Συναγερμός στον Αραβικό Κόλπο για την επιστροφή του Ιράν στις αγορές
Καθώς το Ιράν καταφέρνει έπειτα από μία δεκαετία να απελευθερωθεί από τις διεθνείς οικονομικές κυρώσεις, οι βασικές ανταγωνίστριες χώρες στον Αραβικό Κόλπο αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες οικονομικές δυσκολίες από την κρίση του 2008. Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας κατέληξε στις 16 Ιανουαρίου στο συμπέρασμα ότι η Τεχεράνη δεν είχε πια τη δυνατότητα να αναπτύξει πυρηνικά όπλα, όπως απαιτούσε η συμφωνία του Ιουλίου με τις διεθνείς δυνάμεις.
Το αποτέλεσμα ήταν οι ΗΠΑ και άλλες πέντε χώρες να αποφασίσουν να άρουν τις οικονομικές κυρώσεις που είχαν επιβληθεί λόγω του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Τώρα, η χώρα στοχεύει να αυξήσει άμεσα τις εξαγωγές πετρελαίου της κατά 500.000 βαρέλια την ημέρα, με τα σχέδια να μιλούν για περαιτέρω αύξησή τους στα επίπεδα του 1.000.000 βαρελιών την ημέρα μέσα σε λίγους μήνες.
Πλέον, τα hedge funds και οι υπόλοιπες κερδοσκοπικές δυνάμεις των αγορών αυξάνουν τις short θέσεις τους στο πετρέλαιο στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών, καθώς κάποιοι αναλυτές βλέπουν το μαύρο χρυσό να πέφτει ακόμα και στα επίπεδα των 10 δολαρίων.
Και όλα αυτά, την ώρα που οι κυβερνήσεις των έξι χωρών του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου λαμβάνουν πρωτοφανή μέτρα για να αντιμετωπίσουν την κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου, βάζοντας μαχαίρι σε μερικά από τα πιο γενναιόδωρα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας στον κόσμο, καθώς καλούνται να συγκρατήσουν τα διευρυνόμενα δημοσιονομικά ελλείμματά τους. Σε κάποιες χώρες, οι προμηθευτές αντιμετωπίζουν ακόμα και καθυστερήσεις στις πληρωμές τους από το κράτος, ενώ οι εταιρίες μειώνουν το εργατικό δυναμικό τους, για να περιορίσουν τα κόστη τους.
Με τις τιμές του πετρελαίου κάτω από τα 30 δολάρια, οι κυβερνήσεις αυτές ίσως να αναγκαστούν να κόψουν και άλλο τα προνόμια που οι πολίτες τους απολάμβαναν εδώ και δεκαετίες.
«Ο Κόλπος εξαρτάται εδώ και 40 χρόνια από τις ενεργειακές εξαγωγές και το δημόσιο τομέα του. Η περιοχή δεν έχει μάθει να κάνει τίποτα άλλο, για αυτό και δεν υπάρχουν γρήγορες ή εύκολες απαντήσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει», εξηγεί ο Simon Williams, οικονομολόγος της HSBC.
Χωρίς ένα ράλι στις τιμές του πετρελαίου, το βάρος των μεταρρυθμίσεων θα πέσει στους ώμους λαών που θα δουν το κόστος ζωής να αυξάνεται και τα πραγματικά εισοδήματα να συρρικνώνονται.
Γιατί την ίδια ώρα που το Ιράν ζούσε με τις συνέπειες των κυρώσεων για το πυρηνικό του πρόγραμμα, οι άλλες χώρες του Αραβικού Κόλπου χρησιμοποιούσαν τα έσοδα που τους έφερνε το ακριβό πετρέλαιο για να μεγεθύνουν τα συναλλαγματικά αποθεματικά τους και να δημιουργήσουν κρατικά funds που απέκτησαν ποσοστό σε εταιρίες από την General Electric έως την Barclays. Οι κυβερνήσεις διόγκωσαν το δημόσιο τομέα, ο οποίος απασχολούσε ντόπιους, την ώρα που οι εταιρίες του ιδιωτικού τομέα απασχολούσαν στην πλειοψηφία τους ξένους.
