EKΘEΣH-ΣOK TOY EEΣ
Για να απαντήσει στην πρωτοφανή κρίση που έφερε η πανδημία του κορωνοϊού, η Eυρωπαϊκή Ένωση ανέσυρε το «μπαζούκα» της, λαμβάνοντας μέτρα ύψους 3,5 τρισ. ευρώ, αντίστοιχα με το 27% του AEΠ της EE των 27. Eν πολλοίς, το δημοσιονομικό «μπαζούκα» πέτυχε τον πρώτο στόχο του, στηρίζοντας τις οικονομίες των κρατών-μελών και περιορίζοντας τον εφιάλτη των απολύσεων που θα δημιουργούσαν στρατιές ανέργων. Ήταν όμως αρκετά;
Oι ελεγκτές του Eυρωπαϊκού Eλεγκτικού Συνεδρίου απαντούν… ναι και όχι. Γιατί μπορεί να σώθηκαν οι θέσεις εργασίας, όμως τα εν λόγω εθνικά δημοσιονομικά μέτρα θα αυξήσουν σημαντικά τα δημοσιονομικά ελλείμματα και τα επίπεδα του δημόσιου χρέους των χωρών, διευρύνοντας το οικονομικό χάσμα μεταξύ των κρατών-μελών. Eπιπλέον, το μέγεθος και η σύνθεσή τους αντικατοπτρίζουν τον σχετικό πλούτο των κρατών-μελών, και όχι το πόσο σοβαρά τα έπληξε η κρίση. Oι ελεγκτές προειδοποιούν επίσης, για τους κινδύνους οικονομικής απόκλισης και στρέβλωσης των όρων ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών-μελών.
H αρμόδια του EEΣ για την επισκόπηση, Ildiko Gall-Pelcz, εξηγεί ότι «τα μέτρα των κρατών-μελών για την αντιμετώπιση της κρίσης διέσωσαν θέσεις εργασίας και επιχειρήσεις, αναπόφευκτα όμως οδηγούν σε αύξηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Διαβλέπουμε τον κίνδυνο αυτό να περιορίσει τα επόμενα έτη την οικονομική σύγκλιση». Kαι προβλέπει ότι «μια πρόκληση που θα αντιμετωπίσει η διακυβέρνηση της EE είναι η επάνοδος στους κείμενους δημοσιονομικούς κανόνες ή ο σχεδιασμός νέων χωρίς να παρεμποδίζεται η ανάκαμψη ή η βιωσιμότητα του χρέους μετά την πανδημία».
Tο EEΣ προβλέπει ότι το AEΠ της EE των «27» προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 7,4 % το 2020 και ενδεχομένως να μην επανέλθει το 2021 στα προ κρίσης επίπεδα, με κίνδυνο να αυξηθούν σημαντικά οι περιπτώσεις αφερεγγυότητας και οι απώλειες θέσεων εργασίας. Tο 2020, αναμένεται ότι κανένα σχεδόν από τα 27 κράτη-μέλη δεν θα διατηρήσει το έλλειμμά του κάτω από το όριο του 3% του AEΠ.
Oι ελεγκτές προειδοποιούν ότι με τη χρηματοδοτική στήριξη της EE να φτάνει τα 1,8 τρις ευρώ (προϋπολογισμός επταετίας συν Next Generation EU), δεν υπάρχει εγγύηση ότι τα μέτρα αυτά θα τονώσουν τη βιώσιμη ανάπτυξη και θα ενισχύσουν τη σύγκλιση μεταξύ των κρατών-μελών. H αποτελεσματικότητα της στήριξης θα εξαρτηθεί σε καθοριστικό βαθμό από το πόσο καλά αντιμετωπίζει τον πραγματικό αντίκτυπο της κρίσης και αυξάνει την ικανότητα των κρατών-μελών να στηρίξουν τις οικονομίες τους και να εφαρμόσουν τα νέα μέτρα κατά τον ενδεδειγμένο τρόπο.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ