Οι προτάσεις Juncker, το momentum και ο προβληματισμός στην ΕΕ
Ο πρόεδρος της Κομισιόν, Jean-Claude Juncker, τάραξε τα νερά, την Τετάρτη. Με μια σειρά από προτάσεις που διατύπωσε δημοσίως, στη διάρκεια της ετήσιας ομιλίας του, ο επικεφαλής του εκτελεστικού βραχίονα της ΕΕ, έδειξε το δρόμο για τη γιγάντωση του παγκόσμιου οικονομικού αποτυπώματος της Ευρώπης και έκανε σαφές ότι οι πολιτικές απειλές από το Brexit και τον αυξανόμενο λαϊκισμό, μπορούν να είναι υποβαθμισμένες.
Όμως, το κυριότερο συμπέρασμα που εξάγουν οι αναλυτές από τα όσα είπε, είναι ότι επιθυμεί να δημιουργηθούν κατά κάποιο τρόπο, οι «Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης». Και, εύλογα το Bloomberg αναρωτιέται: «Τις θέλει κανείς άλλος, άραγε»;
Ο κ. Juncker, πρότεινε να αρχίσουν οι συζητήσεις για την απελευθέρωση του εμπορίου μεταξύ ΕΕ, Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας, έκανε άνοιγμα στις ξένες επενδύσεις, ενώ μίλησε και για την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Την ίδια ώρα που η Βρετανίδα πρωθυπουργός, Theresa May, προσπαθεί να άρει το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για το Brexit και η Γερμανίδα Καγκελάριος διεκδικεί την τέταρτη θητεία της, ο Juncker δείχνει ότι στους κόλπους της ΕΕ επικρατούν οι ιδέες των pro-EU δυνάμεων, όπως είναι ο Γάλλος πρόεδρος, Emmanuel Macron. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το Brexit, για το οποίο ο Juncker είπε ότι «οι Βρετανοί θα μετανιώσουν που ψήφισαν την έξοδό τους από την ΕΕ», έκανε σαφές ότι η Ευρώπη θα ανοιχτεί σε άλλες αγορές, στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, ενώ παρουσίασε την ΕΕ ως διεθνές λιμάνι σταθερότητας.
«Ο αέρας επέστρεψε στα πανιά της Ευρώπης», είπε καταχειροκροτούμενος από τα 751 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τόνισε: «Τώρα, μας έχει ανοίξει ένα παράθυρο ευκαιριών. Μπορεί να καθυστερούμε, αλλά σίγουρα προσελκύουμε το momentum».
Ο πρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι θα ζητήσει από τις κυβερνήσεις της ΕΕ την άδεια για να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για το άνοιγμα των αγορών με Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, ενώ αρχίζει να ισχύει η προσωρινή συνθήκη ελεύθερου εμπορίου με την Ιαπωνία.
Ο κ. Juncker προανήγγειλε την εντατική παρακολούθηση των ξένων επενδύσεων στην Ευρώπη, όταν εγείρονται υπόνοιες για παραβίαση των αρχών του ανταγωνισμού και «μπήκε στο ζουμί»: Πρότεινε να μπουν η Ρουμανία και η Βουλγαρία στη Σένγκεν, αλλά, το κυριότερο, πρότεινε να θεσπιστεί η θέση ενός υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών της Ευρωζώνης. Και να «συγχωνευθούν» οι θέσεις του προέδρου της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ώστε η Ευρώπη να έχει έναν επικεφαλής, ξεκάθαρο, πάνω από τη γραφειοκρατία.
Παρότι λοιπόν η λέξη δεν ειπώθηκε, αυτά συνιστούν το όραμα μιας συνομοσπονδίας μεταξύ των χωρών της Ευρώπης. Και, παρότι η πρόταση για έναν κοινό υπουργό Οικονομικών της Ευρωζώνης έχει τη στήριξη του σκληρού πυρήνα της ΕΕ, υπάρχουν άλλες διαφωνίες και κωλύματα.
Για παράδειγμα, οι Merkel και Macron γνωρίζουν πως ένας ισχυρός πρόεδρος της ΕΕ, ισχυρότερος ενδεχομένως και από τους ίδιους, θα «θρέψουν» τους λαϊκιστές και εθνικιστές των τόπων τους.
Άλλωστε, εκτός αυτού, παρότι ο Juncker λέει ότι «η Ευρώπη πρέπει να αναπνέει με τον δυτικό και τον ανατολικό πνεύμονά της, αλλιώς θα πάθει ασφυξία», οι δυο τους δεν φαίνονται ακόμα να συμφωνούν στο αν θα πρέπει να υπάρχει Ευρώπη πολλαπλών ταχυτήτων, ή όχι.
Από την έντυπη έκδοση