Tο mon amour Kωστόπουλου-Γάλλων
H Alpha παίρνει την Eμπορική – Όλες οι κινήσεις στην τραπεζική σκακιέρα
Το σύνθημα εδόθη, μετά την πώληση του υγιούς κομματιού της Αγροτικής Τράπεζας στην Τράπεζα Πειραιώς και το εγχώριο χρηματοπιστωτικό μπαίνει σε φάση ανασυγκρότησης. Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη κίνηση συγκέντρωσης που πραγματοποιείται στην ελληνική αγορά, σχεδόν δέκα χρόνια μετά την ολοκλήρωση του προηγούμενου κύκλου συγχωνεύσεων, που καθόρισε τη φυσιογνωμία του τραπεζικού κλάδου από την είσοδο της Ελλάδας στο ευρώ ως και σήμερα.
Αν και οι τελευταίες προσπάθειες συγχωνεύσεων, τόσο της Εθνικής με την Alpha Bank, όσο και της Alpha Bank με τη Eurobank, είχαν άδοξο τέλος, ωστόσο οι επόμενες προσπάθειες θα έχουν τη βοήθεια από έναν κρίσιμο καταλύτη: με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στο τέλος της ανακεφαλαιοποίησης όλες οι τράπεζες θα έχουν τον ίδιο βασικό μέτοχο, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Τον δρόμο των συγχωνεύσεων έχει δείξει εδώ και καιρό ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γεώργιος Προβόπουλος, ο οποίος θεωρεί «επιβεβλημένη και αναπόφευκτη» την αναδιάταξη του τραπεζικού συστήματος.
Στελέχη τραπεζών τονίζουν ότι η συγκέντρωση των δυνάμεων και η μετέπειτα συρρίκνωση του τραπεζικού κλάδου είναι αναπόφευκτη, καθώς το μέγεθός του εξαρτάται απόλυτα από την κατάσταση στην οικονομία.
«Η δομή του τραπεζικού συστήματος, σε μεγάλο βαθμό, παραμένει προσανατολισμένη στην κατάσταση της αγοράς όπως ήταν το 2007, όταν ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης “έτρεχε” με διψήφιο νούμερο και οι προσδοκίες για την πορεία της οικονομίας ήταν μεγάλες», σημειώνουν. Η κατάσταση αυτή έχει ανατραπεί δραστικά: το ΑΕΠ μειώνεται κατά 6,2% στο πρώτο τρίμηνο του 2012 ενώ το 2011 σημειώθηκε «βουτιά» κατά 6,9%.
Όπως όλα δείχνουν η συγκέντρωση στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα αναμένεται να ξεδιπλωθεί σε δύο φάσεις το προσεχές χρονικό διάστημα έστω και εξ ανάγκης, λόγω έλλειψης κεφαλαίων και ανώτερων εντολών από την Tρόικα (ΔΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ).
Η πρώτη, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη αφορά ενίσχυση των συστημικών τραπεζών με στοιχεία ενεργητικού και παθητικού τέτοια που θα τις ισχυροποιήσουν όταν και αν ανακάμψει η οικονομία. Στην πρώτη φάση συμπεριλαμβάνονται το deal της «υγιούς» ATE, η πώληση της Emporiki Βank, η πώληση του ΤΤ δεν θα διασπαστεί σε «καλή» και «κακή» τράπεζα, προς το τέλος του 2012 και συγχωνεύσεις των μικρών τραπεζών.
Στη δεύτερη φάση των μεγάλων εξαγορών σχεδιάζεται είτε ολοκλήρωση του κύκλου συγχωνεύσεων, π.χ. η Εθνική να εξαγοράσει μια μεγάλη ελληνική τράπεζα για να δημιουργηθεί ο ισχυρός -μαζί με το TT- κρατικός βραχίονας.
Προβάδισμα της Alpha για την Εμπορική
Μετά την επίλυση του ζητήματος της Αγροτικής Τράπεζας σειρά παίρνει η Εμπορική.
Η βασικός της μέτοχος Credit Agricole, συνυπολογίζοντας όλα τα δεδομένα, έχει αποφασίσει να παραμείνει στην Ελλάδα και αναζητεί συνεταίρο. «Κλειδί» για τις εξελίξεις στο μέτωπο της Εμπορικής είναι αφενός, το αν η Εθνική είναι αποφασισμένη να εμπλακεί επιθετικά σε αυτόν τον πρώτο γύρο συγχωνεύσεων κι αφετέρου το αν επιλεγεί κατά την πάγια -πολιτική- πρακτική των τελευταίων ετών να «χτυπήσει» μόνο το ΤΤ και να διαφυλαχθεί ως εφεδρεία για τον τελευταίο γύρο των mega deals.
Κατά ορισμένες πληροφορίες, προβάδισμα για τη γαλλική θυγατρική έχει η Alpha Bank. Η τελευταία επιβεβαίωσε ότι έχει υποβάλλει πρόταση για την εξαγορά της Emporiki, αλλά όπως δήλωσε, δεν έχει υπάρξει ακόμη συμφωνία. Η Alpha έχει διενεργήσει οικονομικό έλεγχο στην Emporiki και είναι πιθανό να κλείσει το deal.
Αν η Emporiki ανακεφαλαιοποιηθεί από την Credit Agricole, σύμφωνα με όσα έχει συζητήσει με τον Kωστόπουλομε, 1,2 με 1,5 δισ. ευρώ, πουληθεί στην Alpha και εν συνεχεία η CA καλύψει και το 10% της ελάχιστης συμμετοχής της αύξησης που θα καλύψει το ΤΧΣ κατά βάση θα αποτελούσε το ιδανικό σενάριο.
Ωστόσο, πάνω σε αυτή την στρατηγική χτίζει και η Eurobank η οποία μετά την απόσυρσή της από την ΑΤΕ έχει επανακάμψει δυναμικά και ίσως η προσφορά της είναι δελεαστική τελικώς. Η Eurobank κατά ορισμένες πηγές έχει μπει στην κούρσα διεκδίκησης της Emporiki πολύ δυναμικά.
Το σχέδιο της Credit Agricole
Γενικότερα οι Γάλλοι στοχεύουν στη δημιουργία ενός μεγάλου σχήματος που θα προκύψει από τη συγχώνευση της Εμπορικής Τράπεζας με άλλο πιστωτικό ίδρυμα. Με βάση τα σχέδια που βρίσκονται υπό επεξεργασία, η νέα τράπεζα θα ανακεφαλαιοποιηθεί με χρήματα του ΤΧΣ και της Credit Agricole.
Με τον τρόπο αυτόν, οι βασικοί μέτοχοι της ελληνικής τράπεζας που θα είναι παρούσα στο σχήμα θα διατηρήσουν το μάνατζμεντ εξασφαλίζοντας την ελάχιστη δυνατή συμμετοχή στις απαραίτητες αυξήσεις κεφαλαίου χωρίς να βάλουν «το χέρι στην τσέπη», ενώ ο γαλλικός όμιλος θα αποκτήσει έναν ισχυρό σύμμαχο στην ελληνική αγορά εισφέροντας λιγότερα χρήματα σε σχέση με την περίπτωση που η Εμπορική συνέχιζε την αυτόνομη πορεία της.
Φαβορί η Eθνική για το TT
Σε επόμενη φάση αναμένεται να δοθεί μάχη για τον έλεγχο του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Το τραπεζικό ίδρυμα διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία μεταφράζονται σε ένα ποιοτικό χαρτοφυλακίου δανείων με χαμηλές επισφάλειες, καθώς και στην ευρύτατη καταθετική βάση που διαθέτει η «τράπεζα των αποταμιευτών».
Οπότε το σενάριο που ήθελε το ΤΤ να «σπλιτάρει» σε ένα «καλό» και σε ένα «κακό» κομμάτι προφανώς θα παραμείνει… σενάριο, αφού όπως προαναφέρθηκε η τράπεζα δεν έχει «κόκκινα» δάνεια και οι ζημιές προέρχονται αποκλειστικά από το haircut των ομολόγων. Άλλωστε, οι παροικούντες την τραπεζική Ιερουσαλήμ έχουν να λένε ότι το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο περνά για χρόνια με επιτυχία τις εξετάσεις από τους ίδιους του τους πελάτες, παραμένει leader στην αποταμίευση, γεγονότα που σχεδόν αποκλείουν το ενδεχόμενο να βρεθεί η τράπεζα αντιμέτωπη με ένα «ατύχημα».
Ένα ακόμα «ατού» του ΤΤ, ιδιαίτερα ελκυστικό για τους υποψήφιους αγοραστές του ΤΤ είναι η… χρυσή σύμβαση που έχει υπογράψει με τον έτερο μέτοχό του (κατέχει το 10%), τα Ελληνικά Ταχυδρομεία. Βάσει αυτής, τα προϊόντα του ΤΤ μπορούν να πωλούνται μέσα από μεγάλο μέρος του δικτύου των ΕΛΤΑ σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια.
Οπως υπογραμμίζουν κύκλοι της αγοράς, όποιος χάσει την «κούρσα» της Εμπορικής θα κινηθεί για την απόκτηση του ΤΤ.
Κορυφαία τραπεζικά στελέχη θεωρούν ότι η λύση που θα προκαλέσει τις λιγότερες αντιδράσεις προβλέπει την απορρόφησή του από την Εθνική Τράπεζα, ωστόσο δεν αποκλείουν τελικά να υπερισχύσει άλλος ενδιαφερόμενος ακόμα και να υπάρξει ενδιαφέρον από ξένο όμιλο.
Ωστόσο, οι πληροφορίες θέλουν την κυβέρνηση να επιθυμεί το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο να περάσει σε ελληνικά χέρια.
Υπενθυμίζεται ότι στο μετοχικό κεφάλαιο του ΤΤ μετέχουν ήδη με ποσοστό της τάξης του 6%, τόσο η Εθνική, όσο και η Eurobank, που είναι επίσης πολύ πιθανό να ενδιαφερθεί για την απόκτηση του 34% του Ταμιευτηρίου.
Attika Bank: «Παίζει» με άλλα σχήματα
Σε μεταγενέστερο επίπεδο, θα αντιμετωπιστούν οι ελληνικές τράπεζες που δεν μπορούν να επανακεφαλαιοποιηθούν αυτόνομα, αλλά και η «καλή» τράπεζα Proton, η οποία έχει επανακεφαλαιοποιηθεί από το ΤΧΣ. Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί η Attica Bank, πρόθεση της οποίας είναι να παραμείνει αυτόνομη με τη διενέργεια αύξησης μετοχικού κεφαλαίου και μετατρέψιμου ομολογιακού ύψους 400 εκατ. ευρώ και τη συμμετοχή του ΤΣΜΕΔΕ κατά 51%. Παρά το γεγονός ότι δεν αποτελεί προτεραιότητα για την Tρόικα.
Σύμφωνα με πηγές, η Tρόικα αντιτίθεται επί της αρχής στις άμεσες κρατικές συμμετοχές σε πιστωτικά ιδρύματα, όπως συμβαίνει και με την Attica στην οποία συμμετέχει κατά 39%.
Γι’ αυτό, εξετάζεται η περαιτέρω συγκέντρωση του κλάδου με τις μικρομεσαίες τράπεζες να αναδεικνύονται πρωταγωνίστριες, έτσι ώστε να ενδυναμωθούν περαιτέρω τα μεγάλα τραπεζικά σχήματα που θα δημιουργηθούν και να προαχθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Γενική Tράπεζα: Tην έβγαλαν στο σφυρί
Όσον αφορά τη Γενική Τράπεζα, η μητρική της Societe Generale την έχει αφήσει στην τύχη της. Οι τελευταίες πληροφορίες υποστηρίζουν πως ο γαλλικός όμιλος έχει αποφασίσει να πουλήσει τη θυγατρική της στην Ελλάδα και μάλιστα έχει αναθέσει σε διεθνή τραπεζικό όμιλο να βρει αγοραστή.
Ήδη, η Γαλλική τράπεζα που ελέγχει το 99,05% της Geniki bank προβαίνει σε reverse split 100 προς 1 και αγοράζει ομολογιακά δάνεια και πάσης φύσεως δάνεια έναντι αντιτίμου ίσο με την λογιστική αξία των δανείων έως 500 εκατ. ευρώ.
Να σημειωθεί πως η Γενική Τράπεζα έχει αποκτήσει πρόσβαση στον ELA. Όμως οι Γάλλοι βρήκαν πιο άμεσο και αποτελεσματικό τρόπο για να μειώσουν και εν τέλει να εξαλείψουν τον κίνδυνο από τη χρηματοδότηση του καθαρού ανοίγματος ρευστότητας της θυγατρικής τους.
Με την αγορά δανείων η SocGen μείωσε τον κίνδυνο να βρεθεί με τον… Μουτζούρη απαιτήσεων από τη Γενική. Ταυτόχρονα, όμως, απέκτησε και ένα… ατού.
Το κλείσιμο της ψαλίδας μεταξύ χορηγήσεων και καταθέσεων της Γενικής που στο τέλος Μαρτίου ανερχόταν σε περίπου 500 εκατ. ευρώ θα προσθέσει ευχέρεια στην SocGen να διαπραγματευθεί από άλλη θέση.
Μια Γενική που θα έχει καταθέσεις και χορηγήσεις ίσα βάρκα ίσα νερά και στην οποία η SocGen κατέχει το 99,05%,μπορεί να αποτελέσει «καλό χαρτί» σε ενδεχόμενο γύρο συγχωνεύσεων για τους Γάλλους.
Για τις επιχειρήσεις βέβαια, τα δάνεια των οποίων πωλούνται από τη Γενική στην SocGen, άλλα πράγματα είναι σημαντικά. Όπως το αν υπάρξουν αλλαγές στους όρους των δανείων, το τι σηματοδοτεί η αλλαγή του φορολογικού καθεστώτος και μια σειρά ακόμη από σημαντικές λεπτομέρειες.
Πάντως, για να διενεργηθεί η πώληση θα πρέπει, σε κάποιες περιπτώσεις και ανάλογα με τους όρους των δανείων να συναινέσουν και οι επιχειρήσεις που πήραν τα δάνεια.
Τραπεζίτες εκτιμούν ότι θα πωληθούν κυρίως δάνεια που έχουν χορηγηθεί σε εν Ελλάδι θυγατρικές πολυεθνικών(γαλλικών κυρίως) ή δάνεια σε δυναμικά εξωστρεφείς ελληνικές επιχειρήσεις και με καλά θεμελιώδη στοιχεία.
Τέλος, με δεδομένο ότι η SocGen κατέχει το 99,05% της Γενικής Τράπεζας δεν έχει ιδιαίτερη σημασία σε ποια τιμή διενεργείται η πώληση, καθώς Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει…
Προβληματισμός Προβόπουλου
Oι τρεις δρόμοι για τη Eurobank
Μπορεί να έχουν περάσει δέκα ημέρες απ’ όταν ανακοινώθηκε πως ο κ. Σπύρος Λάτσης αποχωρεί από τη Eurobank, ωστόσο το συγκεκριμένο γεγονός εξακολουθεί να προκαλεί έντονες συζητήσεις στον τραπεζικό χώρο. Ο κ. Λάτσης αποφάσισε να μεταβιβάσει τις μετοχές της Eurobank στην τρίτη γενιά της οικογένειας, στα εννέα εγγόνια του Γιάννη Λάτση. Τα τέσσερα παιδιά του Σπύρου, τα τρία της Μαριάννας και τα δύο της Μαργαρίτας.
Ο Όμιλος EFG, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, θα έχει πλέον συμμετοχή μόλις 1,15% στον Ομιλο Eurobank. Το κάθε νεότερο μέλος της οικογένειας θα διατηρεί – όπως, επίσης, και τo Ιδρυμα John S. Latsis Public Benefit Foundation –ποσοστό περίπου 4,4%. Ο Τραπεζικός ομιλος Eurobank παύει να ενοποιείται στις οικονομικές καταστάσεις του ομίλου EFG.
Η απόφαση αυτή άλλους εξέπληξε και άλλους όχι. Ακολούθησαν σενάρια, φήμες, συζητήσεις. Στη συντριπτική τους πλειονότητα «συνδέουν» τις αποφάσεις του «πατριάρχη» της οικογένειας με την οικονομική κρίση στη χώρα μας και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Τι γίνεται, όμως, τώρα; Είναι αλήθεια πως υπάρχει ένας προβληματισμός για το μέλλον της Eurobank, ο οποίος έγκειται στο γεγονός ότι οι νέοι μικρομέτοχοι δεν έχουν εμπειρία στον τραπεζικό χώρο, οπότε είναι δύσκολο να διοικήσουν. Η νεότερη γενιά της οικογένειας Λάτση δεν έχει συνηθίσει να ασχολείται με το χρηματοπιστωτικό χώρο, με τα πετρέλαια και με τη ναυτιλία.
Έχει στραφεί στις επιστήμες, στον κινηματογράφο, στη showbusiness, στη μόδα, στη συγγραφή βιβλίων. Επομένως κάποιοι λένε ότι δεν διαθέτουν το απαραίτητο know how για να διοικήσουν τον ελληνικό τραπεζικό όμιλο.
Τα νεότερα μέλη πρέπει να εκπαιδευτούν «σκληρά» και ουδείς μπορεί να γνωρίζει εάν έχουν διάθεση να το πράξουν.
Πιθανόν αυτός είναι ο λόγος που επενδυτικοί και τραπεζικοί κύκλοι διατείνονται πως η Eurobank μετά τις παραπάνω εξελίξεις παραμένει «ακέφαλη», καθώς απουσιάζει κάποιος ισχυρός μέτοχος.
Η αποχώρηση του κ. Λάτση φαίνεται να προβληματίζει και το διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιώργο Προβόπουλο, ο οποίος θέλει οι ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι να έχουν ισχυρούς μετόχους εν όψει της ανακεφαλαιοποίησης. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Προβόπουλος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον κ. Λάτση, ο οποίος τον ενημέρωσε για το σκεπτικό της απόφασης του.
Μετά από αυτά, το ερώτημα που προκύπτει είναι πώς διαγράφεται το μέλλον της Eurobank. Με βάση τις υπάρχουσες συνθήκες, υπάρχουν τρεις δρόμοι για τον τραπεζικό όμιλο. Ο πρώτος είναι να βάλουν ένα σεβαστό χρηματικό ποσό στην επικείμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου οι νέοι μέτοχοι και η τράπεζα να παραμείνει ως έχει.
Η άλλη λύση είναι να βρεθεί στρατηγικός επενδυτής, που θα καταστεί και ο βασικός μέτοχος. Και ο τρίτος δρόμος είναι να μην καλυφθεί η αύξηση κεφαλαίου, οπότε βασικός μέτοχος θα είναι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, δηλαδή το Δημόσιο.
