Αποκαλυπτικά τα στοιχεία που δημοσίευσε η ΤτΕ
Η χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών από το μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας (ΕLΑ) εκτοξεύτηκε στα ύψη κατά τον Ιούλιο, ενώ ταυτόχρονα μεγάλη υποχώρηση παρουσίασε η εξάρτησή τους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), σύμφωνα με τη συνοπτική λογιστική κατάσταση που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος.
Ειδικότερα, η χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζα προς στις ελληνικές τράπεζες μειώθηκε τον προηγούμενο μήνα κατά 49,67 δισ. ευρώ και διαμορφώθηκε στα 23,99 δισ. ευρώ, έναντι 73,66 δισ. ευρώ που ήταν τον περασμένο Ιούνιο. Τον ίδιο μήνα, η παροχή έκτακτης ρευστότητας από τον ΕLA διαμορφώθηκε στα 106,3 δισ. ευρώ, έναντι 61,94 δισ. ευρώ που ήταν τον Ιούνιο. Σημειώνεται πως η Τράπεζα της Ελλάδος δεν παρέχει λεπτομέρειες σχετικά με τη χρήση των κεφαλαίων του ΕLA από κάθε τράπεζα ξεχωριστά.
Τα ομόλογα
Για τη διαμόρφωση της νέας αυτής σχέσης ανάμεσα σε Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και ELA, ρόλο έπαιξε το γεγονός ότι τα ελληνικά ομόλογα κρίθηκαν και πάλι στις 20 Ιουλίου μη επιλέξιμα από την ΕΚΤ, με αποτέλεσμα το βάρος της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος να μεταφέρεται στο μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας της Τράπεζας της Ελλάδος. Πρόκειται για μια τεχνική μεταβολή, αφού, στις 25 Ιουλίου, λήγει η εγγύηση που είχε δοθεί από τους δανειστές της χώρας μέσω του EFSF. Η επαναφορά των ελληνικών ομολόγων συνδέεται και αυτή με την αξιολόγηση της τρόικας, ενώ η στροφή στον ELA σημαίνει για τις εγχώριες τράπεζες υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης.
Διαπιστώνεται, πάντως, σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία της ΤτΕ, ότι η συνολική εξάρτηση από το ευρωσύστημα μειώθηκε στα 130,2 δισ. ευρώ, όταν τον προηγούμενο μήνα, η χρηματοδότηση είχε φτάσει συνολικά τα 136 δισ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ευνοϊκά στη μείωση της εξάρτησης επέδρασε η αύξηση των καταθέσεων, η οποία εκτιμάται ότι υπήρχε μετά το σχηματισμό κυβέρνησης και η σχετική αισιοδοξία που επικράτησε μέσα στον Ιούλιο, τονώνοντας σε ένα βαθμό την εμπιστοσύνη και την επιστροφή ρευστότητας στα τραπεζικά ιδρύματα της χώρας.
Υπενθυμίζεται πως ο Ιούνιος, βέβαια, έκλεισε με αύξηση των εκροών από την καταθετική βάση των ελληνικών τραπεζών. Συγκεκριμένα, συνολικά, οι καταθέσεις μειώθηκαν στα 156,2 δισ. ευρώ στα τέλη Ιουνίου, από 163,1 δισ. ευρώ που ήταν ένα μήνα νωρίτερα, και διαμορφώνονται πλέον στα χαμηλότερα επίπεδα σε διάστημα άνω των έξι ετών. Είχε προηγηθεί δε φυγή καταθέσεων και το Μάιο, ύψους 8,5 δισ. ευρώ, εξαιτίας των πολιτικών και οικονομικών κλυδωνισμών, οδηγώντας το τραπεζικό σύστημα στα όριά του, κάτι που επιδεινώθηκε μέχρι τα μέσα Ιουνίου και τις εκλογές.
Κλυδωνισμοί
Πάντως, θεωρείται ότι, με τον σχηματισμό της Κυβέρνησης, εξομαλύνθηκαν οι συνθήκες στην αγορά, αν και εξακολουθούν να υπάρχουν έντονα προβλήματα, λόγω των καθυστερήσεων στο σχέδιο της αναχρηματοδότησης των τραπεζών που εξαρτάται από την έγκριση της δόσης των 31,5 δισ. ευρώ. Το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα υφίσταται συνεχείς κλυδωνισμούς, όσον αφορά στη ρευστότητα, με δύο πάντως σταθερές: τη μεταβλητότητα της καταθετικής βάσης και την πλήρη εξάρτηση από το ευρωσύστημα.
Θα πρέπει να σημειωθεί, σε ό,τι αφορά ειδικότερα το ζήτημα των καταθέσεων, ότι οι τράπεζες, προκειμένου να αυξήσουν τα χαρτοφυλάκιά τους, επιχειρούν να καταστήσουν περισσότερο ελκυστικά τα επιτόκιά τους στους καταναλωτές. Το γεγονός αυτό μπορεί να τους φέρνει περισσότερες καταθέσεις, την ίδια στιγμή όμως τα κεφάλαια που τελικά συγκεντρώνουν, κοστίζουν περισσότερο.