Μηδενικά κέρδη κατέγραψε το 2022 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για πρώτη φορά μετά από το 2007, με αποτέλεσμα να μην διανείμει μέρισμα στις εθνικές κεντρικές τράπεζες. Τα κέρδη της ΕΚΤ εξαϋλώθηκαν μετά την αποδέσμευση 1,6 δισ. ευρώ από την πρόβλεψη έναντι χρηματοοικονομικών κινδύνων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις ελεγχθείσες οικονομικές καταστάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για το 2022, τα κέρδη της ΕΚΤ ήταν μηδενικά έναντι κερδών 192 εκατ. ευρώ το 2021.
Το αποτέλεσμα αυτό λαμβάνει υπόψη την αποδέσμευση ποσού ύψους 1,627 δισ. ευρώ από την πρόβλεψη έναντι χρηματοοικονομικών κινδύνων για την κάλυψη ζημιών που προέκυψαν στη διάρκεια του έτους. Οι ζημίες αυτές προήλθαν κυρίως από τους τόκους-έξοδα επί της καθαρής υποχρέωσης της ΕΚΤ στο πλαίσιο του TARGET2 και από αποσβέσεις επί τίτλων που διακρατούνται στο χαρτοφυλάκιο ίδιων πόρων και στο χαρτοφυλάκιο σε δολάρια ΗΠΑ. Μετά την αποδέσμευση ποσού, η πρόβλεψη έναντι χρηματοοικονομικών κινδύνων μειώθηκε σε 6,566 δισ.ευρώ.
Στα 900 εκατ. καθαροί τόκοι – έσοδα
Οι καθαροί τόκοι-έσοδα ανήλθαν συνολικά σε 900 εκατ. ευρώ το 2022 (2021: 1,566 δισ.. ευρώ). Ο κύριος προσδιοριστικός παράγοντας που συνέβαλε στη μείωση σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος ήταν οι τόκοι-έξοδα επί της καθαρής υποχρέωσης της ΕΚΤ στο πλαίσιο του TARGET2, η οποία ανήλθε σε 2.075 εκατ. ευρώ (2021: τόκοι-έσοδα ύψους 22 εκατ. ευρώ). Οι τόκοι-έσοδα επί του μεριδίου της ΕΚΤ στο σύνολο των κυκλοφορούντων τραπεζογραμματίων ευρώ και οι τόκοι-έξοδα που καταβλήθηκαν στις ΕθνΚΤ επί των τόκων απαιτήσεων τους σε σχέση με τα μεταβιβασθέντα προς την ΕΚΤ συναλλαγματικά διαθέσιμα ανήλθαν σε 736 εκατ. ευρώ και 201 εκατ. ευρώ αντίστοιχα (2021: 0 και για τα δύο στοιχεία). Αυτές οι μεταβολές προέκυψαν από τις αυξήσεις του επιτοκίου των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος σε επίπεδα άνω του 0% από τις 27 Ιουλίου 2022 και μετά. Οι καθαροί τόκοι-έσοδα από τίτλους διακρατούμενους για σκοπούς νομισματικής πολιτικής αυξήθηκαν σε 1.534 εκατ. ευρώ (2021: 1.006 εκατ. ευρώ), ενώ οι καθαροί τόκοι-έσοδα επί των συναλλαγματικών διαθεσίμων αυξήθηκαν σε 798 εκατ. ευρώ (2021: 197 εκατ. ευρώ). Οι αυξήσεις αυτές οφείλονταν κυρίως στις υψηλότερες αποδόσεις στη ζώνη του ευρώ και στις ΗΠΑ αντίστοιχα.
Οι αποσβέσεις ανήλθαν σε 1,840 δισ. ευρώ (2021: 133 εκατ. ευρώ), οφειλόμενες κυρίως σε μη πραγματοποιηθείσες ζημίες από μεταβολές τιμών επί τίτλων που διακρατούνται στο χαρτοφυλάκιο ίδιων πόρων και στο χαρτοφυλάκιο σε δολάρια ΗΠΑ λόγω αύξησης των αποδόσεων των ομολόγων.
Στους τίτλους που διακρατούνται στα χαρτοφυλάκια νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, οι οποίοι αποτιμώνται στο αναπόσβεστο κόστος και υπόκεινται σε έλεγχο απομείωσης της αξίας τους, διενεργήθηκαν έλεγχοι απομείωσης της αξίας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα αυτών των ελέγχων, δεν καταγράφηκαν ζημίες λόγω απομείωσης της αξίας σε αυτά τα χαρτοφυλάκια.
Οι συνολικές δαπάνες προσωπικού μειώθηκαν σε 652 εκατ. ευρώ (2021: 674 εκατ. ευρώ), κυρίως ως αποτέλεσμα κέρδους από αναλογιστική αποτίμηση σε σχέση με λοιπές μακροπρόθεσμες παροχές. Οι λοιπές διοικητικές δαπάνες αυξήθηκαν σε 572 εκατ. ευρώ (2021: 564 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω της σταδιακής επανόδου σε κανονικά επίπεδα δραστηριότητας μετά την πανδημία και της συνεχιζόμενης ανάπτυξης και βελτίωσης πληροφοριακών συστημάτων σχετικών με την τραπεζική εποπτεία.
Τα έσοδα από εποπτικά τέλη, τα οποία προκύπτουν από τέλη που επιβάλλονται για την κάλυψη των δαπανών της ΕΚΤ στο πλαίσιο της άσκησης των εποπτικών καθηκόντων της, ανήλθαν σε 594 εκατ. ευρώ (2021: 578 εκατ. ευρώ).
Το συνολικό μέγεθος του ισολογισμού της ΕΚΤ αυξήθηκε κατά 19 δισ. ευρώ σε 699 δισ. ευρώ (2021: 680 δισ. ευρώ). Αυτή η αύξηση οφείλεται κυρίως στους τίτλους που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP) και του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP).
Το συνολικό καταβεβλημένο κεφάλαιο της ΕΚΤ αυξήθηκε κατά 0,6 δισ. ευρώ σε 8,9 δισ. ευρώ μετά την καταβολή από τις ΕθνΚΤ της ζώνης του ευρώ της δεύτερης δόσης των αυξημένων εισφορών λόγω της αποχώρησης της Bank of England από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών στις 31 Ιανουαρίου 2020 που σχετίζεται με την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.
Ενοποιημένος ισολογισμός του Ευρωσυστήματος
Στο τέλος του 2022 το μέγεθος του ενοποιημένου ισολογισμού του Ευρωσυστήματος, ο οποίος περιλαμβάνει τα στοιχεία ενεργητικού και παθητικού των ΕθνΚΤ της ζώνης του ευρώ και της ΕΚΤ έναντι τρίτων μερών, ήταν 7.956 δισ. (2021: 8.564 δισ. ευρώ). Η μείωση σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος οφειλόταν κυρίως στη μείωση των δανειοδοτικών πράξεων του Ευρωσυστήματος ως αποτέλεσμα των πρόωρων αποπληρωμών και της λήξης των ποσών που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο της τρίτης σειράς στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (ΣΠΠΜΑ ΙΙΙ), η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την αύξηση των τίτλων που διακρατούνται για σκοπούς νομισματικής πολιτικής ως αποτέλεσμα των αγορών που διενεργήθηκαν στο πλαίσιο των προγραμμάτων APP και PEPP.