Το νησί χρεοκοπεί και βάζει σε πρωτόγνωρη δοκιμασία την αγορά δημοτικών ομολόγων των ΗΠΑ
Μπορεί όλος ο κόσμος να ασχολείται αυτή την εβδομάδα με την ελληνική κρίση, όμως, λίγο πιο μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, εξελίσσεται και μία άλλη χρεοκοπία. Ο κυβερνήτης του Πουέρτο Ρίκο παραδέχθηκε ότι η κοινοπολιτεία δεν μπορεί να πληρώσει τα περίπου 72 δισ. δολάρια των χρεών της. Στόχος του είναι, όπως είπε, να βγάλει το νησί από το «σπιράλ του θανάτου».
Το σχέδιο του κυβερνήτη, Alejandro Garcνa Padilla, είναι να ζητήσει παραχωρήσεις ενδεχομένως και από όλους τους πιστωτές του Πουέρτο Ρίκο. Ανάμεσα στα αιτήματά του είναι η μεταφορά κάποιων αποπληρωμών χρεών έως και πέντε χρόνια αργότερα ή η επέκταση του χρονοδιαγράμματος για τις πληρωμές.
«Το χρέος δεν μπορεί να πληρωθεί», είπε ο Garcνa Padilla. «Δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Θα ήθελα να έχω μια πιο εύκολη λύση. Δεν είναι θέματα πολιτικής, αλλά μαθηματικών». Πρόκειται για μία παραδοχή – έκπληξη από τον κυβερνήτη του νησιού των 3,6 εκατ. ατόμων, που έχει συσσωρεύσει περισσότερα δημοτικά χρέη σε κατά κεφαλήν επίπεδο από οποιαδήποτε αμερικανική πολιτεία. Μία ευρεία αναδιάρθρωση χρέους από το Πουέρτο Ρίκο θεωρείται πρωτόγνωρη δοκιμασία για την αγορά δημοτικών ομολόγων των ΗΠΑ, από την οποία εξαρτώνται οι αμερικανικές πόλεις και πολιτείες προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τις πιο βασικές δραστηριότητές τους, όπως είναι η κατασκευή δρόμων και νοσοκομείων. Η αγορά αυτή έχει ήδη κλονιστεί από τις χρεοκοπίες των δήμων του Ντιτρόιτ, του Στόκτον της Καλιφόρνια και άλλων πόλεων, καθώς έως τώρα, όλοι πίστευαν ότι οι τοπικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ θα πλήρωναν πάντα τις υποχρεώσεις τους.
Τα ομόλογα του Πουέρτο Ρίκο έχουν ονομαστική αξία περίπου οκταπλάσια σε σχέση με εκείνα του Ντιτρόιτ. Ένα αίτημα για ελάφρυνση χρέους σε τόσο μεγάλη κλίμακα θα μπορούσε να προκαλέσει αύξηση του κόστους δανεισμού για άλλους δήμους, καθώς οι επενδυτές θα γίνουν πιο επιφυλακτικοί απέναντι σε αυτά τα χρέη.
Το κυριότερο, όμως, είναι ότι τα ομόλογα του Πουέρτο Ρίκο βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό στα χέρια ιδιωτών επενδυτών κυρίως από τις ΗΠΑ, που έχουν επενδύσει σε αυτά μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων και άλλων επενδυτικών οχημάτων, ενδεχομένως χωρίς καν να το γνωρίζουν.
Το Πουέρτο Ρίκο, σαν κοινοπολιτεία, δεν έχει την επιλογή της χρεοκοπίας. Ένα default θα άφηνε το νησί, τους πιστωτές του και τους κατοίκους του σε μία εκκρεμή κατάσταση –νομική και οικονομική- που θα χρειαζόταν χρόνια για να ξεδιαλυθεί.
Όμως, ο Garcνa Padilla λέει ότι η κυβέρνησή του δεν μπορεί να συνεχίσει να δανείζεται χρήματα για να καλύπτει τα δημοσιονομικά ελλείμματα και την ίδια στιγμή να ζητά από τους ήδη επιβαρυμένους από τη φτώχεια και την εγκληματικότητα κατοίκους του να υποστούν αυξήσεις φόρων και μειώσεις συντάξεων.
Οι πιστωτές πρέπει τώρα να μοιραστούν τις θυσίες που επιβλήθηκαν στους κατοίκους του νησιού, είπε. «Εάν δεν έρθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, θα είναι κακό για αυτούς».