Μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων εκτιμά η τράπεζα
Τους λόγους που οδήγησαν τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (ΣΜΕ) Μαΐου του αμερικανικού αργού σε αρνητικές τιμές, τις επιπτώσεις αυτής της εξέλιξης αλλά και τις προοπτικές της τιμής του πετρελαίου, επιχειρεί να αναλύσει η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο της, η οποία εκτιμά ότι η ζήτηση πετρελαίου θα αρχίσει να ανακάμπτει μόλις οι κυβερνήσεις αποφασίσουν να χαλαρώσουν τα μέτρα περιορισμού που έχουν λάβει, προκειμένου να εμποδίσουν την εξάπλωση του κορωνοϊού.
Όπως αναφέρει η Alpha Bank, η ανοδική πορεία της τιμής του πετρελαίου, με αφετηρία τον Οκτώβριο 2019, διεκόπη στις αρχές του έτους, με τις αγορές να έχουν προεξοφλήσει τις συνέπειες της εκτέλεσης του Ιρανού στρατηγού Suleimani, την ανακοίνωση ολοκλήρωσης της πρώτης φάσης της εμπορικής συμφωνίας ΗΠΑ-Κίνας και την πιθανολογούμενη περαιτέρω περικοπή της παραγωγής του OPEC+, στη σύνοδο του Μαρτίου 2020.
Ωστόσο, η εξάπλωση του κορονοϊού (Covid-19), σε συνδυασμό με την απόφαση της Σαουδικής Αραβίας να προβεί σε αιφνιδιαστική μείωση της τιμής του πετρελαίου, οδήγησαν τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου χαμηλότερα. Η πρόσφατη απότομη πτώση των τιμών του πετρελαίου, επιβεβαιώνει τη διαταραχή που έχει προκαλέσει στην παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα η πανδημία του κορονοϊού.
Οι τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης (ΣΜΕ) αργού πετρελαίου του μηνός Μαΐου στις Ηνωμένες Πολιτείες, στις αρχές της περασμένης εβδομάδας, κατακρημνίστηκαν με αποτέλεσμα να αποκτήσουν αρνητικό πρόσημο για πρώτη φορά στην ιστορία τους. Συγκεκριμένα, η τιμή του ΣΜΕ Μαΐου για τον τύπο πετρελαίου West Texas Intermediate (WTI), υποχώρησε στα -40,32 δολάρια/βαρέλι, ενώ στις αρχές του έτους διαπραγματευόταν στα 65 δολάρια/βαρέλι.
Τι σημαίνει, όμως, το αρνητικό πρόσημο στην τιμή του συμβολαίου μελλοντικής εκπλήρωσης πετρελαίου; Τα ΣΜΕ πετρελαίου είναι συμβόλαια φυσικής παράδοσης πετρελαίου, ενώ, κοντά στην ημερομηνία λήξης τους, η τιμή του συμβολαίου τείνει να συγκλίνει με τη φυσική τιμή του πετρελαίου, αφού οι τελικοί κάτοχοι των συμβολαίων (διυλιστήρια, αεροπορικές εταιρείες) επιθυμούν τη φυσική παράδοση του πετρελαίου. Στην περίπτωση των αρνητικών τιμών, αυτές ερμηνεύονται ως εξής: ορισμένοι παραγωγοί πετρελαίου είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν τους αγοραστές προκειμένου να αγοράσουν το πετρέλαιο, εξαιτίας της πολύ χαμηλής ζήτησης και της πληρότητας των χώρων αποθήκευσης. Επισημαίνεται ότι, στην αγορά των ΣΜΕ, οι συμμετέχοντες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, σε αυτούς που επενδύουν ή κερδοσκοπούν με τα συμβόλαια, προεξοφλώντας άνοδο ή πτώση των τιμών και σε εκείνους που κάνουν χρήση του υποκείμενου εμπορεύματος.
Η ζήτηση
Η διακοπή της παραγωγικής διαδικασίας που επιβλήθηκε σε πολλές χώρες από τις κυβερνήσεις για τον έλεγχο της πανδημίας του κορονοϊού, όπως σημειώνει η Alpha Bank, έχει οδηγήσει στην απότομη πτώση της ζήτησης πετρελαίου, καθώς οι αεροπορικές εταιρείες μείωσαν τον αριθμό των πτήσεών τους, ενώ οι οδηγοί αυτοκινήτων δεν χρησιμοποιούν στον ίδιο βαθμό τα οχήματα τους, λόγω των περιοριστικών μέτρων.
Η τράπεζα εκτιμά ότι η ζήτηση πετρελαίου θα αρχίσει να ανακάμπτει μόλις οι κυβερνήσεις αποφασίσουν να χαλαρώσουν τα μέτρα περιορισμού που έχουν λάβει, προκειμένου να εμποδίσουν την εξάπλωση του κορονοϊού. Οι συμμετέχοντες στην αγορά πετρελαίου δεν αποκλείουν η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου να υποχωρήσει κατά 30% τον Απρίλιο.
Η προσφορά
Το καρτέλ του ΟΠΕΚ και οι σύμμαχοί του συμφώνησαν να πραγματοποιήσουν μια άνευ προηγουμένου περικοπή σχεδόν 10% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου από τον ερχόμενο μήνα, προκειμένου να εμποδιστεί η κατάρρευση της αγοράς, χωρίς, ωστόσο, όπως υποδηλώνουν οι μέχρι σήμερα εξελίξεις, να είναι αρκετό εύκολο να αντιστραφεί το αρνητικό κλίμα που έχει προκαλέσει η πτώση της κατανάλωσης.
Όπως σημειώνει η Alpha Bank, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης πετρελαίου στις ΗΠΑ έχουν αρχίσει να αγγίζουν τα όρια της πληρότητάς τους, εξαιτίας της τεράστιας υπερπροσφοράς αργού πετρελαίου. Η εξέλιξη αυτή προκαλεί μεγάλες πιέσεις στην κατακερματισμένη αγορά σχιστολιθικού πετρελαίου της Βόρειας Αμερικής, όπου πολλοί μικροί παραγωγοί αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης. Η βιομηχανία παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την Rystad Energy, θα συρρικνωθεί το 2020 κατά 2,1 εκατ. βαρέλια την ημέρα ή 2% της παγκόσμιας προσφοράς. Σημειώνεται ότι, πριν την εμφάνιση του Covid-19, η παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ αναμενόταν να αυξηθεί κατά 650.000 βαρέλια την ημέρα. Μία από τις μεγαλύτερες αμερικανικές εταιρείες πετρελαίου, η ConocoPhillips, σχεδιάζει να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου της Βόρειας Αμερικής κατά 225.000 βαρέλια την ημέρα και να μειώσει τις προγραμματισμένες δαπάνες της κατά 25%.