Ο κολοσσός των ορυχείων την πάτησε όπως οι τράπεζες το 2008
Η κατάρρευση στις τιμές των εμπορευμάτων αποδεικνύεται δυσβάστακτη ακόμα και για την εταιρία που είχε το παγκόσμιο μονοπώλιο της παραγωγής διαμαντιών για σχεδόν έναν αιώνα.
Η Anglo American, ένας πολυσχιδής όμιλος που στις χρυσές του ημέρες κατά τη δεκαετία του 1990 είχε δραστηριότητες που εκτείνονται από τη ζυθοποιία και τις εκδόσεις έως την εξόρυξη χρυσού, γίνεται τώρα αγνώριστος. Ο διευθύνων σύμβουλος Mark Cutifani μόλις ανακοίνωσε μία χωρίς προηγούμενο συρρίκνωση της εταιρίας, μέσα από την πώληση περιουσιακών στοιχείων, το κλείσιμο ορυχείων αλλά και ένα κύμα από απολύσεις. Και βέβαια, από τις σαρωτικές αλλαγές δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστο το Minas Rio, το βραζιλιάνικο ορυχείο σιδηρομεταλλεύματος που εξαιτίας της αύξησης του κόστους και της μείωσης των τιμών έγινε η επιτομή των δυσχερειών που αντιμετωπίζει η Anglo American. «Το Minas Rio είναι το μεγαλύτερο από όλα τα λάθη τους», λέει ο Jeremy Wrathall, επικεφαλής φυσικών πόρων της Investec. «Ήταν μια σειρά από στρατηγικά λάθη που έγιναν μέσα στη συλλογή τρέλα του σούπερ κύκλου και σε μία εποχή που κανείς δεν μπόρεσε να δει την πραγματικότητα».
Όπως οι τράπεζες πριν από τη χρηματοοικονομική κρίση ή οι ενεργειακές εταιρείες πριν από την κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου, η Anglo American ήταν το συνηθισμένο παράδειγμα μιας επιχείρησης που ξανοίχτηκε υπερβολικά την καλή εποχή, αλλά βρέθηκε με πολύ μεγάλα χρέη και πολύ λίγα χρήματα όταν οι αγορές έπεσαν.
Το σχέδιο του Cutifani θέλει την εταιρία να απασχολεί 50.000 άτομα τελικά, δηλαδή 85.000 λιγότερους από ό,τι σήμερα. Θα ελέγχει το πολύ 25 περιουσιακά στοιχεία, από 55 σήμερα και θα πουλήσει ή απλά θα κλείσει όσα ορυχεία δεν βγάζουν κέρδη. Τα περιουσιακά στοιχεία της Anglo American «πρέπει να βγάζουν ρευστό σε όλες τις φάσεις του οικονομικού κύκλου», τόνισε ο Cutifani, ένας 57χρονος Αυστραλός που κάθεται στο τιμόνι του ομίλου από το 2013.
Στο αποκορύφωμα των οικονομικών της εταιρείας, το 2007, όταν η τιμή της πλατίνας και του νικελίου κυμαινόταν κοντά σε επίπεδα ρεκόρ, τα κέρδη της άγγιζαν τα 7,3 δισ. δολάρια και η κεφαλαιοποίησή της ξεπερνούσε τα 80 δισ. δολάρια. Φέτος, οι αναλυτές περιμένουν ζημιές 2,8 δισ. δολαρίων και όπως δήλωσε ο Cutifani, οι μέτοχοι δεν θα πάρουν μέρισμα τουλάχιστον έως το 2017. Η εταιρεία διαθέτει σήμερα κεφαλαιοποίηση 6,3 δισ. δολαρίων και χρέος 11,9 δισ. δολαρίων. Η Anglo American ιδρύθηκε το 1917 από τον επιχειρηματία και φιλάνθρωπο Ernest Oppenheimer, με βασικό αντικείμενο τα τεράστιο ορυχεία χρυσού της Ν. Αφρικής. Μετά το 1926 πέρασε στα διαμάντια, αποκτώντας τον έλεγχο της De Beers (σήμερα κατέχει το 85% της εταιρίας), ενώ αργότερα πρόσθεσε στις δραστηριότητές της την πλατίνα και τον άνθρακα.
Υπό την ηγεσία του γιου του Ernest, Harry, η εταιρεία διεύρυνε τους ορίζοντές της. Το 1961 αγόρασε την Hudson Bay Mining στον Καναδά και μετά μπήκε στο χάλυβα, την ξυλεία, το χαρτί και το χαλκό.
Πιο πρόσφατα, στόχευε να επεκταθεί στο σιδηρομετάλλευμα, για να γίνει μία ακόμα από τις εταιρίες που καλύπτουν τη δίψα της Κίνας για πρώτες ύλες. Το ύψους 14 δισ. δολαρίων project Minas Rio ήταν μια ιδέα των προκατόχων του Cutifani την καλή εποχή. Όμως, μετά η τιμή του σιδηρομεταλλεύματος βυθίστηκε, όπως συνέβη με το χάλυβα, τα διαμάντια, το χρυσό και σχεδόν ό,τι εξορύσσεται από το έδαφος.