Υπέρ της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς τάχθηκε ο Χρήστος Σταϊκούρας, με τον υπουργό να τη χαρακτηρίζει ως τη μοναδική εναλλακτική λύση για την Τράπεζα.
Σε ό,τι αφορά την Τράπεζα Πειραιώς ο κ. Σταϊκούρας υποστήριξε ότι η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου είναι αναγκαία για μία σειρά από λόγους. Μεταξύ αυτών, σύμφωνα πάντα με τον υπ. Οικονομικών, είναι οι ακόλουθοι:
1ος. Με στοιχεία Δεκεμβρίου 2020, η Τράπεζα είχε δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων περίπου στο 45%, τον υψηλότερο στην Ελλάδα, και έναν από τους υψηλότερους μεταξύ των συστημικών τραπεζών υπό την εποπτεία του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού. Γίνεται κατανοητό ότι όταν η μεγαλύτερη τράπεζα στην Ελλάδα έχει «κόκκινο» το μισό χαρτοφυλάκιο δανείων της, υπάρχει: πρόβλημα χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, και·πρόβλημα δυνατότητας χρηματοδότησης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, και διάχυσης της ευνοϊκής νομισματικής πολιτικής στην πραγματική οικονομία.
Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι με βάση το ισχύον πλαίσιο, το εποπτικό κόστος του να διακρατά μια τράπεζα «κόκκινα» δάνεια στον ισολογισμό της είναι υψηλό, και ολοένα αυξανόμενο. Ενώ η μείωση των «κόκκινων» δανείων σε επίπεδο συστήματος είναι πρακτικά απαραίτητη, για να συμμετέχουμε στα βήματα που γίνονται, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προς την τραπεζική ενοποίηση.
2ος. Το Πρόγραμμα «ΗΡΑΚΛΗΣ», πράγματι, «ξεμπλόκαρε» τις πωλήσεις δανείων μέσω τιτλοποιήσεων, με ευεργετικές συνέπειες για τις τράπεζες και την οικονομία. Εντούτοις, οι τράπεζες επωμίζονται σημαντικό κόστος από τις εν λόγω συναλλαγές. Ενδεικτικά, το συνολικό κόστος που προϋπολογίζει η Τράπεζα Πειραιώς για τις πωλήσεις δανείων εντός του 2021 και την εξυγίανση του ισολογισμού της, θα αφαιρέσει περίπου 6,5 ποσοστιαίες μονάδες από το συνολικό δείκτη κεφαλαιακής της επάρκειας.
3ος. Ο Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας είναι, με στοιχεία Δεκεμβρίου 2020, στο 15,8%, ενώ, λαμβάνοντας υπόψη την πλήρη επίδραση από την εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης 9, ο δείκτης μειώνεται στο 13,8%. Άρα είναι ξεκάθαρο ότι χωρίς κεφαλαιακή ενίσχυση, είτε η τράπεζα δεν θα μπορούσε να εξυγιάνει τον ισολογισμό της, είτε θα έριχνε τους δείκτες φερεγγυότητας κάτω των ελαχίστων εποπτικών ορίων, με ότι αυτό συνεπάγεται, ακόμη και αν λάβουμε υπόψη την ευελιξία που έχει δείξει ο Ευρωπαϊκός εποπτικός μηχανισμός έως το 2022.
Οι συνέπειες
Εξετάζοντας τι θα συνέβαινε εάν δεν προχωρούσε η ΑΜΚ ο κ. Σταϊκούρας υπογράμμισε τα ακόλουθα:
1ος. Η μη εξυγίανση του ισολογισμού της τράπεζας θα παγίδευε το πιστωτικό ίδρυμα σε αδυναμία μεγέθυνσης του ισολογισμού της και παραγωγής οργανικών κερδών, εν μέσω ολοένα αυξανόμενων εποπτικών απαιτήσεων και δυσχερούς πρόσβασης στις αγορές χρήματος και κεφαλαίου. Αυτό πιθανότατα θα οδηγούσε σε εφαρμογή μέτρων εξυγίανσης. Και όπως ελπίζω καταλαβαίνουμε όλοι, το κόστος για καταθέτες και Δημόσιο από τυχόν εφαρμογή μέτρων εξυγίανσης θα ήταν δυσβάστακτο, ενώ θα προέκυπτε ανεπανόρθωτο πλήγμα στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
2ος. Η ανάγκη για άμεση ενίσχυση κεφαλαίων, σε συνδυασμό με τους όρους για τη μετατροπή των Υπό Αίρεση Μετατρέψιμων Ομολογιών (Contingent Convertible Securities – CoCos) σε κοινές μετοχές, που νομοθέτησε η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015, είχαν ήδη προεξοφλήσει τη μετατροπή του και απομειώσει την αξία του. Σε αυτό το σημείο θα μου επιτρέψετε να επιμείνω λίγο, για να θυμίσω ορισμένα πράγματα:
Η Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου, της 2 Νοεμβρίου 2015, καθόριζε, μεταξύ άλλων, τους όρους και της προϋποθέσεις της μετατροπής. Ποιοι ήταν αυτοί:
Οι ομολογίες μετατρέπονται αυτόματα σε κοινές μετοχές του πιστωτικού ιδρύματος, εάν για οποιονδήποτε λόγο το πιστωτικό ίδρυμα δεν καταβάλει τους καταβλητέους τόκους σε δύο Ημερομηνίες Καταβολής Τόκου.
Οι κάτοχοι ομολογιών δικαιούνται, στην 7η Επέτειο, να μετατρέψουν τις ομολογίες τους σε κοινές μετοχές του πιστωτικού ιδρύματος.
Και τέλος, η τιμή μετατροπής για την Τράπεζα Πειραιώς ουσιαστικά ορίστηκε στην ονομαστική αξία των 6 ευρώ.
Η απώλεια της πρώτης πληρωμής του κουπονιού έγινε το 2018, επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, με απόφαση της ίδιας της Τράπεζας, χωρίς να υπάρξει επίσημο αίτημα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η πρόταση της Τράπεζας Πειραιώς για πληρωμή του τοκομεριδίου, ύψους 166 εκατ. Ευρώ το 2020, απορρίφθηκε, το Νοέμβριο, από την ΕΚΤ. Επίσης, το Δεκέμβριο του 2022, με βάση τους όρους που η προηγούμενη Κυβέρνηση νομοθέτησε, θα είχε δικαίωμα το ΤΧΣ να μετατρέψει τα CoCos σε κοινές μετοχές, στην ονομαστική αξία των 6 ευρώ.
Με βάση τα παραπάνω, είναι δεδομένο ότι η τράπεζα χρειάζεται άμεση ενίσχυση κεφαλαίων, και ότι η ιδιωτική συμμετοχή σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου θα ήταν απίθανη, όσο υπήρχε ο κίνδυνος απίσχνασης των μετόχων από μετατροπή των CoCos σε κοινές μετοχές.
Κοινώς, η προηγούμενη Κυβέρνηση κατάφερε τα CoCos των 2 δισ. ευρώ, να έχουν μηδενική αξία. Προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημιά για το Ελληνικό Δημόσιο. Και κάτι ακόμη: Στην κεφαλαιακή ενίσχυση της Τράπεζας, επί ΣΥΡΙΖΑ, και συγκεκριμένα στη Γενική της Συνέλευση, στις 15 Νοεμβρίου 2015, αποφασίσθηκε, ρητώς, «η κατάργηση του δικαιώματος προτίμησης των παλαιών μετόχων», προς το σκοπό «της μεγιστοποίησης της συμμετοχής των ιδιωτών επενδυτών στην άντληση κεφαλαίων». Αυτά, για να μην ξεχνιόμαστε, και για να προσέχετε καλύτερα, κύριοι της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, τις ανακοινώσεις σας.
Σήμερα, σύμφωνα με ανακοίνωση της Τράπεζας Πειραιώς, σχεδιάζεται να προβλεφθεί προνομιακή κατανομή νέων μετοχών για τους υφιστάμενους μετόχους, με προτιμησιακή διαχείριση.
Τα οφέλη από την ΑΜΚ
Αναφορικά με τα οφέλη από την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας ο κ. Σταϊκούρας τόνισε ότι «η τράπεζα, σύμφωνα με την ανακοίνωσή της, προγραμματίζει σειρά ενεργειών που θα της επιτρέψουν να απορροφήσει τις ζημιές από τις πωλήσεις «κόκκινων» δανείων και να υλοποιήσει το επιχειρηματικό της πλάνο. Ενδεικτικά, η Τράπεζα προγραμματίζει να αυξήσει τις καθαρές χρηματοδοτήσεις της προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις κατά 10 δισ. ευρώ εντός της επόμενης 4ετίας, συνεισφέροντας στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Αυτό είναι ένα όφελος που δεν είναι άμεσα μετρήσιμο. Όπως επίσης δεν είναι μετρήσιμη η θετική επίπτωση στην πιστοληπτική διαβάθμιση της χώρας από την εξυγίανση του ισολογισμού της μεγαλύτερης τράπεζας και την επίτευξη μονοψήφιου δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων για το σύστημα σύντομα».
