Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει την αύξηση του ορίου για τις πληρωμές με μετρητά στις 10.000 ευρώ, επιδιώκοντας την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της προστασίας των επιχειρήσεων. Η πρόταση αυτή έρχεται ως απάντηση στα προβλήματα που έχουν ανακύψει από τους διαφορετικούς περιορισμούς που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη, με αποτέλεσμα την παραβίαση του ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στόχοι και αιτίες της νέας πρότασης
Οι υφιστάμενοι αυστηροί περιορισμοί στις πληρωμές με μετρητά που επιβάλλουν ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Ελλάδα, έχουν προκαλέσει στρεβλώσεις στην αγορά. Η ανισότητα αυτή προκύπτει από το γεγονός ότι σε άλλες χώρες της Ένωσης δεν υπάρχουν τέτοιοι περιορισμοί, δημιουργώντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού. Η Κομισιόν, αναγνωρίζοντας τις επιπτώσεις αυτές, αποφάσισε να προτείνει ένα ενιαίο ανώτατο όριο 10.000 ευρώ, που θα ισχύει σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εφαρμογή και νομοθετικά πλαίσια
Ο νέος ευρωπαϊκός κανονισμός που ισχύει από τον Ιούλιο του 2023, εισάγει για πρώτη φορά κοινό όριο πληρωμών με μετρητά στις εμπορικές συναλλαγές. Η νομοθεσία αυτή εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μέτρων για την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και του ξεπλύματος χρήματος, περιορίζοντας την ανωνυμία που προσφέρουν οι μεγάλες συναλλαγές με μετρητά. Παράλληλα, προβλέπονται αυστηρότεροι κανόνες για τους κλάδους που είναι επιρρεπείς σε αυτούς τους κινδύνους, όπως οι τράπεζες και οι μεσίτες ακινήτων.
Τι γίνεται με την Ελλάδα
Η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες που τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει ριζικά το ρυθμιστικό της πλαίσιο για να εξασφαλίσει τους απαραίτητους πόρους, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα περιοριστικό περιβάλλον για τη χρήση μετρητών. Ειδικότερα, επιτρέπονται συναλλαγές με μετρητά μόνο μέχρι 500 ευρώ, ενώ υπάρχει συζήτηση για τη μείωση αυτού του ορίου στα 200 ευρώ.
Οι Βρυξέλλες έχουν επισημάνει ότι αυτές οι αυστηρές ρυθμίσεις δημιουργούν προβλήματα ανταγωνισμού, καθώς εταιρείες από χώρες με πιο χαλαρούς περιορισμούς στα μετρητά αποκτούν πλεονεκτήματα. Παράλληλα, η πλατφόρμα Denaria, που υποστηρίζει τη χρήση μετρητών και προειδοποιεί για τους κινδύνους των υπερβολικών περιορισμών, τονίζει ότι αυτές οι πολιτικές μπορεί να βλάψουν την εμπορική δραστηριότητα. Οι πολίτες σε χώρες με αυστηρούς περιορισμούς συχνά δυσκολεύονται να βρουν μετρητά όταν τα χρειάζονται, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά την κατανάλωση.
