Φόβοι ότι το φαινόμενο θα επαναληφθεί, απειλώντας την παγκόσμια οικονομία
Η γιγάντωση της σκιώδους τραπεζικής –δηλαδή του τεράστιου συστήματος όπου δανειστές εκτός του τραπεζικού κλάδου παρέχουν πιστώσεις και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, μακριά από τη σφαίρα επιρροής των εποπτικών αρχών- αποτελεί μια όλο και μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια οικονομία, προειδοποιούν τώρα οι ειδικοί.
Καθώς η τεχνολογία επιτρέπει σε μικρότερες επιχειρήσεις να αναπτύξουν κάποιες από τις δραστηριότητες που έως πρότινος συναντούσε κανείς μόνο στις μεγάλες τράπεζες, και την ώρα που τα μεγάλα ονόματα του finance περιορίζουν τη δράση τους εξαιτίας της αυστηρής εποπτείας, το σκιώδες banking έχει γιγαντωθεί κατά 25% από τη χρηματοοικονομική κρίση, όπως μέτρησαν οι αναλυτές Jeremy Josse και Craig Zabala.
Όπως εξηγεί ο Josse, οι οργανισμοί της σκιώδους τραπεζικής δεν είναι εξ ορισμού ριψοκίνδυνοι, αλλά παίζουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην οικονομία. Σε μία εποχή που η εποπτεία αναγκάζει τις τράπεζες να περιορίσουν τη δράση τους και το δανεισμό τους, το λεγόμενο shadow banking εμφανίζεται με τη μορφή εταιριών αναχρηματοδότησης καταναλωτικών δανείων, ανεξάρτητων δανειστών, REITs στεγαστικής πίστης και πιστωτικών funds.
«Αυτό ίσως να μην είναι κακό από μόνο του, αλλά σε κάποιο σημείο, θα μπορούσαμε να δούμε την κατάσταση του 2008 να επαναλαμβάνεται», είπε στο CNBC ο Josse. Και υπενθύμισε ότι η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση προκλήθηκε εξαιτίας της σκιώδους τραπεζικής και συγκεκριμένα, των δανείων που έδιναν οι οργανισμοί στεγαστικής πίστης.
Ένα από τα επιχειρήματα του οικονομολόγου είναι ότι το χρηματοοικονομικό ρίσκο δεν εξαλείφεται από το σύστημα, αλλά απλά μετακινείται. Σε αυτή την περίπτωση, η ριψοκίνδυνη διαδικασία του δανεισμού έχει μεταφερθεί από τις έντονα ρυθμιζόμενες τράπεζες στις σκιώδεις τράπεζες, που παραμένουν εκτός εποπτείας, ουσιαστικά ακυρώνοντας το σκοπό των νέων, αυστηρότερων εποπτικών κανόνων.
Βέβαια, δεν θα πρέπει να πιστεύει κανείς ότι οι εποπτικές αρχές δεν έχουν αντιληφθεί το παραμικρό. Ο αντιπρόεδρος της Federal Reserve των ΗΠΑ, Stanley Fischer, είχε πει προ ημερών σε συνέδριο ότι το shadow banking δεν αντιμετωπίζεται επαρκώς.
«Οι μεγάλοι στόχοι των μεταρρυθμίσεων και της εποπτείας που επιδιώχθηκαν με το Dodd-Frank έχουν επιτευχθεί σε κάποιους τομείς του τραπεζικού κλάδου, αλλά ανησυχώ λίγο για το γεγονός ότι εμείς στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουμε πολύ καλούς μηχανισμούς για να αντιμετωπίσουμε τον μη τραπεζικό κλάδο, τη σκιώδη τραπεζική», είπε ο Fischer.
Το σίγουρο είναι ότι το momentum αυτής της ανεπίσημης τραπεζικής δραστηριότητας οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι υπάρχει μία ανάγκη που δεν καλύπτεται με άλλο τρόπο. «Ένας παράγοντας που τρέφει το shadow banking είναι ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις, οι asset managers και άλλοι θεσμικοί επενδυτές θέλουν επενδύσεις τόσο ασφαλείς όσο οι καταθέσεις, αλλά το τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί να τους τις παρέχει», εξηγεί η Kathryn Judge.
