Ο Πάπας Φραγκίσκος θέλει να την εξαγνίσει από τα σκάνδαλα και να την στρέψει σε δράσεις αλληλεγγύης
Καιρός να εστιάσει ξανά στην ενίσχυση των φτωχών και όσων έχουν ανάγκη, λέει ο Πάπας Φραγκίσκος, καθώς προχωρά στην αναδιάρθρωση της επιρρεπούς στα σκάνδαλα Τράπεζας του Βατικανού, ή Institute for Religious Works, όπως είναι το επίσημο όνομά της.
Η αναδιάρθρωση αφαιρεί από την ηλικίας 127 ετών τράπεζα τις περισσότερες από τις εξουσίες της στη διαχείριση κεφαλαίων. Η τράπεζα, που μέσα από μια ιστορία πολλών δεκαετιών διαφθοράς και κακοδιαχείρισης αποτελεί πλέον σκιά για την εικόνα του Βατικανού, θα επιστρέψει στους αρχικούς σκοπούς της. Δηλαδή, στην αποστολή χρημάτων στους ιεραπόστολους και σε άλλες ομάδες της εκκλησίας, σε όλο τον κόσμο.
Αφαιρώντας κάθε δραστηριότητα διαχείρισης χρημάτων από την τράπεζα, οι αξιωματούχοι του Βατικανού ελπίζουν ότι θα ξεφορτωθούν την εστία των σκανδάλων που την έχουν πλήξει από τη δεκαετία του 1980, όταν ο Roberto Calvi, γνωστός και ως «Τραπεζίτης του Θεού», βρέθηκε κρεμασμένος κάτω από τη γέφυρα Blackfriars του Λονδίνου.
«Δεν μπορούμε να έχουμε άλλα σκάνδαλα», λέει πρόσωπο που βρίσκεται κοντά στον πάπα. Το σχέδιο του ποντίφικα να συρρικνώσει την τράπεζα έρχεται έπειτα από μια σειρά αποκαλύψεων για την κακοδιαχείριση που σύμφωνα με όσους γνωρίζουν, οδήγησε σε κάποιο βαθμό στην πρωτοφανή απόφαση του Πάπα Βενέδικτου να αποχωρήσει από τη θέση του, τον περασμένο Φεβρουάριο. Σημαντικό ρόλο στην απόφασή του αυτή, βέβαια, έπαιξαν και τα σεξουαλικά σκάνδαλα με εμπλεκόμενα μέλη του κλήρου.
Τον Ιανουάριο, οι Ιταλοί εισαγγελείς άσκησαν δίωξη κατά του Nunzio Scarano, κορυφαίου κληρικού που δουλεύει για τον οργανισμό που διαχειρίζεται το τεράστιο χαρτοφυλάκιο ακινήτων και κρατικών ομολόγων του Βατικανού. Όπως διαπίστωσαν, «ξέπλενε» ψεύτικές δωρεές μέσω της Τράπεζας του Βατικανού για αρκετά χρόνια.
Το Μάιο, το Βατικανό αναγκάστηκε να διαψεύσει ότι ο καρδινάλιος Tarcisio Bertone, που αποσύρθηκε πέρυσι από τη δεύτερη ισχυρότερη θέση στην ιεραρχία του κρατιδίου, βρισκόταν υπό έρευνα για την έγκριση δανείου ύψους 15 εκατ. ευρώ προς την εταιρία παραγωγής ενός φίλου του και μέλους του Opus Dei.
Εκπρόσωπος της τράπεζας είπε ότι οι ζημιές από το δάνειο αυτό συνέβαλαν στη μείωση των κερδών της κατά το 2013. Ο ίδιος ο καρδινάλιος υπερασπίζεται την αθωότητά του και ισχυρίζεται ότι τα media τον παρενοχλούν.
Μάλιστα, με δεδομένο ότι η τράπεζα αποτελεί την εστία για ειδήσεις που όλο και εκθέτουν το Βατικανό, πολλοί είναι εκείνοι που θέλουν να τη δουν να κλείνει. Όμως, ο Πάπας Φραγκίσκος, έδειξε, με μια λακωνική δήλωσή του τον Απρίλιο, ότι η τράπεζα θα συνεχίσει να λειτουργεί, παρά τις μειωμένες δραστηριότητές της.
Ήδη, ο νέος Πάπας έχει επιδιώξει να εξυγιάνει το χρηματοοικονομικό σύστημα του Βατικανού, ορίζοντας έναν ισχυρό γενικό γραμματέα για την οικονομία καθώς και μία κεντρική τράπεζα. Στόχος του είναι να δώσει στη μικρότερη πόλη-κράτος του κόσμου μία δομή χρηματοοικονομικής διακυβέρνησης που να θυμίζει περισσότερο χώρα. Και κυρίως, να αντιμετωπίσει το προφίλ του παρία που έχει αποκτήσει η Τράπεζα του Βατικανού, με αποτέλεσμα να εξασφαλίζει μια θέση σε όλες τις μαύρες λίστες της Ευρώπης περί ξεπλύματος χρήματος.