Κατά τη διάρκεια του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, ο Πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας και της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, καθηγητής Γκίκας Χαρδούβελης, συμμετείχε σε συζήτηση με θέμα τις επιπτώσεις των δασμών, του πληθωρισμού και των γενικότερων διαταραχών στη διεθνή οικονομία.
Παγκόσμιο εμπόριο και αναδυόμενοι κίνδυνοι
Ο κ. Χαρδούβελης εστίασε ιδιαίτερα στην επίδραση της πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών στο διεθνές εμπόριο, σημειώνοντας πως η πρόσφατη αύξηση των αμερικανικών δασμών ενδέχεται να αποδομήσει το οικονομικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε τις τελευταίες οκτώ δεκαετίες. Όπως επεσήμανε, η σημερινή κατάσταση θυμίζει ιστορικά παραδείγματα όπως εκείνο της δεκαετίας του 1930, όταν η επιβολή υψηλότερων δασμών επιδείνωσε τη Μεγάλη Ύφεση.
Παρότι οι τρέχουσες αυξήσεις δασμών ξεκινούν από χαμηλότερη βάση (περίπου 2%), το ποσοστό της αύξησης είναι υπερτριπλάσιο και εφαρμόζεται σε μια αμερικανική οικονομία πιο εκτεθειμένη στο διεθνές εμπόριο. Τα πρώτα αντίποινα, όπως ανέφερε, έχουν ήδη εκδηλωθεί από την πλευρά της Κίνας.
Ανησυχίες για στασιμοπληθωρισμό
Ο καθηγητής υπογράμμισε ότι το περιβάλλον που διαμορφώνεται αυξάνει την πιθανότητα να εισέλθει η παγκόσμια οικονομία σε μια φάση στασιμοπληθωρισμού — συνδυασμό στασιμότητας και αυξημένων τιμών. Ωστόσο, δήλωσε ότι δεν αναμένει επανάληψη μιας παγκόσμιας ύφεσης παρόμοιας με εκείνης του 1930, εφόσον οι κυβερνήσεις και οι διεθνείς θεσμοί έχουν μάθει από τα λάθη του παρελθόντος.
Επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, οι άμεσες επιδράσεις από τον «πόλεμο των δασμών» εκτιμώνται περιορισμένες, λόγω της μικρής εξαγωγικής σύνδεσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες (περίπου 4% των συνολικών εξαγωγών). Ωστόσο, τυχόν επιβράδυνση της ευρωπαϊκής οικονομίας, κύριου εμπορικού εταίρου της Ελλάδας, θα μπορούσε να επηρεάσει την ανάπτυξη της χώρας μας κατά 0,2-0,3 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως την περίοδο 2025-2026.
Η ευρωπαϊκή απάντηση
Ο κ. Χαρδούβελης έκλεισε την τοποθέτησή του αναφερόμενος στις προτάσεις πολιτικής που έχουν διατυπώσει πρόσφατα ευρωπαίοι αξιωματούχοι, όπως ο Μάριο Ντράγκι και ο Ενρίκο Λέττα, ως πιθανές απαντήσεις της Ευρώπης στη νέα εμπορική πραγματικότητα.
