Ενώ οικονομολόγοι μιλούν για νομισματικό πείραμα
Υπέρ των αρνητικών επιτοκίων, σε κάποιες τουλάχιστον περιπτώσεις, τάχθηκε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την ώρα που πολλοί οικονομολόγοι μιλούν για ένα νομισματικό πείραμα με άγνωστες και ενδεχομένως καταστροφικές συνέπειες.
Σύμφωνα με την άποψη του Ταμείου, η κίνηση κάποιων εκ των κεντρικών τραπεζών στα αρνητικά επιτόκια θα μπορούσε να βοηθήσει στη χαλάρωση των πιστωτικών συνθηκών και την πρόσθετη στήριξη των οικονομιών.
Ήδη, έξι κεντρικές τράπεζες από όλο τον κόσμο εφαρμόζουν αρνητικά επιτόκια, με αποτέλεσμα το ένα τέταρτο της παγκόσμιας οικονομίας να λειτουργεί σε περιβάλλον επιτοκίων που είναι χαμηλότερα από το μηδέν. Οι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες που «βούτηξαν» σε αυτό το νομισματικό πείραμα είναι η Τράπεζα της Ιαπωνίας και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Και τα αρνητικά επιτόκια κυμαίνονται από τις -5 μονάδες βάσης της Ουγγαρίας έως τις -125 μονάδες βάσης της Σουηδίας.
«Παρότι η εμπειρία με τα αρνητικά επιτόκια είναι περιορισμένη, το προκαταρκτικό συμπέρασμά μας είναι ότι συνολικά, βοηθούν να δοθεί ένα πρόσθετο νομισματικό ερέθισμα στην οικονομία και κάνουν ευκολότερες τις χρηματοοικονομικές συνθήκες, που με τη σειρά τους στηρίζουν τη ζήτηση και τη σταθερότητα των τιμών», είπε ο κορυφαίος οικονομικός σύμβουλος του ΔΝΤ, Jose Vinals.
Σύμφωνα με τους επικριτές τους, τα αρνητικά επιτόκια είναι μια ένδειξη απελπισίας εκ μέρους των κεντρικών τραπεζών. Αυτό που χρειάζονται οι οικονομίες δεν είναι ακόμα χαλαρότερη νομισματική πολιτική, αλλά πρόσθετες κρατικές δαπάνες, λέει αυτή η θεωρία.
Επιπλέον, υπάρχουν φόβοι ότι αυτή η νομισματική πολιτική προκαλεί ζημιά στην οικονομία, καθώς δημιουργεί φούσκες στις αγορές και συμπιέζει τα περιθώρια κέρδους των τραπεζών. Όμως, το ΔΝΤ ισχυρίζεται ότι τα μέχρι στιγμής στοιχεία δείχνουν ότι τα αρνητικά επιτόκια ενθαρρύνουν τους επενδυτές να αγοράσουν ομόλογα με κάποιο ρίσκο, με αποτέλεσμα να μειώνουν το κόστος δανεισμού για τις επιχειρήσεις.
