Το «στοίχημα» του Erdogan για την τουρκική οικονομία και ο εφιάλτης νέας συναλλαγματικής κρίσης
Ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών, Suleyman Soylu, πρόσφατα υποσχόταν ότι «η Τουρκία θα κυβερνήσει τον κόσμο» και προέβλεπε «απροσδόκητες εξελίξεις» στο εσωτερικό της χώρας. Αν και είναι δύσκολο να εξηγήσει κανείς τον «χρησμό» του Soylu για το «απροσδόκητο» που… περιμένει, είναι μάλλον ευκολότερο να δει το αυτονόητο, για το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η οικονομία της χώρας.
Η Γερμανία, παρά τη δυσφορία της ΕΕ, των ΗΠΑ και των συμμάχων των δυτικών, Αράβων για τα «τερτίπια» της Τουρκίας και παρά το γεγονός ότι ο κορωνοϊός επελαύνει στην Τουρκία, έκανε το χατίρι στον Tayip Erdogan, προχωρώντας σε μερική άρση της ταξιδιωτικής οδηγίας για τη χώρα. Για τον Τούρκο πρόεδρο, αυτό είναι «μάννα εξ ουρανού», καθώς ο τουρισμός -ο οποίος φέτος παρουσιάζει τη λογική εικόνα καταστροφής στη γείτονα- αποτελεί τη βασική πηγή συναλλάγματος για την Τουρκία.
Η χώρα έχει κατεπείγουσα ανάγκη να ισοσκελίσει το εμπορικό της έλλειμμα και η πτώση των αφίξεων ξένων κατά 96% έχει καταστρέψει το όραμα μιας χρονιάς σαν την περσινή, όπου οι 45 εκατ. επισκέπτες απέφεραν 34,5 δισεκατ. δολάρια. Έτσι, το έλλειμμα των 30 δις (4% του ΑΕΠ) που προβλέπει η Barclays, φαίνεται όλο και πιο κοντινό και εξηγεί γιατί το επιτόκιο για την ανταλλαγή λίρας με ξένα νομίσματα εκτινάχθηκε στο 850% από 30%.
Ο Erdogan «καίει» ανεξέλεγκτα δισεκατομμύρια για να στηρίξει την καταρρέουσα λίρα, διαψεύδοντας τους διεθνείς αναλυτές που βλέπουν ύφεση 4% για φέτος και προσπαθεί να στηρίξει την εγχώρια οικονομία με φθηνή πίστωση. Για τους ξένους επενδυτές, αυτό αποτελεί «καμπανάκι» και τους οδηγεί σε φυγή, αποσύροντας περίπου 13 δισ. δολάρια από τα τουρκικά ομόλογα και μετοχές τον τελευταίο χρόνο. Κι αυτό γιατί το «έργο» το έχουν ξαναδεί. Προ διετίας, η τουρκική κυβέρνηση είχε ακολουθήσει την ίδια τακτική για να στηρίξει τη λίρα που υποχωρούσε, πυροδοτώντας συναλλαγματική κρίση, εκτόξευση του πληθωρισμού και ύφεση.
O επικεφαλής οικονομολόγος του IIF, Robin Brooks, λέει η τακτική αυτή, θα φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα, οδηγώντας σε άγρια υποτίμηση της λίρας και κάνοντας δυσκολότερη την ανάκαμψη της χώρας από την πανδημία. Η κυβέρνηση της Τουρκίας συνεχίζει, παρόλα αυτά, να υπόσχεται ανάπτυξη και, για να το πετύχει, καταφεύγει στην πίστωση, μειώνοντας το βασικό επιτόκιο κατά 15,75 ποσοστιαίες μονάδες και αυξάνοντας τους ρυθμούς χορήγησης δανείων στο 24% -τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων επτά ετών. Με αυτό τον τρόπο, η εγχώρια ζήτηση και οι εισαγωγές τονώνονται, εξηγεί ο Brooks, επισημαίνοντας ότι το μεγάλο πρόβλημα, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, γιγαντώνεται. «Και στο τέλος, το μεγαλύτερο θύμα είναι η λίρα», αναφέρει.
Σε αυτά, αρκεί να προσθέσει κανείς και το «απροσδόκητο». Όχι αυτό που αναφέρει ο Soylu, αλλά το γεωπολιτικό, όπου η Τουρκία έχει ανοίξει πολλά μέτωπα. Γιατί, δεν είναι μόνο η δυσφορία των ΗΠΑ για τους «ρωσικούς εναγκαλισμούς» αλλά και μια σειρά από άλλες «μπαρουταποθήκες». Κυριότερες, αυτή της ένοπλης αντιπαράθεσης με την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για τη Λιβύη, αλλά και οι σχέσεις έντασης με δύο μέλη της ΕΕ, τη Γαλλία και την Ελλάδα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ