Ο 54χρονος Nicolas Berggruen, επενδυτής και συλλέκτης τέχνης, ήταν κάποτε γνωστός ως ο «άστεγος δισεκατομμυριούχος», γιατί ζούσε αποκλειστικά σε 5άστερα ξενοδοχεία.
Σήμερα, έχει αφήσει πίσω του αυτή τη νομαδική ζωή και έχει βγάλει «ρίζες» στο Λος Άντζελες, όπου ηγείται ενός νέου think tank, του Berggruen Institute.
Το ινστιτούτο είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς εύποροι φιλάνθρωποι αλλάζουν το τοπίο, με μικρότερες εκδοχές των ιδρυμάτων που έχουν δημιουργήσει ο Bill Gates και ο George Soros. Ο Sean Parker, ένας από τους επιχειρηματίες που βρέθηκε πίσω από το Napster και το Facebook, έχει και αυτός το δικό του ίδρυμα, το Parker Foundation, που προ ημερών υποσχέθηκε να δώσει 250 εκατ. δολάρια για την ανοσοθεραπεία του καρκίνου. Είναι επίσης συνιδρυτής του Economic Innovation Group, που περιγράφεται σαν ένα «εργαστήρι ιδεών». Ο Tom Steyer, που έκανε μια περιουσία ως διαχειριστής hedge fund στην Καλιφόρνια, διαθέτει διάφορες μη κερδοσκοπικές οργανώσεις για το περιβάλλον, ενώ πέρυσι ίδρυσε το Fair Shake Commission, κατά των οικονομικών ανισοτήτων.
«Υπάρχει μια γενιά νέων δωρητών που έχουν τεράστιες περιουσίες, τις δικές τους ιδέες και πιστεύουν ότι τα παραδοσιακά think tanks είναι παλιομοδίτικα», εξηγεί ο James G. McGann, ενός think tank για τα think tanks, του University of Pennsylvania. Στην εποχή όπου τα tweets επηρεάζουν την παγκόσμια συζήτηση περισσότερα από τις μελέτες και τις αναλύσεις, αυτοί οι φιλόσοφοι νέου είδους έχουν όλο και περισσότερη επιρροή.
Ο Berggruen ξεχωρίζει γιατί είναι ένας σχετικά άγνωστος αλλά με άριστες διασυνδέσεις παίκτης στους κύκλους του πλούτου και της σκέψης. Και είναι και κάπως μυστηριώδης. «Είμαι ένας άνθρωπος που του αρέσει η διαδικασία της μάθησης», λέει ο ίδιος, με προφορά που προδίδει ότι μεγάλωσε στο Παρίσι με γερμανική και αμερικανική υπηκοότητα. «Το επόμενο βήμα ήταν να δω εάν μπορώ να γεννήσω κάποιες ιδέες».
Η επενδυτική του εταιρία, η Berggruen Holdings, είναι εγγεγραμμένη στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους και το φιλανθρωπικό του τραστ εδρεύει στις Βερμούδες. Το ινστιτούτο διοργανώνει αρκετά συνέδρια κάθε χρόνο και ο Berggruen παρευρίσκεται σε κάθε ομιλία, κρατώντας προσεκτικά σημειώσεις.
Σύμφωνα με τον McGann, πάντως, τέτοιες πρωτοβουλίες είναι συχνά περισσότερο projects ματαιοδοξίας, παρά ουσίας. Για το ινστιτούτο του Berggruen λέει ότι μοιάζει με το δικό του «μίνι Νταβός», αναφερόμενος στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, όπου μαζεύεται κάθε χρόνο η παγκόσμια ελίτ της πολιτικής και των επιχειρήσεων.
Ο McGann δημοσιεύει την ετήσια έκθεση με τα κορυφαία think tanks του κόσμου, από τουλάχιστον 50 κατηγορίες. Αλλά το Berggruen Institute δεν βρίσκεται σε καμία από αυτές. Ο ίδιος ο Berggruen είναι θαμώνας του Νταβός, αλλά το δικό του ινστιτούτο έχει πιο συγκεκριμένη στόχευση.
Πέραν των φιλοσοφικών ζητημάτων, έχει ασχοληθεί αρκετά με την αναμόρφωση των δημόσιων οικονομικών της Καλιφόρνιας. Έχει δημιουργήσει επιτροπές για να μελετήσουν την ευρωπαϊκή ενοποίηση και την Κίνα. Το Berggruen Institute θα ξεκινήσει από φέτος ένα ετήσιο βραβείο φιλοσοφίας ύψους 1 εκατ. δολαρίων. Και ήδη χρηματοδοτεί πέντε υποτροφίες στην Κίνα και αλλού.
Ο Berggruen ισχυρίζεται ότι αγόρασε 400 εκτάρια στο Μπρεντγουντ της Καλιφόρνιας και ανέθεσε στο διάσημο αρχιτεκτονικό γραφείο της Ελβετίας Herzog & de Meuron να σχεδιάσει τα κεντρικά γραφεία του ινστιτούτου του.
