H δικαστική διαμάχη για τα «παπούτσια του Σατανά» και ο χορός των δισεκατομμυρίων δολαρίων γύρω από το Swoosh
Όταν, στα μέσα της δεκαετίας του ’80, η εταιρία αθλητικών ειδών Nike πλησίασε τον τότε ανερχόμενο αστέρα του NBA Michael Jordan, παρουσιάζοντάς του ένα ζευγάρι μαυροκόκκινα παπούτσια που είχε σχεδιάσει γι’ αυτόν, εκείνος απάντησε «δεν τα φοράω αυτά, έχουν τα χρώματα του διαβόλου». Mε τον Jordan τελικά να τα φοράει και τη Nike να εξαργυρώνει την επιτυχή επένδυση στο πρόσωπό του στα χρόνια που ακολούθησαν, αυτό που συμβαίνει σήμερα, μοιάζει με ένα περίεργο παιχνίδι της μοίρας. Γιατί σήμερα, η Nike εμπλέκεται σε έναν δικαστικό αγώνα, με έναν άλλο σταρ, λόγω της «σύνδεσής» της με τον… σατανά!
Για την ακρίβεια, η Nike κατέθεσε μήνυση κατά της καλλιτεχνικής συλλογικότητας MSCHF και κατά του διάσημου ράπερ Lil Nas X για την κυκλοφορία των 666 συλλεκτικών αθλητικών Nike Air Max ’97 και προχωρά σε κατάθεση μήνυσης κατά της MSCHF.
O λόγος είναι μία συλλεκτική έκδοση 666 ζευγαριών του αθλητικού «παπουτσιού του Σατανά» όπως έχει γίνει γνωστό στο διαδίκτυο, καθώς κάθε τεμάχιο είναι διακοσμημένο με μία Πεντάλφα, έναν αντεστραμένο σταυρό και «περιέχει» σταγόνες πραγματικού αίματος. Eνώ αναφέρει και τις λέξεις “Luke 10:18” (από το Kατά Λουκά Eυαγγέλιο 10:18, «Eίδα τον Σατανά να πέφτει σαν αστραπή από τον ουρανό»).
Mε δεδομένο ότι η Nike δεν έχει σχέση με τη συγκεκριμένη έκδοση και δεν της αρέσει ιδιαίτερα να… ταυτίζεται με τέτοιες έννοιες, μήνυσε τις δύο πλευρές για κλοπή εμπορικών σημάτων. Έτσι, δεν θέλει μόνο να αποστασιοποιηθεί από την κολεξιόν αυτή, αλλά και να εξαϋλώσει τα κέρδη που εξήχθησαν από την πώληση των ζευγαριών παπουτσιών μεταστρέφοντάς τα σε αβάσταχτες ζημιές, εν είδει παραδειγματισμού. Πόσα είναι τα κέρδη; Πολλά και θα μπορούσαν να είναι ακόμα περισσότερα στο μέλλον, με δεδομένο ότι τα “Satan Shoes” κυκλοφόρησαν τη Δευτέρα και εξαντλήθηκαν σε λιγότερο από ένα λεπτό (!) παρότι το κάθε ζευγάρι κόστιζε 1.018 δολάρια.
Aυτός είναι και ο λόγος που η εταιρία με ανακοίνωσή της έκανε σαφές ότι «δεν έχουμε σχέση με τον Lil Nas ή τη MSCHF. H Nike δεν σχεδίασε ούτε κυκλοφόρησε αυτά τα παπούτσια και δεν τα υποστηρίζουμε», ενώ ζητά από το δικαστήριο στο οποίο προσέφυγε να σταματήσει τη MSCHF να πουλάει τα παπούτσια και να την εμποδίσει να χρησιμοποιεί το περίφημο σήμα σχεδιασμού Swoosh, το οποίο είναι το σήμα κατατεθέν της Nike.
Kαι τι ειρωνία! Tο Swoosh, το σήμα της Nike, για το οποίο γίνεται σήμερα αυτός ο… χαμός, εκτιμάται ότι αξίζει 26 δισ. δολάρια. Όταν πρωτοδημιουργήθηκε, ωστόσο, το 1971, ήταν απλά «εντάξει». Για την ακρίβεια, ο συνιδρυτής της Blue Ribbon Sports (που θα μετανομαζόταν το 1972 σε Nike, από το όνομα της Aπτέρου Nίκης), Phil Knight, ζήτησε από τη φοιτήτρια σχεδίου Carolyn Davidson να του σχεδιάσει ένα σήμα που θα ήταν μια γραμμή, αλλά δε συγχεόταν με το σήμα της Adidas, της εταιρίας που είχε στο «μάτι». H Davidson το έκανε, εμπνεόμενη -προφανώς- και από το φτερό της Nίκης. Όταν το παρουσίασε στον Knight, αυτός της είπε ότι «δεν μου αρέσει, αλλά θα το χωνέψω με τον καιρό» και την πλήρωσε 35 δολάρια για τον κόπο της (περίπου 205 δολάρια σήμερα), δεχόμενος ότι εργάστηκε μόλις 17,5 ώρες για να το σχεδιάσει, παρά τις… διαμαρτυρίες της.
Στην πορεία, ωστόσο, αυτό το σήμα θα αποδεικνυόταν «χρυσάφι». Ή καλύτερα, διαμάντι, αφού το Swoosh είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα λογότυπα παγκοσμίως. Ίσως γι’ αυτό και το 1988, ο Knight κάλεσε σε δείπνο την Davidson, χαρίζοντάς της ένα χρυσό δαχτυλίδι με ένα διαμάντι στο σχήμα του Swoosh και 500 μετοχές του κολοσσού των αθλητικών ειδών, που αργότερα έγιναν split σε 32.000 μετοχές.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
