Ο ΟΗΕ προειδοποιεί ότι έρχεται το τρίτο και σοβαρότερο κύμα της
Το τρίτο κύμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης έρχεται και εάν οι εκτιμήσεις των οικονομολόγων του ΟΗΕ επιβεβαιωθούν, θα είναι τραυματικό και θα συνοδεύεται από τη μεγαλύτερη χρεοκοπία της ιστορίας.
Μπορεί επίσης να είναι η μοιραία κρίση για τον παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό, φέρνοντας το τέλος των φιλελεύθερων πολιτικών της ελεύθερης αγοράς, που εδώ και σχεδόν 40 χρόνια προωθούσαν η Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και ο ΟΟΣΑ.
«Προειδοποιητικές σειρήνες ηχούν εξαιτίας της έκρηξης των επιπέδων του εταιρικού χρέους στις αναδυόμενες αγορές, που πλέον ξεπερνά τα 25 τρισ. δολάρια. Καταστροφικά αποπληθωριστικά σπιράλ δεν μπορούν να αποκλειστούν», γράφει η ετήσια έκθεση της UNCTAD.
Είναι ήδη γνωστό σε όλους ότι οι παρενέργειες των μηδενικών επιτοκίων και της ποσοτικής χαλάρωσης που εφαρμόζεται σε ΗΠΑ, Ευρώπη και Ιαπωνία πλημμύρησαν τις αναδυόμενες οικονομίες με φθηνά δάνεια, διαταράσσοντας την εσωτερική ισορροπία των οικονομιών αυτών. Αυτό που λιγότεροι μπορούν να αντιληφθούν είναι πόσο καταστροφικές υπήρξαν οι συνέπειες.
Τα περισσότερα από τα χρήματα αυτά πήγαν χαμένα, καθώς στράφηκαν σε κλάδους με περιορισμένη στρατηγική σημασία, που ελάχιστα συνεισφέρουν στην σύγκλιση των οικονομιών. Μάλιστα, κάποιες αναδυόμενες χώρες έχουν πέσει ακόμα πιο πίσω σε σχέση με τα πλούσια κράτη από ό,τι ήταν το 1980, παρότι άνοιξαν τις οικονομίες τους και ακολούθησαν ευλαβικά τη συνταγή που υπαγορεύουν οι διεθνείς οργανισμοί.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της UNCTAD, τα εταιρικά χρέη στις αναδυόμενες αγορές έχουν αυξηθεί από το 57% του ΑΕΠ στο 104% από τα τέλη του 2008. Μεγάλο μέρος από αυτά τα χρέη θα πρέπει να διαγραφούν, εκτός και εάν υπάρξει μια πραγματική επανάσταση στις πολιτικές παγκοσμίως, εκτιμάται. «Εάν η παγκόσμια οικονομία επιβραδύνει περισσότερο, ένα σημαντικό μέρος των χρεών που απέκτησαν οι αναδυόμενες οικονομίες από το 2008 δεν θα μπορεί να αποπληρωθεί και θα ασκήσει σημαντικές πιέσεις στο χρηματοοικονομικό σύστημα», αναφέρουν οι οικονομολόγοι του ΟΗΕ.
«Παραμένει ο κίνδυνος αποπληθωριστικών σπιράλ, στα οποία η έξοδος κεφαλαίων, οι υποτιμήσεις νομισμάτων και η κατάρρευση των τιμών των assets θα πλήξουν την ανάπτυξη και θα συρρικνώσουν τα κρατικά έσοδα. Καθώς τα κεφάλαια αρχίζουν να φεύγουν, υπάρχει τώρα ένας πραγματικός κίνδυνος να μπούμε στην τρίτη φάση της χρηματοοικονομικής κρίσης που ξεκίνησε στην αμερικανική αγορά κατοικιών στα τέλη του 2007, πριν να εξαπλωθεί στην ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων».
Τα χρέη για τα οποία μιλά η UNCTAD είναι τεράστια μπροστά στα 2 τρισ. δολάρια των subprimes πριν από την κρίση της Lehman Brothers και στις μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια που είναι το ελληνικό χρέος. Τι προτείνει ο ΟΗΕ; Την εγκατάλειψη της φιλελεύθερης ιδεολογίας και την επίτευξη ενός παγκόσμιου new deal, με επενδύσεις σε στρατηγικούς κλάδους, αναπτυξιακές πρωτοβουλίες από τις κυβερνήσεις και σημαντικούς ελέγχους στη διακίνηση κεφαλαίων.