Η σουηδική εταιρία φέρεται ως κρυφός χρηματοδότης της Ρουμανικής Αστυνομίας επί Τσαουσέσκου
Και νέες αποκαλύψεις για το σκοτεινό παρελθόν της Ikea και το ρόλο που έπαιζε την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, επισκιάζουν την κεφάτη και πολύχρωμη εικόνα της οικογενειακής ευτυχίας, με την οποία προσπαθεί να ταυτίζει το όνομά της η σουηδική εταιρία.
Σύμφωνα με έγγραφα τα οποία τώρα βγάζει στην επιφάνεια ο βρετανικός Guardian, η βίαιη μυστική αστυνομία της Ρουμανίας, κατά την εποχή του καθεστώτος Τσαουσέσκου, έπαιρνε στα κρυφά εξαψήφια ποσά από την Ikea.
Ο πρόσφατος αποχαρακτηρισμός απόρρητων εγγράφων του National College for Studying the Securitate Archives (CNSAS) στο Βουκουρέστι, δείχνει ότι εταιρία επίπλων συμφώνησε σε υπερτιμολογήσεις για προϊόντα που κατασκευάζονταν στη Ρουμανία. Οι υπερτιμολογήσεις αυτές χρησιμοποιούνταν ώστε να μπορεί να καταθέτει χρήματα σε λογαριασμό που ήλεγχε η Securitate, η μυστική αστυνομία.
Τα έγγραφα μαρτυρούν ότι η Ikea ήταν συνεργός στη συμφωνία αυτή, κάτι το οποίο η εταιρία αρνείται μεν, αλλά αυτό δεν την απέτρεψε από το να ξεκινήσει εσωτερική έρευνα επί του θέματος.
Σε κάθε περίπτωση, η σουηδική εταιρία δηλώνει άγνοια για την εμπλοκή της Securitate στις εμπορικές λειτουργίες της. Συγκεκριμένα, η Ikea έκλεισε συμφωνία με την κρατική εταιρία ξυλείας της Ρουμανίας, Tehnoforestexport, το 1981.
Πρόκειται για μία συμφωνία ύψους 10 εκατ. στερλινών το χρόνο, στα μέσα εκείνης της δεκαετίας. Σύμφωνα με τα έγγραφα, η Securitate χρησιμοποιούσε μια ξένη εμπορική εταιρία ειδικού σκοπού, την ICE Dunarea, για να απορροφά χρήματα από τη συμφωνία αυτή. Οι νέες αυτές αποκαλύψεις εγείρουν νέα ερωτηματικά για τη δραστηριότητα της Ikea κατά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Όπως έχει γίνει γνωστό, η εταιρία χρησιμοποιούσε πολιτικούς φυλακισμένους της Αν. Γερμανίας για να κατασκευάσει τα προϊόντα της. Η Ikea ήταν ανάμεσα σε έναν μικρό αριθμό επιχειρήσεων της Δύσης που επωφελήθηκαν από το άνοιγμα των χωρών του Ανατολικού Μπλοκ στην επιχειρηματικότητα, κατά τη δεκαετία του 1980. Χώρες όπως η Ρουμανία προσέλκυσαν το ενδιαφέρον της εξαιτίας των άπλετων πόρων ξυλείας αλλά και του φθηνού εργατικού δυναμικού τους.
Το σίγουρο είναι ότι η Ikea έχει ένα παρελθόν που θα ήθελε να ξεχάσει. Ο ιδρυτής της, Ingvar Kamprad μπορεί να δίνει την εικόνα ενός συμπαθούς και ολιγαρκούς γεράκου, όμως, έχει μια σκοτεινή ιστορία, την οποία η Ikea προτιμά να αποσιωπά.
Ο Kamprad υπήρξε μέλος του σουηδικού ναζιστικού κόμματος από τα 17 του χρόνια, με αποτέλεσμα να αποκτήσει μέχρι και φάκελο στην υπηρεσία πληροφοριών της χώρας. Ο ίδιος ο επιχειρηματίας έχει παραδεχτεί το ναζιστικό παρελθόν του, το οποίο αποδίδει σε «νεανική βλακεία».
Όπως επίσης, έχει παραδεχτεί και το πρόβλημα αλκοολισμού το οποίο εδώ και χρόνια αντιμετωπίζει. Η δημόσια εικόνα της Ikea πλήττεται περισσότερο και από τις αποκαλύψεις πρώην στελέχους της, που μάλιστα έγραψε ολόκληρο βιβλίο με τα μυστικά της σουηδικής εταιρίας.
Στο βιβλίο του περιγράφει μια εικόνα ρατσισμού, κατασκοπείας και υπόγειων πολέμων δυνάμεων στους κόλπους της κατά τα άλλα συμπαθούς επιχείρησης. Όπως γράφει, στα κεντρικά γραφεία της εταιρίας επικρατεί μια κατάσταση που θυμίζει περισσότερο θρησκευτική αίρεση και λιγότερο πολυεθνική αυτού του βεληνεκούς.