Σε γενναίες διαγραφές δανείων αναμένεται να προχωρήσουν οι τράπεζες σε δανειολήπτες που έχουν λάβει καταναλωτικά, επιχειρηματικά χωρίς εξασφαλίσεις. Τα πιστωτικά ιδρύματα, υπό τη δαμόκλειο σπάθη των stress test είναι αποφασισμένα να επιβάλουν την τάξη το επόμενο διάστημα.
Έτσι, προωθούν γενναίες ρυθμίσεις σε όσους είναι συνεργάσιμοι. Εάν ο πελάτης συνεργαστεί οι τράπεζες θα δείχνουν επιείκεια. Αυτό προϋποθέτει φυσικά και την εμπρόθεσμη πληρωμή των χαμηλότερων μηνιαίων δόσεων που θα συμφωνηθούν. Όσοι ωστόσο συνεχίσουν να αποφεύγουν την τακτοποίηση της οφειλής τους, θα δουν το σκληρό πρόσωπο του συστήματος και την περιουσία τους να βγαίνει στο σφυρί.
Οι διαγραφές δανείων στις οποίες θα προχωρήσουν φέτος οι τράπεζες θα κινηθούν στα 3 – 4 δισ. ευρώ. Στη διετία 2018 – 2019 οι συνολικές διαγραφές μη εξυπηρετούμενων δανείων θα ανέλθουν σε 10,6 δισ. ευρώ και θα αφορούν 2,2 δισ. ευρώ στεγαστικά δάνεια, 2,4 δισ. ευρώ καταναλωτικά και 5,9 δισ. ευρώ επιχειρηματικά δάνεια, τα οποία οι τράπεζες εκτιμούν ότι δεν πρόκειται να ανακτήσουν.
Μέχρι στιγμής οι διαγραφές δανείων έχουν αποτελέσει το κύριο μέσο για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, αγγίζοντας τα 4,4 δισ. ευρώ για το εννεάμηνο του 2017. Στο τρίτο τρίμηνο του 2017 οι τράπεζες προχώρησαν σε διαγραφές δανείων 1,1 δισ. ευρώ, αισθητά μειωμένες από τις διαγραφές, ύψους 1,9 δισ. ευρώ, που είχαν πραγματοποιήσει στο δεύτερο τρίμηνο του έτους.
Στο πλαίσιο αυτό, έχουν σχεδιάσει ακόμη πιο επιθετικές ρυθμίσεις. Οι λύσεις που προσφέρουν διακρίνονται σε δύο γενικές κατηγορίες:
1. Ρύθμιση της οφειλής. Αναπροσαρμόζονται οι αρχικοί όροι του δανείου με στόχο τη μείωση της μηνιαίας δόσης σε λογικά, για τα οικονομικά δεδομένα του πελάτη τους, επίπεδα. Αυτό επιτυγχάνεται με τους ακόλουθους τρόπους:
Επιμήκυνση διάρκειας δανείου. Ο χρόνος μέχρι την πλήρη αποπληρωμή του δανείου, ανάλογα με την ηλικία του δανειολήπτη, επιμηκύνεται και μπορεί να φτάσει έως και τα 40 χρόνια. Με τον τρόπο αυτόν μειώνεται σημαντικά και μόνιμα η μηνιαία δόση.
Μείωση επιτοκίου. Το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του δανείου μειώνεται με αυτόν τον τρόπο, ενώ αναπροσαρμόζεται σε χαμηλότερα επίπεδα και η μηνιαία δόση. Με βάση τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το μέσο επιτόκιο στα στεγαστικά δάνεια έχει υποχωρήσει στα επίπεδα του 2,30%, χαμηλότερα κατά 50 μονάδες βάσης σε σχέση με πριν από δύο χρόνια, ως αποτέλεσμα των ρυθμίσεων που προωθούν οι τράπεζες.
Συνδυασμός επιμήκυνσης και μείωσης επιτοκίου. Οι δύο παραπάνω λύσεις εφαρμόζονται και συνδυαστικά, εξασφαλίζοντας τη μείωση της μηνιαίας δόσης, με περιορισμό των τόκων που καταβάλλει ο δανειολήπτης.
Πληρωμή μέρους της δόσης. Για ένα διάστημα από 2 έως και 15 χρόνια ο δανειολήπτης καταβάλλει μέρος της δόσης, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει τόκους ή και κεφάλαιο. Πιο βραχυπρόθεσμοι διακανονισμοί γίνονται όταν εκτιμάται πως η οικονομική κατάσταση του πελάτη θα ανακάμψει μετά την περίοδο χάριτος που του χορηγείται. Για μεγαλύτερες διάρκειες, ένα μέρος του δανείου δεν αποπληρώνεται, χωρίς την επιβάρυνση του οφειλέτη με τόκους. Εάν υπάρξει συνέπεια στη ρύθμιση που θα συμφωνηθεί, η τράπεζα μπορεί να προχωρήσει σε κούρεμα του δανείου.
2. Οριστική διευθέτηση δανείου. Με τις λύσεις οριστικής διευθέτησης που έχουν σχεδιάσει οι τράπεζες, είναι δυνατή η απαλλαγή του δανειολήπτη από το χρέος. Αυτό επιτυγχάνεται με τους ακόλουθους τρόπους:
Εθελοντική παράδοση ακινήτου. Ο δανειολήπτης παραδίδει το ακίνητο και η τράπεζα του χαρίζει έως και το 100% του χρέους. Η τελική λύση εξαρτάται από τη σχέση εμπορικής αξίας του ακινήτου και του ανεξόφλητου υπολοίπου, την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, αλλά και τα ποσά που έχει καταβάλει έως σήμερα. Αν το κούρεμα δεν φτάσει στο 100%, ο πελάτης πληρώνει σε μηνιαίες δόσεις ένα μικρό μέρος της οφειλής.
Μίσθωση ακινήτου. Προτείνεται στον πελάτη να ανταλλάξει το σπίτι του με το σύνολο του χρέους και να συνεχίσει να μένει σε αυτό πληρώνοντας ενοίκιο στην τράπεζα. Με τον τρόπο αυτόν δεν ανατρέπεται η ζωή του, καθώς δεν είναι αναγκασμένος να μετακομίσει.
