρι πριν από τέσσερις δεκαετίες ήταν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, με ένα μόνο τηλέφωνο, χωρίς ξενοδοχεία και τουρίστες, πλέον κατακλύζεται από κόσμο τους καλοκαιρινούς μήνες, καταφέρνοντας ωστόσο να διατηρεί τη δική του, μοναδική και πρωτίστως αυθεντική «ταυτότητα».
Όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, έλληνες και ξένοι, από τα τέλη Μαΐου σεργιανίζουν στα πλακόστρωτα της Χώρας και στα στενά του Κάστρου, απολαμβάνουν την πανοραμική θέα του Αιγαίου από το βράχο της Παναγίας, κολυμπούν σε ερημικές και πολυσύχναστες παραλίες και εξερευνούν τη φύση μέσα από τα μονοπάτια που διατρέχουν κάθε γωνιά του νησιού.
Στην κορύφωση της σεζόν, το νησί μπορεί να φιλοξενήσει έως και 4.500 άτομα στις περίπου 2.000 κλίνες που διαθέτει αλλά και στο κάμπινγκ.
«Η πλειοψηφία των τουριστών μας είναι Έλληνες που αναζητούν την ηρεμία και τη γραφικότητα στις διακοπές τους. Ακολουθούν οι Ιταλοί, οι Γάλλοι και οι Ισπανοί» δηλώνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο επί 18 χρόνια δήμαρχος Φολεγάνδρου Λευτέρης Βενιός.
Τα τελευταία χρόνια, το νησί έχει αλλάξει πολύ, καθώς διπλασιάστηκαν σχεδόν τα καταλύματα. «Η ανοικοδόμηση ξεκίνησε από τη δεκαετία του ’90, όμως εδώ και πέντε χρόνια υπήρξε μία “έκρηξη”. Φροντίζουμε, όμως, να μην χάνουμε την αυθεντικότητά μας, αφού δεν θέλουμε να αλλοιωθεί ο τόπος μας» προσθέτει ο δήμαρχος.
Στα νέα καταλύματα του νησιού έρχονται να προστεθούν τα μοναδικά «λεμονόσπιτα» στην Άνω Μεριά (πέτρινα φρούρια που προστατεύουν τις λεμονιές από τους σφοδρούς ανέμους), καθώς και οι παλιοί μύλοι, οι εγκαταλελειμμένες θεμωνιές, ερημικά ξωκκλήσια που προσαρμόζονται με αρμονία στο τοπίο.
«Λεμονόσπιτο μπορεί κάποιος να βρει μόνο στη Φολέγανδρο και στη Σικελία» τονίζει ο κ.Βενιός, αναφέροντας παράλληλα πως το νησί έχει να περηφανεύεται και για τον φάρο που βρίσκεται νοτιοανατολικά του τόπου και τέθηκε πρόσφατα σε λειτουργία, αποτελώντας ένας από τους μεγαλύτερους φάρους της Μεσογείου.
Η Φολέγανδρος αρχίζει να ξεδιπλώνει τις ομορφιές της σιγά – σιγά, μετά την άφιξη στο λιμάνι, το Καραβοστάση. Στα 3,5 χλμ βρίσκεται ο παραδοσιακός οικισμός της Χώρας που είναι χτισμένος σε υψόμετρο περίπου 200 μέτρων πάνω από τη θάλασσα.
Ο περίπατος στις τρεις πλατείες γίνεται ελεύθερα, καθώς δεν επιτρέπεται η διέλευση των οχημάτων, με αποτέλεσμα οι επισκέπτες να μπορούν να απαλλαγούν τις ημέρες των διακοπών τους από τη «βαβούρα» και το κυκλοφοριακό των πόλεων.
Το Κάστρο είναι το πιο παλιό κομμάτι της Χώρας. Πρόκειται για έναν μεσαιωνικό οικισμό, που χτίστηκε για να προστατεύει τους ανθρώπους του νησιού από τις εχθρικές επιδρομές. Από τότε μέχρι σήμερα κατοικείται χωρίς διακοπή. Τα σπίτια, αρκετά από τα οποία μετρούν πάνω από δέκα αιώνες ζωής, είναι κατοικημένα και σε καλή κατάσταση.
Η Φολέγανδρος, με έκταση 32 τ.χλμ και περίπου 700 μόνιμους κατοίκους, ήταν πολύ διαφορετική στο παρελθόν. Οι κάτοικοι περίμεναν πως και πως να δουν κάποιον ξένο να καταφθάνει στο νησί τους και υποδέχτηκαν με θέρμη όσους εστάλησαν εκεί για εξορία.
Όπως, αναφέρεται και σε λεύκωμα με ιστορίες ντόπιων που εξέδωσε η δημοτική αρχή και στηρίζεται σε ξεχασμένο αρχείο ανάμεσα στο 1825 και το 1970, οι παλαιότεροι θυμούνται στιγμές μοναχικές και δύσκολες, αλλά και γεμάτες χιούμορ.
«Πώς την βγάζεις το χειμώνα;/ Με ύπνο και Τζώνυ», είναι μια ιστορία που αποτυπώνεται στο λεύκωμα.
«Έχω έναν πονοκέφαλο σήμερα όλη μέρα./ Θα σε ματιάξανε. / Όλη μέρα ήμουνα με το γάδαρο, δεν με είδε κανείς άλλος. /Ε, θα σε μάτιαξε αυτός» είναι ένας ακόμη χαρακτηριστικός, επίσης, διάλογος δύο κατοίκων του νησιού.
Με το πέρασμα των χρόνων, όμως, η Φολέγανδρος άλλαξε.
Γέμισε κόσμο και τουρίστες, που τα καλοκαίρια είναι διατεθειμένοι να την περπατήσουν, να την «εξερευνήσουν», να τη φωτογραφήσουν και γεμάτοι στο τέλος εικόνες να την «κουβαλούν» για πάντα στο μυαλό και την ψυχή τους….