Ο ιδιωτικός χαρακτήρας των ελληνικών τραπεζών -κάτι που αναμφίβολα είναι προς το συμφέρον της ελληνικής οικονομίας- δεν αφήνει ασυγκίνητη την Τρόικα, ωστόσο, από την στιγμή που το EFSF «αιμοδοτεί» κεφαλαιακά την εγχώρια (και όχι μόνο) αγορά, δεν θα ήταν καθόλου υπερβολικό να έχει κι αυτή έναν λόγο στην διάρθρωση της διοίκησής τους, κατόπιν ασφαλώς διεθνών διαγωνισμών για τις επίμαχες θέσεις.
Αυτό τουλάχιστον θεωρείται, σύμφωνα με πηγές, ότι αποτελεί μια πάγια θεώρηση και άποψη των Ευρωπαίων εταίρων μας, χωρίς ασφαλώς να γίνεται λόγος για το «αδιάβλητο» ή όχι της όλης διαδικασίας. Από την άλλη, δεν φαίνεται να επικρατεί κάποιος ιδιαίτερος ενθουσιασμός, καθώς το τελικό σχέδιο προβλέπει την επαναγορά των μετοχών προκειμένου να διατηρηθεί ο ιδιωτικός χαρακτήρας των Τραπεζών και να επιτευχθούν έσοδα για το Ελληνικό Δημόσιο.
Καθώς περνάει ο καιρός, όλα καταδεικνύουν ότι το ζήτημα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών δεν είναι τόσο απλό όσο εκ πρώτης πίστευαν οι δανειστές μας. Άλλωστε, προχθές, ο ίδιος ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος έσπευσε από την Κύπρο να δηλώσει ότι το πέρας της συγκεκριμένης διαδικασίας θα έρθει στις 20 τρέχοντος μηνός, σε αντίθεση με τις πρώτες εκτιμήσεις που έκαναν λόγο για σύγκληση Υπουργικού Συμβουλίου μέσα στην Μεγάλη Εβδομάδα.
Οι τράπεζες παρέδωσαν χθες στην Τράπεζα της Ελλάδας τα επιχειρησιακά σχέδια που διαμορφώθηκαν με βάση τις υποδείξεις της ΕΚΤ, ύστερα από τα πορίσματα της BlackRock για την χρηματοοικονομική τους διάρθρωση. Στις επόμενες ημέρες θα κορυφωθούν επαφές και διεργασίες. Ξένοι επενδυτές, δικαιώματα, υβριδικά ομόλογα -όλα και όλοι θα «επιστρατευτούν» προκειμένου να βρεθούν τα απαραίτητα κεφάλαια. Όσο περισσότερα χρήματα αντλήσουν από την αγορά τόσο το καλύτερο για όλους!
Η πτώση (μέσα σ’ ένα μήνα) του Τραπεζικού Δείκτη κατά 30% αποτυπώνει με τον πιο εύγλωττο τρόπο την πορεία της αγοράς, αφού ουδείς γνωρίζει με ακρίβεια τις ζημιές από τις επισφάλειες ( Blackrock ) και τα ομόλογα. Οι τραπεζικές μετοχές βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση, καθώς δεν γνωρίζουν πόσα κεφάλαια θα χρειαστούν τελικά οι τράπεζες. Με την υπόθεση ότι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Στήριξης διαθέτει 20 – 25 δισ. και ότι υπάρχουν και 4,4 δισ. προνομιούχες μετοχές, τότε χρειάζονται κεφάλαια 25-30 δισ. ευρώ, ποσό τεράστιο για το οποίο και εξελίσσονται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Τρόικας- ΤΧΣ- Τραπεζών. Το «στοίχημα» είναι μεγάλο διότι οι αυξήσεις κεφαλαίου πρέπει πάση δυνάμει να καλυφθούν γι αυτό έχουν πέσει στο τραπέζι- εκτός από την ίδια συμμετοχή- και 5 δικαιώματα ( warrants) και έκδοση ομολόγων Cocos ( Contigent Convertibles).
Η θετική όψη
Όπως επισημαίνει ο χρηματιστής κ. Λάμπρος Παπακωνσταντίνου της Virtus Partners το Ταμείο χρηματοπιστωτικής Στήριξης δεν θα αποκτήσει κοινές μετοχές, αλλά κοινές άνευ ψήφου. Αν γινόταν το πρώτο, ουσιαστικά οι τιμές θα έτειναν προς το μηδέν και οι παλιοί μέτοχοι θα έφθαναν να έχουν ποσοστό 9% (σε παράδειγμα μιας τράπεζας με κεφαλαιοποίηση 500 εκατ. ευρώ, που χρειάζεται 5 δισ. ευρώ ) και το Ταμείο θα κατείχε 91% , ενώ τώρα θα εκδοθούν μετοχές που δεν θα επηρεάζουν την τιμή στο ταμπλό.
Εδώ βρίσκεται και το «κόλπο» της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Επιπλέον, το Ταμείο έχει κάποια χρήματα -και όσο λιγότερα χρησιμοποιηθούν για τις τράπεζες τόσο το καλύτερο για το χρέος. Με άλλα λόγια, όσο περισσότερα χρήματα αντληθούν από την αγορά τόσο το καλύτερο για τους πολίτες και για την οικονομία ευρύτερα. Από την άλλη πλευρά, οι τράπεζες, δεδομένων των συνθηκών, δεν μπορούν να αντλήσουν πολλά κεφάλαια από την αγορά.
Τα τραπεζικά «εργαλεία»
Στο παράδειγμα της προηγούμενης Τράπεζας, η οποία χρειάζεται ύψους 5 δισ. ευρώ, το πρώτο που χρειάζεται είναι ο συντελεστής επάρκειας ιδίων κεφαλαίων να φθάνει στο 9% και αργότερα στο 10%. Σύμφωνα με την βασική παράμετρο, οι βασικοί μέτοχοι χρειάζεται να τοποθετήσουν το 10% ή έως και 12,5%. Πρακτικά, η προαναφερόμενη Τράπεζα χρειάζεται να αντλήσει 500 έως 625 εκατ. ευρώ. Το ΤΧΣ, από την άλλη, θα βάλει 4,5 δισ. ευρώ.
Το δεύτερο εργαλείο είναι τα δικαιώματα επί των μετοχών ( Warrants ) μέσω των οποίων το Ταμείο θα έχει το δικαίωμα να αγοράσει άλλες 5 μετοχές, όπως αναφέρουν ασφαλείς πληροφορίες. Εάν λοιπόν η αύξηση κεφαλαίου γίνει στο 0,50 ευρώ με τιμή μετοχής 1 ευρώ στο ταμπλό, τότε το Ταμείο θα έχει το δικαίωμα να πάρει στην ίδια τιμή 0,50 άλλες 5 μετοχές. Η Τράπεζα θα έχει την δυνατότητα να επαναγοράσει μελλοντικά τα δικαιώματα, καταβάλλοντας το ποσό των 0,50/5 συν τους τόκους για όση περίοδο υπάρχουν τα δικαιώματα. Ουσιαστικά, το Δημόσιο θα πληρωθεί 20-30% ακριβότερα από την τιμή που θα έχει καταβάλει. Εδώ βρίσκεται το δεύτερο κλειδί, διότι οι τράπεζες ουσιαστικά δεν θα έχουν τα κεφάλαια και μαθηματικά δεν βγαίνουν τα νούμερα. Γι’ αυτό χρειάζονται μια συνδυαστική αύξηση με ίδια συμμετοχή, warrants και Cocos. Σημασία έχει τι ποσοστό θα αντιπροσωπεύουν τα warrants και αν θα ισχύει και για τους μικρομετόχους το δικαίωμα να αποκτήσουν δικαιώματα στην ίδια τιμή, όπως και η τράπεζα.
Τρίτο εργαλείο είναι τα περιβόητα Cocos. Πρόκειται για υβριδικά ομόλογα με τόκο μετατρέψιμα σε μετοχές, τα οποία θα μπορούν να εκδίδουν οι τράπεζες όταν πέφτει ο δείκτης επάρκειας ίδιων κεφαλαίων. Αν π.χ. η Τράπεζα έχει δείκτη 7,5%, τότε θα μπορεί να εκδώσει ομόλογα για να καλύψει την διαφορά. Οι Τραπεζίτες έχουν ζητήσει τα Cocos να αποτελούν το 30% της ανακεφαλαιοποίησης, έναντι 15% που εξετάζει η Τρόικα και το ΤΧΣ. Σημασία έχει και ο τόκος.
