Κολοσσοί όπως η Microsoft, η Google και η Coca Cola παράγουν μεγάλο μέρος κερδών εκτός ΗΠΑ
Μπορεί η κοινωνική κατακραυγή για το 1% των πλουσιότερων Αμερικανών να μην έχει κοπάσει, παρά την ανάκαμψη της οικονομίας που μετριάζει τις κοινωνικές εντάσεις που δημιουργούσε η κρίση, αλλά στον ορίζοντα φαίνεται να εμφανίζεται ένα άλλο χάσμα πλούτου: Αυτό ανάμεσα στις αμερικανικές επιχειρήσεις, με τις πλούσιες να γίνονται και σε αυτή την περίπτωση πλουσιότερες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Standard & Poor’s, 18 Αμερικανικές επιχειρήσεις είχαν στην κατοχή τους το 36% του εταιρικού πλούτου στη χώρα το 2013, έναντι του 27% το 2009. Αντίθετα, το φτωχότερο 80% των αμερικανικών επιχειρήσεων έχασε έδαφος, κατέχοντας μόλις το 11% του εταιρικού πλούτου.
Στο top 1% συναντά κανείς το Who is Who των πολυεθνικών, όπως η Microsoft, η Google, η Cola Cola, η Apple και η Ford Motor, όλες εταιρίες που παράγουν μεγάλο μέρος των κερδών τους εκτός ΗΠΑ. Επειδή το αμερικανικό φορολογικό καθεστώς τις αποθαρρύνει να φέρουν αυτά τα κέρδη στις ΗΠΑ, τα ταμειακά διαθέσιμά τους στο εξωτερικό γιγαντώνονται. Και οι εταιρίες αναγκάζονται να βρουν πρωτότυπες χρήσεις για τα χρήματα αυτά, όπως για παράδειγμα το να δανείζονται με εγγύηση αυτά τα assets, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξή τους στην πατρίδα τους.
«Σε αντίθεση με τα πρόσωπα, οι επιχειρήσεις δεν θέλουν να βρίσκονται στο 1%. Αυτή η αύξηση των ταμειακών διαθέσιμων ανάμεσα στις πλουσιότερες επιχειρήσεις οφείλεται καθαρά σε φορολογικούς λόγους», εξηγεί ο Andrew Chang, αναλυτής της S&P.
Οι αμερικανικές πολυεθνικές εταιρίες φορολογούνται από τη χώρα στην οποία παρήγαγαν τα κέρδη τους και από τις ΗΠΑ όταν –και εάν- φέρουν τα χρήματα αυτά στη χώρα. Ο φορολογικός συντελεστής για τις επιχειρήσεις είναι στις ΗΠΑ έως και 35%, ο υψηλότερος στο βιομηχανικό κόσμο.
Οι αμερικανικές επιχειρήσεις προσπαθούν μέσω του lobbying, εδώ και καιρό, να πείσουν το Κογκρέσο να ξαναγράψει το νόμο, καθώς το πλουσιότερο 1% των αμερικανικών επιχειρήσεων είδε τα μετρητά του να αυξάνονται στο 23,6% του συνολικού ενεργητικού του πέρυσι, από 20,4% που ήταν το 2009. Για όλες τις άλλες επιχειρήσεις, ήταν χαμηλότερα του 7%.
«Τα μετρητά στο εξωτερικό συνεχίζουν να συσσωρεύονται, χωρίς κανείς να τα αγγίζει. Χωρίς αμφιβολία θα αυξηθούν και πάλι», λέει ο Chang.
Και αυτό είναι κακό νέο για τους επενδυτές, που θέλουν να δουν τα χρήματα αυτά είτε να αξιοποιούνται ή να επιστρέφονται στους μετόχους. Αλλά την ίδια στιγμή, είναι κακό νέο και για το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών, που ενώ εμφανίζει έλλειμμα, χάνει φορολογικά έσοδα που υπολογίζονται στα 83,4 δισ. δολάρια για το τρέχον δημοσιονομικό έτος, καθώς οι επιχειρήσεις καθυστερούν τον επαναπατρισμό των κερδών τους.
Για τις ίδιες τις επιχειρήσεις, αυτά τα χρήματα δεν αγοράζουν την ευτυχία. Η νέα «μόδα» αυτή την εποχή είναι οι εξαγορές για φορολογικούς λόγους. Όπως στην περίπτωση της Medtronic, της εταιρίας ιατρικών μηχανημάτων που ξοδεύει τα 13 δισ. δολάρια που κρατά στο εξωτερικό για να αγοράσει ανταγωνιστική εταιρία με έδρα το Λονδίνο, προκειμένου να μεταφέρει τα κεντρικά γραφεία της σε ξένη χώρα και να πληρώνει χαμηλότερους φόρους. «Προφανώς, θα προτιμούσαμε να αξιοποιήσουμε τα μετρητά μας, γιατί τώρα τα έχουμε να κάθονται σε λογαριασμούς με χαμηλά επιτόκια, ενώ υπάρχουν καλύτεροι τρόποι να τα επενδύσουμε», λέει ο εκπρόσωπος της εταιρίας.