Οι τέσσερις δείκτες ρευστότητας που φουσκώνουν
Η ρευστότητα εντός και εκτός τραπεζικού συστήματος έχει αγγίξει επίπεδα ρεκόρ. Κατά το τελευταίο 12μηνο, η ημερήσια υπερβάλλουσα ρευστότητα που κατέθετε το τραπεζικό σύστημα στην ΕΚΤ με αρνητικό επιτόκιο 0,5% κυμαινόταν μεταξύ 50 και 77 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία, το νόμισμα σε κυκλοφορία (χωρίς τις καταθέσεις ταμιευτηρίου και όψεως) έχει ξεπεράσει τα 37 δισ. ευρώ, ενώ το σύνολο των καταθέσεων (ταμιευτήριο, όψεως και προθεσμιακές) του ιδιωτικού τομέα ξεπερνά τα 36 δισ.
Η αναζήτηση υψηλότερων αποδόσεων μέχρι στιγμής δεν έχει μειώσει τη ρευστότητα που καταλήγει πάλι στο τραπεζικό σύστημα, το οποίο την καταθέτει στην ΕΚΤ με αρνητικά επιτόκια. Το σπάσιμο των προθεσμιακών καταθέσεων καταλήγει σε λογαριασμούς ταμιευτηρίου και όψεως, ενώ περίπου 3 δισ. ευρώ έχουν εισρεύσει σε αγορές μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων από τις αρχές του 2020. Επίσης, σε ασφαλιστικά προϊόντα οι εισροές υπολογίζονται σε 600 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, η αναζήτηση υψηλότερων αποδόσεων καταλήγει σε μετοχές και σε ομόλογα, αλλά και στην αγορά ακινήτων. Και πάλι, η αγορά και η πώληση, μετακινεί κεφάλαια από τον έναν λογαριασμό στον άλλον και η ρευστότητα παραμένει στο τραπεζικό σύστημα, κοστίζοντας περίπου 50 μονάδες βάσεις.
Ανταγωνισμός
Η κορύφωση του ανταγωνισμού αναμένεται από Νοέμβριο, όταν η Εθνική Τράπεζα θα έχει λανσάρει μέχρι το τέλος Οκτώβριο το νέο πακέτο προϊόντων λιανικής τραπεζικής που θα περιλαμβάνει νέα δάνεια αλλά και νέες αποταμιευτικές επενδυτικές λύσεις. Ανάμεσα σε αυτές θα περιλαμβάνονται τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα που θα δημιουργηθούν με τη CVC Partners, στο πλαίσιο της συμφωνίας πώλησης της Εθνικής Ασφαλιστικής. Προς την ίδια κατεύθυνση έχει ήδη ξεκινήσει να κινείται ο ανταγωνισμός, με την Alpha Bank να αξιοποιεί τη συνεργασία της με τη Generali και να θέτει στόχους για επαναλαμβανόμενα έσοδα ανά τρίμηνο. Το ίδιο ισχύει για την Τράπεζα Πειραιώς μέσω της συνεργασίας της με την ΑΕΔΑΚ της και την ασφαλιστική εταιρεία Ergo. Η Eurobank είχε πάρει θέσει στην προσφορά εναλλακτικών μορφών επένδυσης ως αντίδοτο στα χαμηλά επιτόκια από τα τέλη του 2020, δημιουργώντας μάλιστα το εργαλείο Model Portfolio αλλά και τις εναλλακτικές για επενδύσεις σε αμοιβαία κεφάλαια στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τώρα, με την ΑΕΔΑΚ της και την Eurolife FFH Ασφαλιστική θα εισέλθει στον ανταγωνισμό με νέα εργαλεία και προϊόντα. Σε όλα αυτά, οι τράπεζες εντάσσουν και τις μονάδες private banking και wealth management σε Ελλάδα και εξωτερικό για τις μεγάλες καταθέσεις.
Μείγμα αμοιβαίων κεφαλαίων και τραπεζοασφαλειών
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες σχεδιάζουν νέας γενιάς αποταμιευτικά και επενδυτικά προϊόντα, σε συνεργασία με τις εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων (ΑΕΔΑΚ) και τις ασφαλιστικές εταιρείες, με τις οποίες συνεργάζονται. Στόχος, η δημιουργία εσόδων από προμήθειες και αξιοποίηση συνεργειών από τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα μέσα από τα ντιλ και τις συνεργασίες τους, αλλά αξιοποιώντας ταυτόχρονα τα ψηφιακά κανάλια (internet & mobile banking). Επίσης, πέραν από τις τυποποιημένες λύσεις που θα είναι διαθέσιμες και online, θα προσφέρονται εργαλεία μέσω του e-banking και μέσω κινητών για εξατομίκευση του “καλαθιού” ανάλογα με το επενδυτικό προφίλ και τις ανάγκες κάθε αποταμιευτή (πχ, μικρό ρίσκο, μακροχρόνια επένδυση, δημιουργία κεφαλαίου για σπουδές παιδιών, κά). Επιπλέον, θα ενισχυθεί περαιτέρω η υπηρεσία του online ή remote τραπεζικού συμβούλου, ο οποίος θα έρχεται σε επαφή με τον καταθέτη μέσω τηλεδιάσκεψης, τηλεφώνου ή ραντεβού σε κατάστημα.
Πρόκειται για σύνθετα επενδυτικά και αποταμιευτικά προϊόντα, τα οποία θα συνδυάζουν αμοιβαία κεφάλαια και τραπεζοασφάλειες. Η δημιουργία και το λανσάρισμα των προϊόντων αυτών θα συνοδεύεται και από εργαλεία που θα βοηθούν τους αποταμιευτές να δημιουργούν εξατομικευμένα χαρτοφυλάκια. Αυτά τα προϊόντα θα υπόσχονται αρκετά υψηλότερες αποδόσεις από τις καταθέσεις, ενώ δεν θα φέρουν το ρίσκο που έχουν, πχ οι μετοχές.
Έσοδα από προμήθειες
Ήδη, από τα τελευταία τριμηνιαία αποτελέσματα φαίνεται ότι τα έσοδα από προμήθειες αποτελούν βασικό μέρος των κερδών των τραπεζών που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνά το επιτοκιακό κέρδος (προσθέτοντας τις εργασίες wealth management, asset management και private banking σε επίπεδο ομίλων). Συνεπώς, για τις τράπεζες, η στροφή στη λιανική τραπεζική δεν σημαίνει μόνο νέα δάνεια για κατοικίες και για κατανάλωση, αλλά και νέα αποταμιευτικά προϊόντα. Από τα δάνεια αυξάνουν τα κέρδη μέσω του επιτοκιακού περιθωρίου που κυμαίνεται πάνω από τις 3 με 4 ποσοστιαίες μονάδες (ή αρκετά υψηλότερα αν πρόκειται για πιστωτικές κάρτες). Τα αποταμιευτικά, επενδυτικά και τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα δημιουργούν έσοδα από προμήθειες και αξιοποίηση των πρόσφατων μεγάλων συνεργασιών με ασφαλιστικές εταιρείες.
