Μπαράζ 40.000 απολύσεων τον τελευταίο μήνα για να δώσουν τέλος στα υπέρογκα μπόνους.
Στις 40.000 έφτασαν οι απολύσεις στον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο τον τελευταίο μήνα, έπειτα και από την απόφαση της UBS να περικόψει το 5% του προσωπικού της. Η UBS ανακοίνωσε την κατάργηση 3.500 θέσεων, ενώ η HSBC έχει ανακοινώσει 30.000 απολύσεις, η Barclays 3.000, η Royal Bank of Scotland 2.000 και η Credit Suisse άλλες 2.000.
Τα στοιχεία του Bloomberg δείχνουν ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες προχωρούν σε απολύσεις με ρυθμούς έξι φορές υψηλότερους από εκείνους των αμερικανικών τραπεζών. Από τις αρχές του έτους, έχουν κάνει 67.000 απολύσεις. Παραδόξως, πίσω από το κύμα των απολύσεων βρίσκονται οι προσπάθειες των ευρωπαϊκών αρχών να δώσουν ένα τέλος στα προκλητικά υπέρογκα τραπεζικά μπόνους.
Ελπίζοντας να κρατήσουν ευχαριστημένους τους πιο πολύτιμους από τους υπαλλήλους τους, οι τράπεζες έδωσαν σημαντικές αυξήσεις στους βασικούς μισθούς, με τις οποίες αντιστάθμισαν τη μεγάλη μείωση των ετήσιων μπόνους. Το αποτέλεσμα ήταν μια σχεδόν πρωτοφανής αύξηση των μισθών, ειδικά στον ευρωπαϊκό χρηματοοικονομικό κλάδο. Όπως εξηγεί ο Τζέισον Κέννεντι, επικεφαλής της εταιρείας headhunting Kennedy Associates, ο μέσος εργαζόμενος του λονδρέζικου City στη βαθμίδα του managing director παίρνει βασικό μισθό 300.000-400.000 στερλινών ετησίως (στον οποίο προστίθεται το ετήσιο μπόνους), έναντι 175.000 στερλινών που έπαιρνε πριν από τέσσερα χρόνια, στο αποκορύφωμα της φούσκας.
Αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες έχουν χτίσει μια μεγάλη και ανελαστική βάση κόστους, η οποία έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με το παραδοσιακό μοντέλο λειτουργίας τους, πάνω στο οποίο στηριζόταν τα προηγούμενα χρόνια η επιβίωση αλλά και η ευημερία τους. Πρακτικά, με τη μέχρι πρότινος πρακτική τους, οι τράπεζες επιβράβευαν τους υπαλλήλους τους με υψηλές αμοιβές στις καλές περιόδους και τους έδιναν χαμηλότερα (ή και μηδενικά) μπόνους στις κακές εποχές.
Σήμερα, έχουν δεσμευτεί να μοιράζουν υψηλές αμοιβές ακόμα και όταν τα αποτελέσματά τους δεν είναι τόσο καλά. Μελέτη της JP Morgan υπολογίζει ότι τα πάγια κόστη της UBS θα αυξηθούν φέτος στο 65% του συνολικού κόστους μισθοδοσίας της, από 55% που ήταν το 2009. Στην περίπτωση της Credit Suisse, υπολογίζεται ότι θα αυξηθούν στο 82% από το 66%. Αντιμέτωπες με μια τόσο ανελαστική βάση κόστους, οι τράπεζες διαπιστώνουν ότι σε εποχές όπως η σημερινή, που οι αποδόσεις τους απογοητεύουν τους μετόχους τους, οι απολύσεις είναι το μοναδικό όπλο που έχουν στα χέρια τους.
Η περίπτωση της Goldman Sachs είναι χαρακτηριστική μιας κατάστασης που πλέον έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον κλάδο. Η αμερικανική τράπεζα εμφάνισε κέρδη υψηλότερα του 1 δισ. δολαρίων κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους. Όμως, με δεδομένο ότι τα κέρδη αυτά είναι κυρίως αποτέλεσμα της τεράστιας κεφαλαιακής της βάσης, η απόδοση κεφαλαίου της Goldman διαμορφώνεται μόλις στο 10%, δηλαδή στο μισό από εκείνο που έχει υποσχεθεί στους επενδυτές της.
Εάν δεν αρχίσουν να μοιράζουν καλύτερες αποδόσεις, οι τράπεζες κινδυνεύουν να βρεθούν σε μία κατάσταση όπου οι επενδυτές θα γυρίζουν την πλάτη στις μετοχές τους. Όμως, τα αποτελέσματά τους επιβαρύνονται σε αυτή την ήδη ευαίσθητη εποχή και από το αυξημένο κόστος που συνεπάγεται η νέα, αυστηρότερη εποπτεία του κλάδου. Η Morgan Stanley είχε υπολογίσει πρόσφατα ότι οι τράπεζες θα έπρεπε να περικόψουν το 6-8% του κόστους τους.