Γιατί ο Softbank καίει αλόγιστα χρήματα
«H κρίση μου για τις επενδύσεις ήταν πραγματικά κακή. Το μετανιώνω σε τόσο πολλούς τρόπους». Με αυτά τα λόγια και με μια βαθιά υπόκλιση, ο ιδρυτής και CEO του ιαπωνικού γίγαντα Softbank, Masayoshi Son, παραδέχτηκε το δικό του “mea culpa” και ζήτησε συγνώμη από τους επενδυτές για την πανωλεθρία στην οποία οδήγησαν οι επιλογές του: Στην εμφάνιση ζημιών -και μάλιστα για πρώτη φορά μετά από 14 χρόνια- στη SoftBank ύψους 704 δισ. γεν (6,46 δισ. δολαρίων) για το διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου. Απώλειες που ξεπέρασαν κατά πολύ τις εκτιμήσεις, αφού οι αναλυτές έβλεπαν ότι η ζημιά δεν θα ξεπερνούσε τα 48 δισ. γεν.
Μεγάλο το χτύπημα για τον Masayoshi Son, όχι μόνο επειδή την ίδια περίοδο πέρυσι είχε λειτουργικά κέρδη 706 δισ. γεν, αλλά και επειδή το σχέδιό του για τη δημιουργία του μεγαλύτερου επενδυτικού ταμείου στην ανθρώπινη ιστορία του, Vision Fund των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων, φαίνεται να καταρρέει θεαματικά. Αυτά, όσο και κυρίως η επιλογή και η διαχείριση των επενδύσεων από τον ίδιο, τον θέτουν στο στόχαστρο των επενδυτών και όχι μόνο.
Όχι τυχαία, το Business Insider σχολιάζει ότι οι υπό κατάρρευση επενδύσεις της Softbank είναι «αυτό που της άξιζε» και δεν οφείλεται -μόνο- στις γιγαντιαίες αποτυχίες των Uber και WeWork (οι οποίες φόρτωσαν με ζημιές το επενδυτικό fund) αλλά σε κάτι «πολύ μεγαλύτερο»: Την επενδυτική της φιλοσοφία. «Της αξίζει, όχι μόνο επειδή αυτές είναι απλά κακές επενδύσεις, αλλά επειδή η SoftBank προσεγγίζει την επένδυση από μια κακή θέση. Ο στόχος της είναι να δημιουργήσει μονοπώλια. Η στρατηγική της είναι να ρίξει τόσα πολλά λεφτά σε μια εταιρία που να αφήσει τους ανταγωνιστές στη σκόνη και τους καταναλωτές χωρίς επιλογή. Τότε, η εταιρία έχει όλη τη δύναμη. Αυτό είναι κακό για τους επενδυτές, κακό για τους καταναλωτές και κακό για τον καπιταλισμό», γράφει το BI.
Και, επειδή για τη χάραξη της στρατηγικής της SoftBank και τις επενδύσεις αυτές καθεαυτές οι αποφάσεις ήταν καθαρά του Masayoshi Son, ίσως και γι’ αυτό όλη η δυσαρέσκεια για την -μάλλον μνημειώδη- αστοχία επικεντρώνονται στο πρόσωπό του. Άλλωστε και ο ίδιος αναγνωρίζει ότι ήταν λάθος του που, για παράδειγμα, έδωσε τόση δύναμη στον πρώην -πλέον- CEO της WeWork, Adam Neumann, καθώς οι πρακτικές διοίκησής του οδήγησαν στο τρομακτικό αποτέλεσμα των απωλειών που φτάνουν τα 4,7 δισ. δολάρια μέχρι στιγμής.
Όμως η επιμονή του Masayoshi Son να ποντάρει δυνατά στα «άλογα» της Silicon Valley, δεν είναι τυχαία. Γιατί ο Ιάπωνας επενδυτής ακολουθεί την τακτική που λάνσαρε -σε γιγαντιαίο επίπεδο- ο Jeff Bezos με την Amazon: Να «καίει» χρήμα και να βγαίνει χαμένος σε τομείς, μέχρι αυτοί οι τομείς να μετατραπούν σε καμμένη γη, στην οποία είναι ο μόνος που έχει επιβιώσει και άρα ο νικητής. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν το παράδειγμα με τις βρεφικές πάνες: Το 2008, η Amazon επιχείρησε να αγοράσει την Quidsi (ιδιοκτήτρια των diapers.com, soap.com, και beautybar.com). Όταν αυτή αρνήθηκε, η Amazon απάντησε περικόπτοντας κατά 30% τις τιμές στα ανταγωνιστικά της Quidsi προϊόντα, ενώ τα bots της παρακολουθούσαν τις τιμές της Quidsi, αναπρόσαρμόζοντάς τις ανάλογα. Μόνο στις πάνες, η Amazon «έκαψε» 100 εκατ. δολάρια για να εξουθενώσει την Quidsi. Μέχρι αυτή να αποδεχθεί τελικά την εξαγορά και την Amazon -μετά την ολοκλήρωση του deal- να επαναφέρει τις τιμές σε επίπεδα μεγαλύτερα από αυτά του «ανταγωνισμού». Έτσι φτιάχνονται τα μονοπώλια.
Στην περίπτωση της Uber, βέβαια, οι επενδυτές δεν θα βγουν σίγουρα κερδισμένοι. Η SoftBank, για παράδειγμα, αγοράζει μερίδια σε ανταγωνιστικές της εταιρίες που έχουν τον ίδιο σκοπό, τη δημιουργία μονοπωλίου στις μεταφορές. Οι επενδυτές της Uber, ωστόσο, δεν έχουν αυτή την πολυτέλεια, να «καίνε» αλόγιστα χρήμα, να διευρύνουν το ποντάρισμά τους μέχρι να δημιουργηθεί -αν γίνει κάτι τέτοιο- μονοπώλιο. Άρα, οι χαμένοι από τις «άστοχες επενδύσεις», δεν είναι η Softbank, αλλά οι επενδυτές…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ