Η χαμένη ευκαιρία της Pfizer, οι συγχωνεύσεις και το turnaround story του Pascal Soriot
Το 2014, η σουηδοβρετανική φαρμακευτική εταιρία AstraZeneca, παλεύει με τις γιγαντιαίες απώλειες εσόδων. Δύο χρόνια πριν, έχει λήξει μια σειρά από πατέντες της, πλήττοντάς τη ισχυρά. Είναι η χρονιά που η Pfizer κάνει την «τελική προσφορά» της για την απόκτηση της AstraZeneca. Οι συνομιλίες που έχουν ξεκινήσει από τον Ιανουάριο του 2014, καταλήγουν τον Μάιο του ίδιου χρόνου, με ένα “take it or leave it” της Pfizer: Εξαγορά, έναντι 55 λιρών ανά μετοχή, που δημιουργεί μια γιγανταία αποτίμηση ύψους 69,4 δισεκατ. στερλινών ή 117 δισεκατ. δολαρίων για την Astrazeneca. Με το takeover, το μεγαλύτερο της βρετανικής ιστορίας, η Pfizer μπορεί να μετατραπεί στη μεγαλύτερη φαρμακοβιομηχανία του πλανήτη. Στη Μεγάλη Βρετανία, στο άκουσμα των συζητήσεων, γίνεται… επανάσταση. Δεκάδες πολιτικοί και επιστήμονες εναντιώνονται, ζητώντας να μη γίνει η εξαγορά. Και το καταφέρνουν. Στις 19 Μαΐου του 2014, η AstraZeneca απορρίπτει την προσφορά της Pfizer. Τώρα πια είναι «μόνη» της. Ο Pascal Soirot, που έχει αναλάβει τη θέση του CEO από το 2012, συνεχίζει απερίσπαστος το σχέδιο που ο ίδιος περιέγραφε ως «χτίσιμο από την αρχή» της εταιρίας.
Fast forward στο 2020. H μετοχή της AstraZeneca στην κύρια αγορά στην οποία διαπραγματεύεται, αυτή του Λονδίνου, έχει υπερτριπλασιαστεί, όπως και στη Wall Street. Η φαρμακευτική, λίγο μετά την πανδημία του κορωνοϊού, είναι στο επίκεντρο των εξελίξεων. Ο λόγος, είναι αυτός για τον οποίο προσεύχονται όλοι, αυτή την εφιαλτική χρονιά: Το εμβόλιο κατά του Covid-19. Πρόκειται για εμβόλιο που αναπτύχθηκε από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και η εταιρία θα παρέχει χωρίς κέρδος, όπως ανακοίνωσε, κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ήδη, η φαρμακευτική έχει υπογράψει συμβάσεις με τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ολλανδία για την προμήθεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση έως και 400 εκατομμυρίων δόσεων του δυνητικού εμβολίου (έναντι ποσού που δεν έχει ανακοινωθεί). Εχει επίσης κλείσει συμφωνίες με τη Βρετανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ Κίνα, Βραζιλία, Ιαπωνία και Ρωσία έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον τους.
Και εδώ, είναι το μεγάλο στοίχημα της AZN. Εάν τα αποτελέσματα των ερευνών για το εμβόλιο (το οποίο βρίσκεται στο στάδιο των κλινικών δοκιμών) πείσουν τις αρμόδιες αρχές ότι είναι αποτελεσματικό και ασφαλές, στα τέλη του έτους θα ξεκινήσουν οι παραδόσεις. Η AstraZeneca, θα βρεθεί στο επίκεντρο, κυριολεκτικά όλου του πλανήτη. O Soriot, δεν μπορεί παρά να είναι αισιόδοξος: «Αν όλα πάνε καλά, θα έχουμε τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών τον Αύγουστο-Σεπτέμβριο. Κατασκευάζουμε παράλληλα. Θα είμαστε έτοιμοι να παραδώσουμε από τον Οκτώβριο αν όλα πάνε καλά», λέει, αποκαλύπτοντας ότι όπως προκύπτει ως τώρα (Φάση ΙΙΙ των κλινικών δοκιμών), το εμβόλιο δείχνει να παρέχει προστασία από τον κορωνοϊό, για έναν χρόνο.
To τι επιφυλάσσει το μέλλον για την AstraZeneca και το AZD1222, το φάρμακο που φέρει τα αρχικά της, μιας και η AstraZeneca ξεκίνησε την συνεργασία της με το βρετανικό πανεπιστήμιο για την ανάπτυξη, την παραγωγή και την διανομή του υποψήφιου εμβολίου, ίσως να το καταδεικνύει η συμφωνία της με την Cobra Biologics, μια από τις εταιρίες που «έκλεισε» για να παράγει το εμβόλιο. Η Cobra, δηλώνει πως έχει ικανότητα παραγωγής 1 εκατομμυρίου δόσεων μηνιαίως και ότι έχει ρόλο να διαδραματίσει στην παραγωγή του μετά την συμφωνία της AstraZeneca με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης: «Η Cobra βρίσκεται σε ετοιμότητα μαζί με την AstraZeneca και άλλες εταιρίες για να παράσχουν μεγάλης κλίμακας παραγωγική ικανότητα του εμβολίου AZD1222». Τόση θα είναι η ζήτηση…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ