Η επόμενη μέρα για την Κούβα και οι μεταρρυθμίσεις που δεν έρχονται
Παρότι η οικονομία της Κούβας έχει αρχίσει να ανοίγει, σταδιακά, κατά τα τελευταία χρόνια, ο θάνατος του Fidel Castro δεν αναμένεται να δώσει ώθηση για μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις.
Αφότου ο Raul Castro πήρε την εξουσία από τον άρρωστο αδερφό του, το 2008, στην οικονομία της χώρας συντελείται μία σταδιακή αλλαγή. Οι περιορισμοί στην ιδιωτική επιχειρηματική πρωτοβουλία έχουν χαλαρώσει, με αποτέλεσμα οι Κουβανοί να μπορούν να ανοίξουν εστιατόρια και να πουλήσουν τα προϊόντα τους. Η κυβέρνηση έχει εισάγει ένα νέο σύστημα μισθών, ώστε να επιβραβεύει τους δημοσίους υπαλλήλους με τη μεγαλύτερη παραγωγικότητα και έχει περικόψει εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις από το Δημόσιο. Οι πολίτες και οι μόνιμοι κάτοικοι απέκτησαν το δικαίωμα να αγοράζουν και να πωλούν ακίνητα και αυτοκίνητα, ενώ η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να δώσει τέλος στο προβληματικό σύστημα του διπλού νομίσματος.
Και αυτό το χρόνο, με την τελευταία βελτίωση των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στην Κούβα και τις ΗΠΑ, ο Αμερικανός πρόεδρος Barack Obama κάλεσε το Κογκρέσο να άρει, έπειτα από δεκαετίες, το εμπάργκο που έχει κοστίσει στην Αβάνα δισεκατομμύρια δολάρια με τα χρόνια.
Παρόλα αυτά, ο θάνατος του θρυλικού ηγέτη της Κούβας Fidel Castro δεν αναμένεται να πυροδοτήσει ριζοσπαστικές αλλαγές σε αυτή τη χώρα των 11 εκατ. κατοίκων, που ζουν με μέσο μηνιαίο εισόδημα περίπου 20 δολαρίων.
«Ο Fidel δεν έπαιζε τα τελευταία χρόνια μεγάλο ρόλο στη διακυβέρνηση της Κούβας, και η μετάβαση της εξουσίας στον αδερφό του ήταν πολύ πιο ομαλή από ό,τι όλοι περίμεναν», εξηγεί ο Tomas Bilbao, σύμβουλος πολιτικής του οργανισμού Engage Cuba, με έδρα την Ουάσιγκτον. «Ενώ η απουσία του θα διευκολύνει τη διαδικασία των μεταρρυθμίσεων, είναι πιθανό ότι οι καθυστερήσεις θα συνεχίσουν να προκαλούνται από την κουβανέζικη γραφειοκρατία και τις πιο σκληροπυρηνικές φωνές μέσα στην κυβέρνηση, που φοβούνται ότι οι μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τις προσπάθειες διατήρησης του πολιτικού ελέγχου».
Πραγματικά, τα τελευταία χρόνια η ηγεσία της Κούβας ισορροπεί ανάμεσα στην επιθυμία της να τονώσει την ταλαιπωρημένη οικονομία και να διατηρήσει το σοσιαλιστικό μοντέλο της. Το 2010, ο Raul εφάρμοσε μια σειρά από οικονομικές μεταρρυθμίσεις, επιτρέποντας για παράδειγμα 178 επαγγέλματα του ιδιωτικού τομέα, από αυτό του οικοδόμου έως εκείνου του κλόουν για παιδικά πάρτι. Όπως είπε, οι αλλαγές αυτές θα συμβάλλουν στη διατήρηση του σοσιαλισμού, παρά να φέρουν τον καπιταλισμό στην Κούβα.
Όμως, το μέσο επίπεδο ζωής στην Κούβα παραμένει χαμηλότερο από ό,τι ήταν πριν από την οικονομική πτώση του 1990, όταν οι ετήσιες επιδοτήσεις ύψους δισ. δολαρίων από τη Σοβιετική Ένωση σταμάτησαν να εισρέουν στη χώρα.
«Το ζήτημα είναι εάν ο Raul θα επιταχύνει τις αλλαγές που ήδη εφαρμόζει. Η ανάλυσή μου λέει πως όχι. Δεν είναι οικονομολόγος της αγοράς, δεν πιστεύει στον καπιταλισμό, επομένως δεν πρόκειται να ανοίξει την Κούβα στην ελεύθερη αγορά», λέει ο Jaime Suchlicki, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι.
Από την Έντυπη Έκδοση
