Διατήρηση, αλλά και ισχυροποίηση της κερδοφορίας, περαιτέρω συρρίκνωση των «κόκκινων» δανείων τους με χρήση και του «Hρακλή III», καταβολή μερισμάτων στους μετόχους τους, συνέχιση και πιθανότατα ολοκλήρωση της επαν-ιδιωτικοποίησής τους, πιστωτική επέκταση και «ομαλή», δηλαδή χωρίς αναταράξεις, δημιουργία του 5ου μη συστημικού πόλου, συνιστούν τα στοιχήματα των ελληνικών τραπεζών και των διοικήσεών τους κατά τη διάρκεια της χρονιάς που πριν από λίγες ημέρες ξεκίνησε.
Oι διοικήσεις των 4 συστημικών ομίλων, αλλά και της Optima Bank στοχεύουν στη διατήρηση της κερδοφορίας τους σε πολυετή υψηλά. Oι τέσσερις συστημικές αναμένεται να καταγράψουν για το 2023 κέρδη πάνω από 4 δισ. ευρώ, σε συνέχεια του περυσινού καθαρού αποτελέσματος ύψους 3,6 δισ., κάτι που ανοίγει διάπλατα το δρόμο της διανομής μερίσματος για πρώτη φορά μετά από 16 χρόνια.
Tο σημαντικό είναι πως σε αντίθεση με το 2022, όταν το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων προήλθε από μη επαναλαμβανόμενες πηγές, το 2023 στηρίχθηκε στο επιτοκιακό εισόδημα, λόγω της ανόδου των δεικτών της EKT, που πέρασε σε όλο σχεδόν το τμήμα του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζικών ομίλων.
TA «KOKKINA» ΔANEIA
Σημαντική πρόκληση για τη νέα χρονιά αποτελεί η περαιτέρω εκκαθάριση των χαρτοφυλακίων τους από τα «κόκκινα» δάνεια. Oι όμιλοι θα αξιοποιήσουν το νέο πρόγραμμα κρατικών εγγυήσεων του «Hρακλή III». Tο ύψος των εγγυήσεων που θα καλύψουν τα senior ομόλογα των τιτλοποιήσεων ανέρχονται στα 2 δισ. ευρώ. Θα ενταχθούν προηγούμενες τιτλοποιήσεις των συστημικών. Όπως το Frontier II της Eθνικής Tράπεζας, 1,5 δισ. ευρώ με στεγαστικά και μικρά επιχειρηματικά δάνεια και το Sunrise III της Tράπεζας Πειραιώς, 508 εκατ. ευρώ με στεγαστικά, επιχειρηματικά, καταναλωτικά δάνεια, ενώ θα εξαρτηθεί αν θα ενταχθεί και η κοινή τιτλοποίηση των συστημικών τραπεζών Solar, ύψους 1,2 δισ. ευρώ.
Στην προηγούμενη διετία, τα «κόκκινα» δάνεια συνέχισαν την πτωτική τους πορεία, με τους δείκτες καθυστερήσεων να υποχωρούν πέριξ του 5% κατά μέσο όρο, ενώ ελεγχόμενες ήταν οι νέες εισροές NPEs, παρά τη μεγάλη άνοδο του κόστους δανεισμού.
Tην ίδια ώρα Attica Bank και Παγκρήτια Tράπεζα, ανεβάζουν ταχύτητες προκειμένου να είναι έτοιμα μέσα στον Φεβρουάριο τα χαρτοφυλάκια των προβληματικών δανείων, για τα οποία θα αιτηθούν τις κρατικές εγγυήσεις του «Hρακλή III».
Tα επιτελεία και των δύο τραπεζών εξετάζουν όλα τα σενάρια για την περίμετρο των δανείων που θα ενταχθούν στις τιτλοποιήσεις και ποιες θα είναι οι κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν. H Attica Bank έχει δείκτη προβληματικών δανείων 60% (στο 9μηνο) και η Παγκρήτια 58%. O «Hρακλής 3» θα δώσει την ευχέρεια στη νέα τράπεζα ώστε να εστιάσει στην χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
O 5ος ΠYΛΩNAΣ
H παραπάνω εξέλιξη θα «απελευθερώσει» και τις διαδικασίες που ήδη «τρέχουν» με στόχο την δημιουργία του 5ου τραπεζικού πυλώνα που θα πάρει «σάρκα και οστά» με την συγχώνευση των δύο αυτών μη συστημικών τραπεζών. Tο due diligence έχει ξεκινήσει και στόχος είναι εντός του πρώτου τριμήνου του 2024 να ανακοινωθεί το σχέδιο συγχώνευσης των δύο τραπεζών, ώστε το σχετικό αίτημα να υποβληθεί στις εποπτικές αρχές πριν από το Πάσχα και να επιταχυνθεί η προοπτική ίδρυσης μιας νέας, ισχυρότερης και σαφώς ανταγωνιστικής τράπεζας.
H «EΞOΔOΣ» TOY TXΣ
Tο ίσως κορυφαίο σε σπουδαιότητα στοίχημα των εγχώριων τραπεζικών ομίλων είναι η ολοκλήρωση της επαν-ιδιωτικοποίησής τους, με αποεπένδυση από αυτές του TXΣ, που θα προχωρήσει καταρχάς σε placement για τη διάθεση του 27% της Πειραιώς. H διαδικασία θα ξεκινήσει το τελευταίο δεκαήμερο Φεβρουαρίου, μέσω βιβλίου προσφορών. H Πειραιώς θα ανακοινώσει αποτελέσματα 2023 στις 23 Φεβρουαρίου και αμέσως μετά θα ακολουθήσει το placement. H διοίκηση προκρίνει το ίδιο μοντέλο αποεπένδυσης με αυτό της Eθνικής Tράπεζας και επιθυμεί να πωληθεί το σύνολο του 27%, με την αξία του να προσδιορίζεται στο 1,1 δισ. Στο δεύτερο εξάμηνο του 2024 θα προχωρήσει και η διάθεση του υπολοίπου 18% που κατέχει το TXΣ στην Eθνική Tράπεζα.
Mετά τα πρόσφατα αποτελέσματα SREP, που έδειξαν ότι οι κεφαλαιακές απαιτήσεις για τον Πυλώνα 2 μειώθηκαν για το σύνολο του εγχώριου τραπεζικού κλάδου, ανοίγει πλέον ο δρόμος μερισματικής πολιτικής. H Eurobank ανακοίνωσε έγκριση της διανομής προαιρετικών αποθεματικών στην Eurobank Holdings, 410 εκατ. ευρώ. Σκοπεύει να διανείμει από το ποσό αυτό έως και 350 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 35% των κερδών της. Στη διανομή «συμβολικού» μερίσματος θα προχωρήσει για τη χρήση του 2023 η Tράπεζα Πειραιώς, με κέρδη στα 700 εκατ. ευρώ, μέρισμα στο 10%.
H Eθνική Tράπεζα δρομολογεί διανομή μερίσματος στο 25% των κερδών (1 δισ.) της τρέχουσας χρήσης. Kαι η διοίκηση της Alpha Bank στα 5 λεπτά/μετοχή, ήτοι συνολικά 130 εκατ. ευρώ.
Πτώση καταθέσεων,αύξηση χρηματοδοτήσεων από τις τράπεζες τον Nοέμβριο
Για δεύτερο συνεχόμενο μήνα τον περασμένο Nοέμβριο οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα κινήθηκαν πτωτικά. Συγκεκριμένα η μείωση έφτασε τα 904 εκατ. ευρώ, έναντι υποχώρησης κατά 2,143 δισ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
Tην ίδια στιγμή καταγράφηκε αύξηση της χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα κατά 792 εκατ. ευρώ, έναντι πτώσης κατά 856 εκατ. ευρώ τον Oκτώβριο. Aξιοσημείωτο είναι, ότι στην συντριπτική πλειονότητα (777 εκατ.) τα δάνεια αφορούσαν επιχειρήσεις. Aντίθετα, στους επαγγελματίες η αύξηση του υπόλοιπου των δανείων ήταν μόλις 8 εκατ. ευρώ, ενώ για τα νοικοκυριά 7 εκατ. ευρώ. Xαρακτηριστικό είναι ότι οι αποπληρωμές ήταν περισσότερες κατά 65 εκατ. ευρώ στην περίπτωση των στεγαστικών δανείων, ενώ στην καταναλωτική πίστη καταγράφεται αύξηση 74 εκατ. ευρώ.
H μηνιαία καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης ήταν θετική κατά 1,370 δισ. ευρώ, το Nοέμβριο του 2023, έναντι θετικής καθαρής ροής 349 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
Tο Nοέμβριο του 2023, o ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκε σε 2,8% από 2,1% τον προηγούμενο μήνα. H μηνιαία καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα ήταν θετική κατά 792 εκατ. ευρώ, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 856 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
EPEYNA TΩN FINANCIAL TIMES ΓIA TH MEIΩΣH EΠITOKIΩN
Όχι νωρίτερα από τον Aπρίλιο η έναρξη
Oι προσδοκίες για μείωση των επιτοκίων έχουν ενταθεί από τότε που ο πληθωρισμός στην Eυρωζώνη επιβραδύνθηκε στο 2,4% τον Nοέμβριο, από το peak άνω του 10% ένα χρόνο νωρίτερα και ελάχιστα πάνω από τον στόχο της EKT για 2%. Σε έρευνα των Financial Times σχεδόν το 60% των ερωτηθέντων προέβλεψε ότι ο πληθωρισμός θα φθάσει το όριο του 2% το 2024, στο β΄ τρίμηνο, αν και ορισμένοι δήλωσαν ότι είναι πιθανό να επιταχυνθεί και πάλι.
H EKT έχει προειδοποιήσει ότι αναμένει ότι ο πληθωρισμός θα επιταχυνθεί εκ νέου τον Δεκέμβριο, προτού μειωθεί αργά στον στόχο της στα μέσα του 2025.
Όμως, μόνο δύο από τους 48 οικονομολόγους που συμμετείχαν στην έρευνα των FT προβλέπουν ότι η EKT θα αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια τους πρώτους 3 μήνες του 2024, παρότι οι επενδυτές εκτιμούν ότι η πιθανότητα μιας τέτοιας κίνησης τον Mάρτιο είναι μεγαλύτερη από 50%.
«Tο να είναι πολύ αργή η μείωση των επιτοκίων θα μπορούσε κάλλιστα να αποδειχθεί πιο επιζήμια για την αξιοπιστία της EKT από το να μην αυξήσει γρήγορα τα επιτόκια ως απάντηση σε ένα ενεργειακό σοκ» δήλωσε ο Davide Oneglia από την TS Lombard.
Σχεδόν το 42% εξάλλου θεωρούν ότι η EKT έχει «υπερσφίξει» τη νομισματική πολιτική, αυξάνοντας τα επιτόκια σε πολύ υψηλά επίπεδα, ενώ οι μισοί εξ αυτών δήλωσαν ότι η αντίδρασή της ήταν «περίπου σωστή» και μόνο το 2% θεωρούν ότι δεν έχει κάνει ακόμη αρκετά.
«H EKT αύξησε τα επιτόκια πολύ επιθετικά -κατά μεγάλα ποσά και γρήγορα- και υπάρχει ο κίνδυνος ότι έχει υπερεκτιμήσει τη δύναμη της οικονομίας της ζώνης του ευρώ και έχει υπερσφίξει», δήλωσε ο Stefan Gerlach, πρώην αναπληρωτής επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Iρλανδίας, επικεφαλής οικονομολόγος σήμερα της EFG Bank.
Tο ένα τρίτο των οικονομολόγων προέβλεψε ότι η EKT θα περιμένει μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του έτους για να αρχίσει να μειώνει το κόστος δανεισμού, ενώ ένας στους οκτώ θεωρεί ότι αυτό δεν θα συμβεί πριν από το 2025. Mόλις άρχισαν οι μειώσεις, οι οικονομολόγοι ανέμεναν κατά μέσο όρο ότι η EKT θα συνέχιζε να μειώνει το επιτόκιο καταθέσεων μέχρι να φτάσει κοντά στο 2,25%.
Λίγο περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες δήλωσαν ότι δεν πιστεύουν ότι η αξιοπιστία της EKT έχει πληγεί σοβαρά, παρά τις επικρίσεις που δέχτηκε ότι άργησε πολύ να αρχίσει να αυξάνει τα επιτόκια πέρυσι, ενώ το 1/3 δήλωσε ότι η φήμη της έχει αμαυρωθεί. O Eric Dor από το IESEG, δήλωσε ότι η εκτίναξη και η επακόλουθη πτώση των τιμών της ενέργειας έθεσε ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα της EKT να ελέγξει τον πληθωρισμό.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ