Διστακτικοί οι Ευρωπαίοι συλλέκτες για την αγορά ακριβών έργων
Το Νοέμβριο του 2013, η δημοπρασία Σπουδαίων Ρωσικών Έργων του οίκου Sotheby’s στο Λονδίνο ήταν ένας θρίαμβος, με πωλήσεις 24 εκατ. στερλινών (37 εκατ. δολαρίων). Ένας ανώνυμος αγοραστής πρόλαβε να εξασφαλίσει δύο αριστουργήματα πριν καν αρχίσουν επίσημα οι προσφορές. Ένα γυμνό του Nikolai Fechin άγγιξε τα 1,3 εκατ. στερλίνες, σχεδόν διπλάσια της αρχικής του εκτίμησης. Συνολικά, το 74% των έργων που παρουσιάστηκαν πουλήθηκαν.
Αλλά μετά, ο Vladimir Putin προσάρτησε την Κριμαία και εισέβαλε στην Ουκρανία, με αποτέλεσμα να υποστεί κυρώσεις που βύθισαν τη ρωσική οικονομία σε ύφεση. Το Νοέμβριο του 2014, στην ίδια δημοπρασία του οίκου Sotheby’s, πουλήθηκε μόλις το 32% των έργων. Για τους Ρώσους συλλέκτες, όλα είχαν γίνει ακριβότερα, αφού το ρούβλι είχε χάσει το 30% της αξίας του έναντι του δολαρίου κατά τη διάρκεια της χρονιάς.
Έκτοτε, η πτώση έχει αγγίξει το 50%, με αποτέλεσμα κάποιοι art dealers να ξεγράφουν εντελώς τη Ρωσία. «Γενικά, κανείς θα πρέπει να υποθέτει ότι δεν υπάρχει πια το είδος του Ρώσου αγοραστή», λέει ο Henry Zimet, πρόεδρος της French & Co., μιας γκαλερί της Νέας Υόρκης.
Με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να ετοιμάζεται να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, στο πλαίσιο του οποίου θα αγοράσει τίτλους ύψους 1,1 τρισ. ευρώ, το μόνο σίγουρο είναι ότι η πτώση του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος θα γίνει αισθητή και στην αγορά της τέχνης.
Το ευρώ είναι ήδη περίπου κατά 15% ασθενέστερο από ό,τι ήταν πριν από έξι μήνες και αυτό έχει αρχίσει ήδη να επηρεάζει τις πωλήσεις έργων τέχνης. «Το ευρώ σκοτώνει την Ευρώπη, αλλά σκοτώνει περισσότερο την Ιταλία», λέει ο Otto Naumann, dealer Μεγάλων Δασκάλων με έδρα τη Νέα Υόρκη. «Δεν έχω δει Ιταλούς συλλέκτες να αγοράζουν το παραμικρό». Για τους Ευρωπαίους συλλέκτες, τα έργα είναι πιο ακριβά όταν θέλουν να τα αγοράσουν, ενώ μετά, είναι δυσκολότερο να τα μεταπωλήσουν με κέρδος.
Κερδισμένοι από αυτή την υπόθεση δεν είναι άλλοι από τους Αμερικανούς αγοραστές. Καθώς το δολάριο ενισχύεται και οι υπόλοιποι συλλέκτες αποχωρούν από την αγορά, οι Αμερικανοί έχουν όλες τις πιθανότητες με το μέρος τους.
Για τους γνώστες της αγοράς, η αγορά βρίσκεται μπροστά σε μία σημαντική μετατόπιση του κέντρου βάρους της, αφού το επόμενο διάστημα, τα έργα της ξεπεσμένης «αριστοκρατίας» της Ευρώπης αναμένεται να περάσουν σε αμερικανικά χέρια.