Στο μικροσκόπιο των ελληνικών τραπεζών μπαίνει η χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων που πληρούν τα κριτήρια ESG, αλλά και γενικότερα στην ενσωμάτωση πρακτικών ESG στη δομή λειτουργίας τους δίνουν οι ελληνικές τράπεζες.
Την έμφαση αυτή έχουν αναδείξει και εξακολουθούν να αναδεικνύουν σε δημόσιες παρεμβάσεις τους και οι 4 διευθύνοντες σύμβουλοι των συστημικών τραπεζών, επισημαίνοντας ότι εκτός από την οικονομική βιωσιμότητα στην χρηματοδότηση ενός επιχειρηματικού σχεδίου δίνεται μεγάλη σημασία και στην ενσωμάτωση Περιβαλλοντικών, Κοινωνικών κριτηρίων καθώς και κριτηρίων Εταιρικής Διακυβέρνησης ( ESG) που πληρούν οι εταιρείες.
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του τραπεζικού συστήματος, στον τομέα της αξιολόγησης των κριτηρίων ESG που ενσωματώνουν οι επιχειρήσεις στη λειτουργία τους, όπως επισήμανε πρόσφατα ο Πάκης Παπαδημητρίου, πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) για θέματα ESG, Εταιρικής Διακυβέρνησης και Πράσινης Τραπεζικής, είναι η συλλογή των δεδομένων. Στο πλαίσιο αυτό μετά από σχετική πρωτοβουλία της ΕΕΤ, αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την Τειρεσίας ΑΕ και τέθηκε σε λειτουργία, η διατραπεζική πλατφόρμα ESGr που περιλαμβάνει κοινά διατραπεζικά ESG ερωτηματολόγια, που συντάχθηκαν με βάση διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα, οδηγίες και βέλτιστες πρακτικές.
Τα πλεονεκτήματα των κοινών διατραπεζικών ESG ερωτηματολογίων για τις επιχειρήσεις, όπως ανέφερε ο κ. Παπαδημητρίου, επικεφαλής ESG της Eurobank, σε παρέμβαση του στο Φόρουμ των Δελφών συνοψίζονται ενδεικτικά, στα ακόλουθα:
-Τυποποίηση και περιορισμό του όγκου της πληροφορίας η οποία ζητείται από τις επιχειρήσεις.
-Διευκόλυνση των εταιρειών μέσω της συμπλήρωσης ενός κοινού ερωτηματολογίου προς όλες τις Τράπεζες.
-Eνιαίο ερωτηματολόγιο για επιχειρήσεις ίδιου μεγέθους και κλάδου δραστηριότητας.
-Αυτοματοποιημένη λύση, που επιταχύνει τη διαδικασία καταγραφής και εξασφαλίζει την ορθή συμπλήρωση και ασφαλή τήρηση των δεδομένων.
-Εναρμόνιση των ζητούμενων δεδομένων με τα οριζόμενα, μεταξύ άλλων, στην Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας από τις εταιρείες (Corporate Sustainability Reporting Directive – CSDR).
Το ερωτηματολόγιο – Τα κίνητρα συμμετοχής
Όπως ανέφερε η acting γενική διευθύντρια της ΕΕΤ Χαρούλα Απαλαγάκη σε παρέμβαση της στο συνέδριο digital banking & Insurance summit της Boussias Events, η μικρή και μεσαία επιχείρηση για να έχει ένα κίνητρο να ανταποκριθεί στο συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο θα πρέπει να πειστεί ότι προσδοκά κάποια οφέλη. Ένα συγκεκριμένο όφελος είναι ότι χωρίς ενδεχομένως την συμπλήρωση του ερωτηματολογίου θα καταρτήσει μια ενεργειακή σύμβαση με διαφορετικούς κατά πάσα πιθανότητα όρους, για παράδειγμα πιο αυξημένη επιβάρυνση επιτοκίου ή με μικρότερο χρονικό ορίζοντα. ‘Αρα η πρόσβαση σε χρηματοδοτικά κεφάλαια έχοντας συμπληρώσει το ερωτηματολόγιο είναι με μεγαλύτερη ευχέρεια όχι μόνο για τις τράπεζες, αλλά κυρίως για τα συνχρηματοδοτούμενα προγράμματα. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η κ. Απαλαγάκη, σκιαγραφώντας την δομή του ερωτηματολογίου, «είναι απλό και βασικό, δεν ζητάει υπερβολικά πράγματα, βάζει την ίδια την επιχείρηση ενδεχομένως να κάνει έναν διαφορετικό επιχειρηματικό σχεδιασμό».
Στο ερωτηματολόγιο που έχει να συμπληρώσει μια επιχείρηση στη συγκεκριμένη πλατφόρμα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων ερωτήσεις, όπως εάν είναι εισηγμένη ή όχι, ο αριθμός εργαζομένων της, η χρήση ΑΠΕ στην λειτουργία της, εάν διαθέτει ασφαλιστική κάλυψη, έαν έχει έρθει αντιμέτωπη με την κλιματική αλλαγή, εάν ακολουθεί πολιτικές πιο φιλικές στο περιβάλλον. Επίσης, ερωτήσεις σχετικές με πρακτικές οι οποίες είναι υποχρεωτικές και από το νόμο και συνδέονται με την υγεία και ασφάλεια στο χώρο εργασίας, όπως εάν έχει προνοήσει να παίρνει αντίστοιχα μέτρα ασφαλείας σε όλο τον κύκλο της δραστηριότητας της καθώς και ερωτήσεις για τον τρόπο αντίληψης της δράσης και της άσκησης του εταιρικού της συμφέροντος που έχει αναλάβει κλπ.
Όπως επισήμανε η κ. Απαλαγάκη «αυτά τα ερωτηματολόγια δεν έχουν υποχρεωτικό χαρακτήρα, ενδεχομένως στην πράξη να αποκτήσουν, αλλά είναι μια πρώτη εξοικείωση με ένα νέο περιβάλλον».
Η μετάβαση αυτή είναι δύσκολη, άρα θέλει έναν συστηματικό τρόπο αντιμετώπισης, πρώτα από όλα θέλει εκπαίδευση. Θα υπάρξουν σε συνεργασία με τους φορείς στοχευμένα προγράμματα τα οποία θα έχουν εθελοντικό χαρακτήρα και θα έχουν διπλή αποστολή, πρώτον θα έχει ένα upskill των στελεχών που θα ασχοληθούν με τα θέματα αυτά και δεύτερον θα αφορά και επιχειρήσεις. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν υιοθετήσει εδώ και χρόνια την υπεύθυνη τραπεζική, ανέφερε επίσης.