Προ των πυλών νέα stress tests
Σε ασφυκτικό εποπτικό κλοιό, εν αναμονή και της επίσπευσης της ανακεφαλαιοποίησης, εισέρχονται οι τράπεζες με την Τρόικα να χαράσσει πολιτική τεσσάρων βασικών αξόνων.
Από την άλλη, θα υποβληθούν σε νέα stress tests στο τέλος του 2013, με το θεσμικό πλαίσιο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά να αλλάζει ώστε να γίνεται χρήση αυτού μόνον από όσους το έχουν πραγματικά ανάγκη.
Σύμφωνα με το σημείωμα της Τρόικα, η στρατηγική περιλαμβάνει την ανακεφαλαιοποίηση των βιώσιμων τραπεζών, την ομαλή λύση των μη βιώσιμων τραπεζών, την αναδιάρθρωση και την ενίσχυση διακυβέρνησης και εποπτεία τους.
Την ίδια ώρα οι δανειστές μας επιθυμούν έναν βιώσιμο τραπεζικό τομέα, με άξονα την προστασία των καταθετών, την ελαχιστοποίηση του κόστους των τραπεζών και την παραμονή τους σε ιδιωτική ιδιοκτησία.
Πιο συγκεκριμένα:
1. Οι τράπεζες μέχρι το τέλος του 2012 θα πρέπει να έχουν κεφαλαιακή επάρκεια 9% σε core tier I και συγχρόνως να διατηρήσουν επάρκεια 7%, όσον αφορά τον δείκτη που δεν δημοσιοποιείται και αφορά τη λοιπή μέτρηση των κεφαλαίων τους για μία τριετία. Για τον σκοπό αυτόν, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα παράσχει επαρκή κεφάλαια για να φέρει τις βιώσιμες τράπεζες στο επίπεδο του 9% πριν από το τέλος του 2012. Παράλληλα με εγγυητική του επιστολή το ΤΧΣ θα κάνει αναδοχή των υπολοίπων κεφαλαίων που χρειάζονται οι τράπεζες στο πλαίσιο των όσων προέβλεψε η μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδοα μέχρι και το 100% των αναγκών αυτών. Μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου του 2013 το ΤΧΣ θα εγγράψει, δηλαδή θα αναλάβει και το 100% των άλλων χρηματοοικονομικών μέσων που απαιτούνται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (π.χ. cocos).
2. Μέχρι το τέλος του Απριλίου του 2013 οι βιώσιμες τράπεζες θα προχωρήσουν και θα ολοκληρώσουν τις αυξήσεις κεφαλαίου τους και ότι δεν καλυφθεί από τον ιδιωτικό τομέα, θα έρθει να καλυφθεί από το ΤΧΣ. Παραμένει το όριο συμμετοχής 10% από τον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να παραμείνει ζωντανό το δικαίωμα επανάκτησης από τους ιδιώτες μετόχους, των μετοχών που θα κατέχει το ΤΧΣ από τους ιδιώτες μέσα σε μία περίοδο πέντε ετών.
3. Οι ανακεφαλαιοποιήσεις των θυγατρικών των τραπεζών θα καλυφθούν από τις μητρικές εταιρείες. Ειδικές συμφωνίες έχουν υπάρξει για τις Emporiki Bank και Geniki Bank, που αποκτώνται από Alpha και Πειραιώς ως προς την ανακεφαλαιοποίησή τους προστατεύοντας συγχρόνως και το δημόσιο τομέα από ενδεχόμενες ζημιές.
4. Για τις μη βιώσιμες τράπεζες η διαδικασία θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του Απριλίου του 2013, όπου παρέχεται η ευχέρεια συγχώνευσης με άλλες τράπεζες, εφόσον υπάρχει αξιόπιστο επιχειρηματικό σχέδιο. Αλλιώς θα γίνει διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων που θα έχει ολοκληρωθεί ως τα μέσα του Ιουνίου του 2013.
5. Για το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, σημείο αναφοράς αποτελεί το τέλος του Νοεμβρίου. Θα ολοκληρωθεί η αναδιάρθρωση της νέας Proton, με τη συγχώνευση πριν από τα μέσα Μαΐου του 2013 σε μία από τις βιώσιμες τράπεζες ή σε μία ομάδα από άλλες τράπεζες με μία ανοιχτή διαδικασία προσφορών υπό την αιγίδα του ΤΧΣ.
6. Για τις μη ανακεφαλαιοποιημένες τράπεζες, εάν οι μέτοχοι ή οι επενδυτές δεν είναι σε θέση να τις υποστηρίξουν ως το τέλος του Απριλίου του 2013 θα καταλήξουν σε λύση και στη συνέχεια μετάβαση του υγιούς τμήματός τους, σε καλά ανακεφαλαιοποιημένες τράπεζες, ενώ δεν αποκλείεται και η δημιουργία μίας τράπεζας γέφυρας που θα παίξει αυτόν τον ρόλο. Ολες αυτές οι τράπεζες βρίσκονται σε αυξημένη εποπτεία από την ΤτΕ.
7. Τελική έκθεση ως το τέλος του Φεβρουαρίου του 2013 αναμένεται και όσον αφορά τις συνεταιριστικές τράπεζες.
8. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης, θα συνεχιστεί η αναδιάρθρωση και η ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος. Οι τράπεζες που λαμβάνουν κρατικές ενισχύσεις θα πρέπει να παρέχουν σαφή και ρεαλιστικό σχεδιασμό (επιχειρησιακό σχέδιο αναδιάρθρωσης) και να τον υποβάλει στην Ε.Ε. ως το τέλος του Ιουνίου 2013, ενώ η ημερομηνία αυτή επεκτείνεται για τον Ιούλιο του 2013 για τις τράπεζες που έχουν αποκτήσει στο ενεργητικό τους τράπεζες, οι οποίες τέθηκαν σε εκκαθάριση. Το ΤΧΣ θα παρακολουθεί τους αναθεωρημένους σχεδιασμούς των τραπεζών.
9. Ειδική μνεία γίνεται για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Στο πλαίσιο νέων σχεδίων αναδιάρθρωσης οι τράπεζες θα πρέπει να εκθέσουν τις προθέσεις τους και να διευρύνουν τη χρηματοδοτική τους βάση μειώνοντας τον χρόνο εξάρτησής τους από τον ELA. Η ΕΚΤ θα είναι έτοιμη να συνεχίσει την επαρκή εκταμίευση για όσο χρόνο απαιτηθεί.
10. Πρέπει να ενισχυθεί το πλαίσιο που αφορά τους αφερέγγυους πελάτες των τραπεζών, νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Στόχος είναι να επιτευχθεί προβλέψιμη, διαφανής και δίκαιη κατανομή κινδύνων. Έως το τέλος του Φεβρουαρίου του 2013 με τη βοήθεια διεθνών εμπειρογνωμόνων θα πρέπει να αναθεωρηθεί το πλαίσιο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ώστε τελικώς αυτό να αποβεί επ’ ωφελεία των δανειοληπτών που το έχουν πραγματική ανάγκη.
11. Θα γίνει νέα προσομοίωση ακραίων καταστάσεων (stress tests) από την ΤτΕ μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου του 2013 που θα βασίζεται σε δεδομένα του Ιουνίου του 2013 με μεθοδολογία που θα ορίσει η Ε.Ε., η ΕΚΤ και το ΔΝΤ.
12. Διαχειριστές παρακολούθησης θα τοποθετηθούν σε όλες τις υπό αναδιάρθρωση τράπεζες και θα υποβάλουν τριμηνιαίες εκθέσεις για τη διακυβέρνηση και τις λειτουργίες των τραπεζών αυτών καθώς και ad hoc εκθέσεις, όπου απαιτείται. Θα έχουν μόνιμη πρόσβαση στα πρακτικά των συνεδριάσεων του Δ.Σ. Οι διαχειριστές πρέπει να είναι ελεγκτές είτε μονάδες είτε εταιρείες συμβούλων. Οι εργασίες τους θα αρχίσουν το αργότερο τον Ιανουάριο του 2013. Θα πρέπει με κάθε τρόπο να εξασφαλιστεί ότι οι τράπεζες του πυρήνα λειτουργούν σε εμπορική βάση και γι’ αυτό ως τον Μάρτιο του 2013 το ΤΧΣ θα καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο αυτό θα επιτευχθεί σε κάθε μία τράπεζα.
13. Θα ενισχυθεί ο εποπτικός ρόλος της ΤτΕ. Οι βελτιώσεις περιλαμβάνουν αναλυτική ικανότητα αξιολόγησης των επιχειρηματικών μοντέλων των τραπεζών, προληπτικούς ελέγχους και ρυθμίσεις, σχέδιο δράσης για την παρακολούθηση συγκέντρωσης πιστωτικού κινδύνου.
Συγχρόνως οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε μία τυποποίηση του ενεργητικού τους το οποίο θα αναδεικνύει ποιοτικά στοιχεία, κάτι που θεωρείται απαραίτητο να γίνει ειδικά για τις αναδιαρθρώσεις των δανείων.