Απρόθυμος πρωταγωνιστής στη Μέση Ανατολή
Με δεδομένο ότι το Facebook έχει διαδραματίσει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξεγέρσεις, που ανέτρεψαν τις κυβερνήσεις της Τυνησίας και της Αιγύπτου, κανείς θα περίμενε ότι τα στελέχη της εταιρείας θα χρησιμοποιούσαν αυτή την ιστορική στιγμή για να τονίσουν το ρόλο του site ως πλατφόρμας για τη δημοκρατική αλλαγή. Στην πραγματικότητα, όταν η συζήτηση φτάνει στο θέμα αυτό, προτιμούν τη σιωπή.
Ο γίγαντας των λεγόμενων social media δέχεται αντίρροπες δυνάμεις, έπειτα από τα γεγονότα στη Μέση Ανατολή. Γιατί μπορεί να έγινε βασικό εργαλείο για να διαδώσουν οι ακτιβιστές τις δράσεις τους, να μοιραστούν πληροφορίες, να ευαισθητοποιήσουν την τοπική και διεθνή κοινωνία και να «διαφημίσουν» τις διαδηλώσεις τους, όμως, το Facebook δεν θέλει να δείξει ότι συντάσσεται με τη μία ή την άλλη πλευρά. Φοβάται, για παράδειγμα, ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε τη Συρία να επιβάλλει περιορισμούς στη χρήση της σελίδας ή να παρακολουθεί τις δραστηριότητες των Σύριων χρηστών της, υπονομεύοντας την προσπάθεια της εταιρείας να επεκταθεί σε μία χώρα, στην οποία μόλις τώρα καταφέρνει να καθιερωθεί.
Σε κάθε περίπτωση, η θέση του Facebook είναι λεπτή. Πάγια πολιτική του site είναι ότι απαιτεί από τους χρήστες του να δίνουν τα αληθινά τους στοιχεία, καθώς έτσι περιορίζονται τα φαινόμενα απάτης, που αποτελούν πλέον τον κανόνα σε πολλά social media. Όμως, εάν τα απολυταρχικά καθεστώτα της Μέσης Ανατολής διαπιστώσουν ότι η ιστοσελίδα συντάσσεται με τους διαμαρτυρόμενους και επιχειρήσουν να παρακολουθήσουν τη δράση τους μέσω αυτής, τότε, οι ακτιβιστές που χρησιμοποιούν το Facebook θα βρεθούν σε κίνδυνο, ειδικά εάν δίνουν τα πραγματικά τους στοιχεία.
Ήταν αυτοί οι κανόνες που οδήγησαν το site να «κατεβάσει» μια από τις πιο δημοφιλείς σελίδες των Αιγύπτιων ακτιβιστών. Ο Wael Ghonim, ένα στέλεχος της Google, που στα πρόσφατα γεγονότα έγινε σύμβολο της αιγυπτιακής εξέγερσης, είχε χρησιμοποιήσει ψευδώνυμο για να δημιουργήσει αυτή τη σελίδα στο Facebook, μέσω της οποίας κατάφερε να μεταδώσει το μήνυμα της επανάστασης. Ο Ghonim φυλακίστηκε για 12 μέρες, όταν το καθεστώς του Mubarak ανακάλυψε την ταυτότητα του δημιουργού της επίμαχης σελίδας.
Ο Αμερικανός γερουσιαστής Richard Durbin έστειλε επιστολή στον CEO του Facebook, Mark Zuckerberg, ζητώντας του να πάρει άμεσα και ουσιαστικά μέτρα για να προστατεύσει τη δημοκρατία και τους ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του. Η απάντηση του Facebook ήταν να προσπαθήσει να υποβιβάσει το ρόλο που έπαιξε η ιστοσελίδα στα γεγονότα της Μέσης Ανατολής. «Είδαμε γενναίους ανθρώπους όλων των ηλικιών να ενώνουν τις δυνάμεις τους για να φέρουν μια σημαντική αλλαγή στις χώρες τους. Σίγουρα, η τεχνολογία ήταν σοβαρό εργαλείο στις προσπάθειές τους, αλλά πιστεύουμε ότι η γενναιότητα και η αποφασιστικότητα έχουν μεγαλύτερη σημασία», ανέφερε ανακοίνωση του Elliot Schrage, αντιπροέδρου διεθνών επικοινωνιών και marketing της Facebook. Αναμφισβήτητα, το δικό τους ρόλο στα γεγονότα της Αιγύπτου και της Μέσης Ανατολής έπαιξαν και άλλα κοινωνικά media, όπως το YouTube και το Twitter.Οι εταιρείες πίσω από αυτά τα δύο sites είναι πιο δεκτικές απέναντι στα όσα λέγονται για τη συμβολή τους στις εξεγέρσεις. Όμως, το Facebook υπήρξε η βασική πλατφόρμα επικοινωνίας που χρησιμοποίησαν οι ακτιβιστές. Μένει να φανεί η στάση του Zuckerberg, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες στο site εμφανίζονται σελίδες που επιχειρούν να κινητοποιήσουν διαδηλωτές στην Αλγερία, το Μαρόκο και τη Συρία.