Με το σταγονόμετρο το «κούρεμα» στα στεγαστικά – Στο στόχαστρο οι «στρατηγικοί» κακοπληρωτές
Προκειμένου οι τράπεζες να εναρμονιστούν με το ρυθμιστικό πλαίσιο για μείωση κατά 40% (έως τα τέλη του 2019, σύμφωνα με τις υποδείξεις του SSM) της έκθεσής τους σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια, σχεδιάζουν γενναίο κούρεμα «κόκκινων» δανείων ύψους 10 – 12 δισ. ευρώ εντός της επόμενης τριετίας.
Σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί από τις εποπτικές Αρχές, η μείωση θα συντελεστεί ως εξής:
– Περίπου 15 δισ. ευρώ από ρυθμίσεις και αποπληρωμές δανείων.
– Περίπου 10 – 12 δισ. ευρώ από «κούρεμα» και διαγραφές δανείων.
– Περίπου 8 δισ. ευρώ από πωλήσεις δανείων σε funds.
– Περίπου 5 δισ. ευρώ από πλειστηριασμούς ακινήτων.
Η μείωση των «κόκκινων» δανείων κατά 40% συνιστά απαρέγκλιτη δέσμευση που θα πρέπει να τηρήσουν και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, με μικρές μόνο ανακατατάξεις σε ό,τι αφορά τους επιμέρους στόχους που τίθενται, ανάλογα με τα αποτελέσματα που θα έχει κάθε εργαλείο -είτε αυτό είναι ρύθμιση, «κούρεμα», πώληση ή ρευστοποίηση [βλ. σχετικά: Στόχος το «γρήγορο ξεκαθάρισμα» των κόκκινων δανείων].
Πωλήσεις σε funds
Το «κούρεμα» και οι πωλήσεις σε funds θα αποτελέσουν βασικό εργαλείο για το ξεκαθάρισμα των «κόκκινων καταναλωτικών δανείων σε ποσοστό 55%.
Γενναίες διαγραφές θα υπάρξουν ωστόσο και σε δάνεια μικρομεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων, σε μια προσπάθεια όχι μόνο να ξεκαθαρίσει το χαρτοφυλάκιο των επιχειρηματικών δανείων, αλλά να βοηθηθούν όσες επιχειρήσεις έχουν βιώσιμα χαρακτηριστικά και μπορούν να εξυγιανθούν [βλ. σχετικά: Aλλαγές στο Πτωχευτικό Δίκαιο ελέω μνημονίου].
Η πρώτη πώληση πακέτου καταναλωτικών δανείων, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται έως τα τέλη του χρόνου ή το αργότερο κατά το πρώτο τρίμηνο του 2017 και θα αφορά χαρτοφυλάκιο «κόκκινων» καταναλωτικών δανείων ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Πρόκειται για δάνεια που είναι σε βαθιά καθυστέρηση άνω των δύο ετών και η τράπεζα έχει κάνει συνολικές προβλέψεις κοντά στο 100%.
Με το σταγονόμετρο το «κούρεμα» στα στεγαστικά
Οι τράπεζες θα είναι φειδωλές σε «κουρέματα» στεγαστικών δανείων, αλλά όχι ανένδοτες. Το «κούρεμα», όπου χρειαστεί, θα γίνεται με αυστηρά κριτήρια και με την προϋπόθεση της αποδεδειγμένης αδυναμίας του οφειλέτη ν’ ανταποκριθεί στην αποπληρωμή της οφειλής του.
Πρόσθετη προϋπόθεση είναι φυσικά να μη διαθέτει μεγάλη ακίνητη περιουσία, ενώ βασικό κριτήριο θα είναι και η οικογενειακή κατάσταση, με στόχο οι διαγραφές να γίνουν χωρίς να διακυβευθεί το αίσθημα δικαιοσύνης για τους συνεπείς δανειολήπτες. Για τον σκοπό αυτόν θα αξιοποιηθεί πλήρως ο Κώδικας Δεοντολογίας, ο οποίος απαριθμεί όλες τις δυνατότητες που έχουν στη διάθεσή τους οι τράπεζες. Μεταξύ αυτών, η μεταβίβαση του ακινήτου από τον ίδιο τον δανειολήπτη, η μεταβίβαση από την τράπεζα και αποπληρωμή της οφειλής σε συνεννόηση με τον δανειολήπτη κ.ά.
Η ζημιά για την τράπεζα
Το ύψος των προβλέψεων είναι καθοριστικό μέγεθος που κρίνει και τη ζημία που θα υποστεί μια τράπεζα σε περίπτωση πώλησης δανείων, στον βαθμό που ένα δάνειο με πρόβλεψη π.χ. 50% εάν πωληθεί σε τιμή κάτω του 50%, σημαίνει ότι η τράπεζα θα πρέπει να γράψει ισόποση ζημία τη διαφορά από την τιμή πώλησης και την πρόβλεψη.
Έτσι εάν ένα δάνειο 100 ευρώ έχει πρόβλεψη 50 ευρώ και πωληθεί στα 5, σημαίνει ότι η τράπεζα θα πρέπει να γράψει ζημία άλλα 45. Οι προβλέψεις που έχουν κάνει οι ελληνικές τράπεζες ανέρχονται σε 55 δισ. ευρώ και αντιπροσωπεύουν το μισό χαρτοφυλάκιο των «κόκκινων» ανοιγμάτων. Με δεδομένο το ύψος των προβλέψεων, οι πωλήσεις θα επιδιωχθεί να γίνουν με φειδώ και η μείωση των «κόκκινων» δανείων να γίνει με ρυθμίσεις και διαγραφές.
Έτοιμοι 5.000 φάκελοι για πλειστηριασμούς
Σε πλήρη ενεργοποίηση μπαίνει και το εργαλείο των πλειστηριασμών, οι οποίοι είχαν «παγώσει» για περίπου οκτώ χρόνια, εμπεδώνοντας κλίμα ατιμωρησίας. Οι τράπεζες έχουν ήδη έτοιμους τους πρώτους 5.000 φακέλους δανείων από τους οποίους θα ξεκινήσουν οι πλειστηριασμοί. Με βάση την εικόνα που μεταφέρουν, περίπου ένας στους πέντε από αυτούς που δεν πληρώνουν τα δάνειά τους είναι στρατηγικός κακοπληρωτής, αποφεύγει δηλαδή να ρυθμίσει το δάνειό του, παρά το γεγονός ότι μπορεί να πληρώσει το σύνολο ή μέρος της δόσης που του αναλογεί.
Όπως διαβεβαιώνουν οι τράπεζες, δεν πρόκειται να μπουν στο στόχαστρο ευπαθείς ομάδες που βρίσκονται σε πραγματική αδυναμία να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους ή τα μικρά ακίνητα οικογενειών που δεν έχουν μεγάλη ή άλλη περιουσία. Οι πρώτοι πλειστηριασμοί θα αφορούν σε μεγάλα ακίνητα που βαρύνονται με υψηλά δάνεια και θα επιδιωχθεί να λειτουργήσει ως «μαστίγιο» για τους κακοπληρωτές.
