Προβλήματα στη συγκρότηση, τα ανεπαρκή κεφάλαια και ο χρόνος δημιουργίας του μηχανισμού εκκαθάρισης
Η ιδέα της ευρωπαϊκής τραπεζικής ένωσης τέθηκε σε εφαρμογή πριν από 20 μήνες, όταν οι Ευρωπαίοι ηγέτες έψαχναν ένα τρόπο να θωρακίσουν το τραπεζικό τους σύστηνα απέναντι σε αυτή αλλά και σε μελλοντικές κρίσεις.
Στόχος τους ήταν να σπάσουν το φαύλο κύκλο των ζημιών που μεταφέρονται από τους τραπεζικούς ισολογισμούς στα δημόσια οικονομικά των κρατών και το ανάποδο, πυροδοτώντας κρίσεις όπως αυτές της Ισπανίας και της Ιρλανδίας. Σύμφωνα με το σχεδιασμό, κανένα άλλο μέλος της Ευρωζώνης δεν θα καλούνταν να αντιμετωπίσει μια τραπεζική κρίση μόνο του. Αλλά οι Ευρωπαίοι εταίροι θα βοηθούσαν, συμφωνώντας να μοιραστούν το κόστος.
Τελικά, πριν από μερικές ημέρες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατάφεραν να καταλήξουν σε μια συμφωνία για την τραπεζική ένωση, η οποία θεωρείται το πιο φιλόδοξο βήμα προς την ενοποίηση, από τη δημιουργία του ευρώ. Η συμφωνία στηρίζεται σε δύο βασικά σημεία: Τη δημιουργία του ενιαίου μηχανισμού εκκαθάρισης τραπεζών και τη μεταφορά της εποπτείας των μεγαλύτερων τραπεζών της Ευρωζώνης στην ΕΚΤ. Όμως, ο ξένος Τύπος σπεύδει να διαπιστώσει ότι η συμφωνία για την τραπεζική ένωση είναι κάθε άλλο παρά ικανοποιητική. Ο μηχανισμός εκκαθάρισης, για παράδειγμα, πρέπει να εξασφαλίσει δεκάδες εγκρίσεις ακόμα. Και ακόμα και μετά από αυτές τις εγκρίσεις, δεν θα αφαιρεί από τις εθνικές κυβερνήσεις τον τελευταίο λόγο.
Και το κυριότερο; Η υπόσχεση ότι οι χώρες της Ευρωζώνης θα μοιράζονται το κόστος των τραπεζικών κρίσεων, έπεσε στο κενό. Τελικά, αυτοί που θα πληρώνουν για τη διάσωση μιας τράπεζας θα είναι και πάλι οι φορολογούμενοι του κράτους στο οποίο ανήκει. Όσο για τις τράπεζες που πρέπει να εκκαθαριστούν, αναλυτές τονίζουν ότι τα 55 δισ. ευρώ που θα έχει για το σκοπό αυτό ο μηχανισμός είναι ανεπαρκή, ενώ ακόμα και οι διαδικασίες για τη δημιουργία του μηχανισμού αυτού θα απαιτήσουν οκτώ χρόνια.
Μάλιστα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Wolfgang Schaeuble προβλέπει διελκυστίνδα στην Ευρώπη για τη συνεισφορά των χωρών μελών στο fund εκκαθάρισης των τραπεζών, λέγοντας ότι οι γερμανικές τράπεζες θα δεχθούν βαρύ πλήγμα. «Είναι ακόμα ασαφές το πώς ακριβώς θα οργανωθεί ο φόρος», είπε ο Schaeuble στο Reuters, προσθέτοντας ότι η Κομισιόν δεν έχει κάνει ακόμα την πρότασή της. Πάντως, η Γερμανία επέμενε καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων ότι οι 18 χώρες της Ευρωζώνης δεν θα πρέπει να μοιραστούν το κόστος των χρεοκοπιών μεμονωμένων τραπεζών. Η συνεισφορά των γερμανικών τραπεζών στο fund θα είναι υψηλή, λέει τώρα ο Schaeuble: «Πάντα το έλεγα».
Παρόλα αυτά, ο Mario Draghi, πρόεδρος της ΕΚΤ, καλωσόρισε τη συμφωνία για την τραπεζική ένωση και τον Ενιαίο Μηχανισμό Εκκαθάρισης, σημειώνοντας ότι αυτή δίνει ηγετικό ρόλο στην ΕΚΤ. Ο κεντρικός τραπεζίτης έκανε λόγο για μια καλή συμφωνία.