Ύστερα από σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή, Δημήτρη Παπαδημούλη, ο επικεφαλής της τραπεζικής εποπτείας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Αντρέα Ενρία έδωσε διευκρινίσεις σχετικά με τις πληρωμές τόκων για τα υπό αίρεση μετατρέψιμα ομόλογα (contingent convertible security – CoCo) που εκδόθηκαν από την Τράπεζα Πειραιώς.
Τα τρία ερωτήματα που τέθηκαν για τις πληρωμές τόκων για τα CoCo
Αναλυτικά, στην απάντηση του ο Αντρέα Ενρία σημειώνει τα εξής: «Στην επιστολή σας θέσατε τρία ερωτήματα σχετικά με τις πληρωμές τόκων για τα CoCo. Κατανοώ ότι πρόκειται για το μέσο που εξέδωσε η Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. στις 2 Δεκεμβρίου 2015 στο πλαίσιο προληπτικής ανακεφαλαιοποίησης, το οποίο ανέλαβε πλήρως και διακρατεί το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Λόγω των χαρακτηριστικών του, αυτό το μέσο δεν θα πληρούσε τα κριτήρια για τη συμπερίληψή του στο κεφάλαιο κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 – CET1) της τράπεζας σύμφωνα με τα κριτήρια που έχουν συμφωνηθεί σε διεθνές επίπεδο, αλλά η ευρωπαϊκή νομοθεσία επέτρεψε σε ό,τι αφορά το CET1 την αναγνώριση επίσης μέσων που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο μέτρων κρατικής στήριξης και η ΕΚΤ ενέκρινε αυτή την κατηγοριοποίηση1.
Το άρθρο 141 της οδηγίας σχετικά με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις
Πρώτον, θέσατε το ερώτημα κατά πόσον η Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. είναι υποχρεωμένη να καταβάλει τόκους για τα CoCo με βάση το άρθρο 141 της οδηγίας σχετικά με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις (Capital Requirements Directive – CRD IV)2. Θα ήθελα να σας επισημάνω ότι αυτή η διάταξη θέτει ορισμένους περιορισμούς σχετικά με τη διανομή κερδών όσον αφορά το κεφάλαιο CET1 αλλά δεν απαιτεί από τα ιδρύματα να προβαίνουν σε διανομή κερδών. Αυτοί οι περιορισμοί σχετικά με τη διανομή κερδών όσον αφορά το κεφάλαιο CET1, όπως απορρέουν από το άρθρο 141 της CRD IV, ισχύουν για ιδρύματα για τα οποία η διανομή κερδών θα μείωνε το κεφάλαιο CET1 σε τέτοιο επίπεδο ώστε να μην ικανοποιείται πλέον η συνδυασμένη απαίτηση αποθέματος ασφαλείας3.
Η σύσταση της ΕΚΤ αναφέρεται μόνο στην πληρωμή μερισμάτων – Τι συνεπάγεται αυτό
Δεύτερον, θέσατε το ερώτημα κατά πόσον η σύσταση της ΕΚΤ σχετικά με τις διανομές μερισμάτων στη διάρκεια της πανδημίας της νόσου (COVID-19)4 περιορίζει την πληρωμή τόκων για τα CoCos, εφόσον η σύσταση αυτή αναφέρεται μόνο στην πληρωμή μερισμάτων. Γενικά, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι ο όρος “μέρισμα”, όπως χρησιμοποιείται στη σύσταση, αφορά κάθε μορφή καταβολής μετρητών που αφορά το κεφάλαιο CET1 και έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ποσότητας ή την επιδείνωση της ποιότητας των ιδίων κεφαλαίων. Οι πληρωμές τόκων για οποιοδήποτε μέσο που αφορά το κεφάλαιο CET1, επομένως, θα καλύπτονταν κατ’ αρχήν από τη σύσταση της ΕΚΤ. Ενώ η σύσταση της ΕΚΤ δεν αποτελεί δεσμευτικό νομικό μέσο, η ΕΚΤ προβαίνει σε ενέργειες παρακολούθησης των συστάσεών της στο πλαίσιο του εποπτικού διαλόγου που διενεργεί με τις τράπεζες.
Γιατί υποβλήθηκε αίτημα από την Τράπεζα Πειραιώς για καταβολή τοκομεριδίων CoCo
Τρίτον, θέσατε το ερώτημα γιατί η Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. υπέβαλε αίτημα στην Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ σχετικά με το ενδεχόμενο καταβολής τοκομεριδίων CoCo, δεδομένου ότι η Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. έχει δηλώσει δημοσίως ότι η πληρωμή τόκων σε μετρητά είναι καθόλα διαχειρίσιμη. Είμαι ενήμερος για τη δημοσιοποίηση στην οποία προέβη η τράπεζα για αυτό το ζήτημα5, αλλά δεν μπορώ να διατυπώσω σχόλια για μεμονωμένα πιστωτικά ιδρύματα και τις ενέργειές τους καθώς υπόκειμαι σε απαιτήσεις επαγγελματικού απορρήτου, όπως περιγράφονται στην CRD IV. Αυτό συνεπάγεται ότι δεν μπορώ να διατυπώνω σχόλια για τον χαρακτήρα και την έκταση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ τραπεζών και εποπτικών αρχών».
Παραπομπές
1 Πιο συγκεκριμένα, τα μέσα συμπεριλήφθηκαν στο κεφάλαιο CET1 σύμφωνα με το άρθρο 31 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, όπως το επέτρεψε η απόφαση της ΕΚΤ με ημερομηνία 23 Νοεμβρίου 2015.
2 Οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων, για την τροποποίηση της οδηγίας 2002/87/ΕΚ και για την κατάργηση της οδηγίας 2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 338).
3 Όπως ορίζεται στο άρθρο 128 της CRD IV, η συνδυασμένη απαίτηση αποθέματος ασφαλείας ισούται με το συνολικό κεφάλαιο CET1 το οποίο χρειάζεται για την εκπλήρωση της απαίτησης τήρησης αποθέματος ασφαλείας διατήρησης κεφαλαίου, στο οποίο προστίθενται το αντικυκλικό κεφαλαιακό απόθεμα ασφαλείας ειδικά για το κάθε ίδρυμα, το απόθεμα ασφαλείας για τα παγκόσμια συστημικώς σημαντικά ιδρύματα (G-SII), το απόθεμα ασφαλείας για τα άλλα συστημικώς σημαντικά ιδρύματα (O-SII) και το απόθεμα ασφαλείας συστημικού κινδύνου, κατά περίπτωση.
4 Σύσταση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 27ης Ιουλίου 2020, σχετικά με τις διανομές μερισμάτων στη διάρκεια της πανδημίας της νόσου COVID-19 και την κατάργηση της σύστασης ΕΚΤ/2020/19 (ΕΚΤ/2020/35) (2020/C 251/01) (ΕΕ C 251 της 31.7.2020, σ. 1).
5 Βλ. τα δελτία Τύπου της Τράπεζας Πειραιώς σχετικά με την πληρωμή τοκομεριδίου για τα CoCo στις 30 Οκτωβρίου 2020, στις 16 Νοεμβρίου 2020 και στις 23 Νοεμβρίου 2020