Σήμερα αναμένεται να οριστικοποιηθεί η πρώτη φάση της επίπονης διεργασίας για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, η οποία θα αφορά στην δομή και σύνθεση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Σε δεύτερη φάση, θα ακολουθήσουν (μετά το Πάσχα) οι διαβουλεύσεις σχετικά με την εξειδίκευση των κρίσιμων παραμέτρων, θα ακολουθήσει μετά το Πάσχα.
Σε κάθε περίπτωση, οι ενδείξεις για την δυνατότητα των ελληνικών τραπεζών να μην κρατικοποιηθούν παραμένουν άκρως ενθαρρυντικές -κάτι που φάνηκε και από την χθεσινή εκτίναξη των μετοχών του τραπεζικού κλάδου στο ΧΑΑ.
Ωστόσο, βασικά θέματα εν προκειμένω παραμένουν ανοικτά, καθώς η όλη διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης αποδείχθηκε πολύπλοκη και χρονοβόρα. Τούτο καταμαρτυρεί άλλωστε και το θρίλερ των διαπραγματεύσεων μεταξύ ελληνικής Κυβέρνησης, τρόικα και τραπεζιτών, παρά το γεγονός ότι, πράγματι, τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη και η Τρόικα εργάζονται με πυρετωδώς, σε συνεργασία και με συμβούλους, αποδείχθηκε ότι ο χρόνος δεν επαρκεί ώστε να ανακοινωθεί συνολικά το πλαίσιο πριν από το Πάσχα.
Έτσι, σήμερα αναμένεται να ανακοινωθούν βασικοί άξονες της διαδικασίας, όπως και ο τρόπος χρηματοδότησης του ΤΧΣ με ομόλογα του EFSF, ενώ από την ερχόμενη εβδομάδα, θα συνεχιστούν οι διεργασίες για να καταρτιστούν οι τελικές αποφάσεις. Και πάλι, δεν υπάρχει ακριβές χρονοδιάγραμμα για το χρόνο έκδοσής τους.
Στις 20 Απριλίου, οι τράπεζες πρόκειται να δημοσιεύσουν τα αποτελέσματα του 2011, επομένως, έως τότε, θα πρέπει να υπάρχει το σχετικό κείμενο, αν και τραπεζικά στελέχη κοντά στη διαδικασία δεν αποκλείουν να υπάρξει περαιτέρω παράταση, αφού τα θέματα είναι σύνθετα.
Μιλώντας χθες στη Βουλή ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος αναφέρθηκε στη δυνατότητα να περιοριστούν τα κεφάλαια που θα χρειαστούν οι τράπεζες, χάρη σε συνδυασμό μέτρων, ώστε να χρησιμοποιηθούν αρκετά λιγότερα από τα 50 δισ. ευρώ που υπάρχουν από τη δανειακή σύμβαση. Ο κ. Βενιζέλος τόνισε ότι βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας προτάσεις που να οδηγούν σε μείωση των κεφαλαιακών αναγκών, προσθέτοντας ότι ούτως ή άλλως το τραπεζικό σύστημα θα τελεί υπό το στρατηγικό έλεγχο του βασικού του μετόχου που είναι το Δημόσιο.
Μεταξύ των προτάσεων που εντάσσονται στο πλαίσιο αυτό είναι ο περιορισμός των εποπτικών κεφαλαίων που χρειάζονται μέσω της αποτύπωσης του αναβαλλόμενου φόρου ως εκκαθαρισμένης απαίτησης του Δημοσίου στο ενεργητικό των τραπεζών, η οποία και αφαιρείται έτσι από τα εποπτικά κεφάλαια, με όφελος της τάξης των 4 με 5 δισ. ευρώ για τον κλάδο.
Υπό συζήτηση βρίσκεται η πρόταση που αφορά τον τρόπο αποτύπωσης των ζημιών από το PSI και συγκεκριμένα, να γίνει στην ονομαστική αξία με haircut 53,5% και όχι με συντελεστή 74,2% επί της καθαρής παρούσας αξίας, μέσω της αξιοποίησης εγγυήσεων από τον EFSF, με το επιχείρημα ότι ήδη τα νέα ομόλογα που αντικατέστησαν τα «κουρεμένα» έχουν υποστεί μεγάλη μείωση της αξίας τους. Το συγκεκριμένο θέμα άπτεται τεχνικών ζητημάτων που βρίσκονται στο στάδιο της επεξεργασίας και εκτιμάται ότι εάν υιοθετηθεί, θα φέρει όφελος της τάξης των 8 δισ. ευρώ για τις τράπεζες.
Να ξεκαθαρίσει το τοπίο για τα capital plans
Η αποσαφήνιση το συντομότερο δυνατόν των όρων ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών είναι κρίσιμη, ώστε να ξεκαθαρίσει το τοπίο και να οριστικοποιηθούν τα capital plans των τραπεζών. Έχουν υποβληθεί από την προηγούμενη εβδομάδα, αλλά εύλογα περιέχουν «αστερίσκους», με την έννοια ότι σημαντικό μέρος τους, αυτό που αφορά τις αυξήσεις κεφαλαίου που θα κληθούν να πραγματοποιήσουν τα τραπεζικά ιδρύματα, δεν μπορεί να σχεδιαστεί πριν υπάρξει το αναγκαίο πλαίσιο.
Από την τιμή στην οποία θα γίνουν οι αυξήσεις και από τα κίνητρα που θα δοθούν στους ιδιώτες μετόχους για να συμμετάσχουν κρίνεται η επιτυχία τους, η οποία συναρτάται και με τη δυνατότητα να πετύχουν «σκληρή» αναδοχή, δηλαδή εγγύηση από τον ανάδοχο για κάλυψη της αύξησης. Η προσπάθεια των διοικήσεων κινείται σε πολλά επίπεδα αυτή την περίοδο: να πειστεί η κυβέρνηση και κυρίως η τρόικα για ένα πλαίσιο ανακεφαλαιοποίησης που θα διασφαλίζει τον ιδιωτικό χαρακτήρα του τραπεζικού συστήματος, να πειστούν οι ιδιώτες μέτοχοι να συμμετάσχουν και, τέλος, να πειστούν οι διεθνείς αγορές, ανάδοχοι και θεσμικά χαρτοφυλάκια για τις προοπτικές της εγχώριας τραπεζικής αγοράς.
Η αγωνία παρατείνεται για τα ζητήματα αυτά, για παράδειγμα, για τον αριθμό των warrants που θα λάβουν οι ιδιώτες που θα συμμετάσχουν στις επικείμενες αυξήσεις κεφαλαίου και θα λειτουργήσουν ως κίνητρο για τη συμμετοχή στις αυξήσεις. Τα τραπεζικά επιτελεία πάντως υλοποιούν παράλληλα σχεδιασμό για την ενίσχυση των κεφαλαίων με οργανικούς τρόπους, τους οποίους και αναλύουν στα capital plans, τα οποία εξετάζει η Τράπεζα της Ελλάδος με στόχο να έχουν εγκριθεί έως τα τέλη Απριλίου ώστε στη συνέχεια να οριστούν τα χρονοδιαγράμματα των αυξήσεων.
Η θετική για τον κλάδο τροπή που παίρνουν οι διεργασίες έδωσε ώθηση, χθες, χρηματιστηριακά στις τράπεζες, όπου συντηρείται πάντως η μεταβλητότητα, όσο δεν αποσαφηνίζονται πλήρως οι παράμετροι της ανακεφαλαιοποίησης.
Ειδικά οι ενδείξεις ότι γίνονται δεκτά, προς όφελος των τραπεζών, δύο αιτήματά τους για τον περιορισμό των κεφαλαιακών αναγκών που θα κληθούν να καλύψουν, από τον αναβαλλόμενο φόρο και από την αποτύπωση των ζημιών από το PSI, πυροδότησαν την άνοδο των τραπεζικών τίτλων.