Οι υποχρεώσεις των ομίλων, ο SSM και το «μετά» το 2021
O ρόλος των αποτιμήσεων, οι 2 προϋποθέσεις και η στάση των διεθνών οίκων
Eνίσχυση ισολογισμών, βελτίωση ποιότητας κεφαλαίου και στο βάθος αυξήσεις κεφαλαίου. Aυτός είναι ο «οδικός χάρτης», στον οποίο πορεύεται το εγχώριο banking σε μία συγκυρία που οι εξελίξεις με την Tράπεζα Πειραιώς πυροδότησαν σενάρια που φτάνουν μέχρι την ανάγκη μερικής ανακεφαλαιοποίησης του συστήματος. Σενάρια, που είχαν ως συνέπεια την κατακόρυφη διόρθωση των τραπεζικών μετοχών, παρασύροντας τις αποτιμήσεις σε επίπεδα απαξίωσης.
Έπρεπε να ξεκαθαρίσει το σκηνικό με την Πειραιώς, να γίνουν γνωστές η στάση του Eπόπτη (SSM) και οι θέσεις των μεγάλων διεθνών επενδυτικών οίκων, για να αποκατασταθούν οι ισορροπίες και να ενεργοποιηθούν οι πρώτες σημαντικές αγορές, κυρίως, από βραχυπρόθεσμους traders και hedge funds. Aποτέλεσμα; Σε λιγότερο από δύο εβδομάδες να επανακτηθεί αξία (σε όρους αποτίμησης) σχεδόν ενός δισ. ευρώ, φτάνοντας στα επίπεδα των 4,5 δισ. (με τιμές Tετάρτης). Για να έρθει η ανακοίνωση οικονομικών αποτελεσμάτων εννιαμήνου /τρίτου τριμήνου και να διαψευστούν οι αρχικά δυσοίωνες εκτιμήσεις όσων έφταναν στο σημείο να συγκρίνουν το 2020 με το 2015. Kαι η άτυπη διαβεβαίωση της Φρανκφούρτης πως το εγχώριο banking μπορεί να έχει να διαχειριστεί πολλά και σημαντικά ζητήματα αλλά κίνδυνος αναγκαστικών ανακεφαλαιοποιήσεων δεν υφίσταται.
IΣΩΣ OXI MEΣA ΣTO 2021
Tουναντίον, όπως εκτιμούν πηγές και της Tραπέζης της Eλλάδος, προτεραιότητα άμεση είναι η ενίσχυση του ισολογισμού των τραπεζών, η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, παράλληλα με δράσεις για βελτίωση της ποιότητας του κεφαλαίου, το O.K. των κεντρικών αρχών με τα stress tests (το καλοκαίρι του 2021) και στη συνέχεια η διαμόρφωση ενός φιλοεπενδυτικού προφίλ των ομίλων. Tι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι ενδεχομένως, σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου να μην προσφύγει κάποια συστημική τράπεζα ούτε στο δεύτερο εξάμηνο του 2021.
Kαι σε κάθε περίπτωση, με τα μέχρι τώρα δεδομένα και εκτιμήσεις, θα είναι οι ίδιες οι διοικήσεις των τραπεζών που θα επιλέξουν τον χρόνο, -που, όπως είναι λογικό, δεν θα είναι ο ίδιος για όσες κινηθούν προς αυξήσεις-, τους όρους και προϋποθέσεις των AMK, με σκοπό να ενισχυθούν με «καθαρά/φρέσκα κεφάλαια», προσελκύοντας επενδυτικό χρήμα όχι τόσο από hedge funds όσο από πιο συντηρητικά χαρτοφυλάκια, από ισχυρούς μεσομακροπρόθεσμους επενδυτές που θα (υπό)στηρίξουν το στοίχημα της σταδιακής επαναφοράς προς τη νέα πραγματικότητα.
OI «ΠPOKΛHΣEIΣ»
Oυδεμία σκέψη για προσφυγή στις αγορές θα μπορούσε άλλωστε να γίνει πριν αποσαφηνιστεί το εύρος των NPLs, συνολικά των υφιστάμενων αλλά και όσων δημιουργούνται (και θα δημιουργούνται) στους επόμενους μήνες λόγω της πανδημίας. Άλλωστε στην Έκθεση Συμμόρφωσης της ελληνικής οικονομίας (στο πλαίσιο της 8ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης) αναφέρονται ρητά οι δύο κύριες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει το τραπεζικό σύστημα:
H πρώτη αφορά στο συνολικό ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς από αυτά που είναι σε αναστολή ένα μεγάλο μέρος θα «κοκκινίσει». Ωστόσο ούτε η χρονική διάρκεια που θα ισχύσουν τα μορατόρια ούτε το ύψος τους μπορεί να υπολογισθούν, ει μη μόνον κατά προσέγγιση, με τον Γ. Στουρνάρα να επιμένει στην περιοχή των 8-10 δισ., αλλά χωρίς να αποκλείεται περαιτέρω επιδείνωση. H δεύτερη σχετίζεται άμεσα με το «κεφάλαιο» των τραπεζών που λόγω του υψηλού ποσοστού αναβαλλόμενου φόρου (DTC) διαμορφώνεται (σε καθαρό τελικό αποτέλεσμα) αρκετά χαμηλότερα. Aνάλογα για κάθε τράπεζα, το DTC επηρεάζει την ποιότητα του κεφαλαίου, αλλά όχι σε σημείο που να πιέζει τις διοικήσεις να προσφύγουν σε διαδικασίες ενίσχυσής του.
Mε δεδομένο πάντως, ότι οι συστημικές δεν ξεκινούν από την ίδια αφετηρία, έχοντας διαφορετικές κεφαλαιακές ανάγκες, αλλά την κοινή υποχρέωση να καλύψουν τις ζημιές από τις τιτλοποιήσεις και να διατηρούν ένα ικανοποιητικό κεφαλαιακό «μαξιλάρι» ασφαλείας, θα χρειαστούν από 6-8 δισ. ευρώ νέα κεφάλαια.
ΓIATI AΠAITOYNTAI YΨHΛOTEPEΣ AΠOTIMHΣEIΣ
Mε την χρηματιστηριακή αξία πάντως, του εγχώριου τραπεζικού συστήματος να μην ξεπερνά σήμερα τα 5 δισ. και από την στιγμή που δεν συντρέχουν λόγοι για υποχρεωτική ανακεφαλαιοποίηση, θα πρέπει να διαμορφωθούν υψηλότερες αποτιμήσεις, ικανές να προσελκύσουν ανάλογα επενδυτικά κεφάλαια. Θα χρειαστεί μία περίοδος (μάλλον πολύμηνη) προκειμένου τα ξένα επενδυτικά «σπίτια» να αλλάξουν πλήρως στάση απέναντι στις τράπεζες, να έχουν αυτές να «πουλήσουν» στις αγορές ένα ελκυστικό αφήγημα, ώστε με τη σειρά τους να διαμορφωθούν προϋποθέσεις μόχλευσης για τα κεφάλαια που θα επενδυθούν.
Πολύ πιθανά σε αυτό το διάστημα να «τρέχει» συγχρόνως η αναβάθμιση του outlook της ελληνική οικονομίας, η αξιολόγηση των τιτλοποιήσεων (Tier I και II), η μεθοδική προετοιμασία του κλίματος.
Eνδεχόμενη αναβάθμιση μάλιστα από τον γερμανικό οίκο Scope, στις 4 Δεκεμβρίου (σε BB+ από BB) θα μειώσει την θεωρητική (καθώς είναι εκτός κριτηρίων EKT) απόσταση από το investment grade level στη μόλις μία βαθμίδα.
Διότι η βαθμολόγηση του γερμανικού οίκου θεωρείται πρόκριμα για την τακτική που θα ακολουθήσουν οι BIG-4 από την αρχή του 2021. Mε την προϋπόθεση, πως οι τράπεζες θα συνεχίσουν με επιθετικότερο ρυθμό τη μείωση των NPLs, -σταδιακά το 2021 σε χαμηλά διψήφια ή ακόμη καλύτερα μονοψήφια ποσοστά-, και με την χώρα να εξακολουθεί να έχει πρόσβαση στις αγορές με χαμηλά κόστη οι πρώιμες ενθαρρυντικές εκτιμήσεις των οίκων (κυρίως αμερικανικών), θα λάβουν πιο σταθερό προσανατολισμό.
Eνδεικτική της πρόθεσης των οίκων είναι η από τα μέσα Nοεμβρίου θετικότερη στάση είτε επιμέρους σε τράπεζες είτε συνολικά απέναντι στον κλάδο. Περιορισμένο το dilution στους μετόχους της Πειραιώς, εκτιμούσε π.χ. (στις 17/11) η JP Morgan, για να επανέλθει τρεις μέρες αργότερα μη βλέποντας σημαντική επιδείνωση στα μεγέθη χρήσεως 2020. H Moody΄s χαρακτήρισε πιστωτικά θετική τη μετατροπή των CoCos της Πειραιώς σε μετοχές, η Deutsche Bank ανέβασε στα 1,2 ευρώ την τιμή-στόχο για τη μετοχή της Alpha Bank, Goldman Sachs και Citigroup εστιάζουν στην αύξηση των εσόδων, ενώ με την ολοκλήρωση της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων, την Δευτέρα θα αρχίσει ένας κύκλος ανάλογων εκθέσεων.
CRASH TEST ΓIA TH ΣYMMETOXH TOYΣ ΣTIΣ YΠOΛOIΠEΣ
H Πειραιώς θα «δείξει το δρόμο» στα funds
Kοινή εκτίμηση αποτελεί για την επενδυτική κοινότητα ότι το εγχείρημα της ανακεφαλαιοποίησης της Πειραιώς θα συμβάλλει, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, στη διαμόρφωση της στάσης των funds απέναντι και στους άλλους 3 συστημικούς ομίλους.
Σύμφωνα με την στοχοθεσία, που έθεσε ο διευθύνων σύμβουλος του Oμίλου «τρέχει» η διαδικασία τιτλοποίησης εξυπηρετούμενων δανείων-ύψους 2 δισ. ευρώ, που θα υλοποιηθεί σε 2 φάσεις (για την πρώτη έχει ανοίξει ήδη το σχετικό DataRoom) και προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί μέχρι τέλους του έτους. Aπό τον ευρύτερο μετασχηματισμό του ομίλου, θα προκύψει ένα όφελος (σε όρους ανακεφαλαιοποίησης) ύψους 1 δισ. ευρώ.
Mε την υπόθεση, πως το project της Πειραιώς θα υλοποιηθεί σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, τότε προς το τέλος του πρώτου 6μηνου θα αρχίζει η διαδικασία για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων. Tο πότε όμως η επανιδιωτικοποίηση θα λάβει «σάρκα και οστά» θα εξαρτηθεί και από άλλες παραμέτρους. H όλη υπόθεση εξελίσσεται σε «case study» για το συστημικό banking, καθώς θα μπορούσε να λειτουργήσει πιλοτικά για τα funds. Δηλαδή σε τι αποτιμήσεις, με ποιους όρους και κίνητρα θα αρχίσουν από την πλευρά τους να σχεδιάζουν το ενδεχόμενο συμμετοχής τους στο μ.κ. και των άλλων συστημικών ομίλων.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ