Αυξήθηκαν οι διαρροές από Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία προς λιγότερο χρεωμένα κράτη
«Οι καταθέσεις στη Γερμανία άγγιξαν τα 2,15 τρις. ευρώ στα τέλη του 2011 σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg»
Εμφανής ακόμα και στα επίσημα στοιχεία είναι η διαρροή των καταθέσεων από την Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία προς λιγότερο χρεωμένα κράτη της Ευρωζώνης, και κυρίως τη Γερμανία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg, οι ελληνικές καταθέσεις έχουν μειωθεί κατά 28% από τα υψηλά του Ιουνίου του 2009, πέφτοντας στα 169 δισ. ευρώ στα τέλη του Δεκεμβρίου. Στην Ισπανία, οι καταθέσεις έχουν μειωθεί κατά 5% στο 5μηνο έως το Νοέμβριο του 2011. Έχουν πέσει στα 934 δισ. ευρώ, δηλαδή στα χαμηλότερα επίπεδα τουλάχιστον από τον Απρίλιο του 2008. Όσο για τις ιταλικές τράπεζες, αυτές εμφάνιζαν καταθέσεις 974 δισ. ευρώ τον περασμένο Νοέμβριο. Πρόκειται για τα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 18 μηνών.
Αντίθετα, οι καταθέσεις στη Γερμανία έχουν αυξηθεί σχεδόν κατά 10% από το Μάιο του 2010, όταν η Ελλάδα πήρε το πρώτο πακέτο διάσωσης. Οι γερμανικές καταθέσεις έχουν αυξηθεί όλους τους μήνες, εκτός από πέντε, από τα τέλη του 2009. Μάλιστα, στα τέλη του 2011 άγγιξαν τα 2,15 τρισ. ευρώ, δείχνουν τα στοιχεία του Bloomberg.
«Το μεγαλύτερο συστημικό ρίσκο προκύπτει εάν ο κόσμος χάνει την εμπιστοσύνη του στην Ισπανία, την Πορτογαλία ή την Ιταλία και δεν θέλει να κρατά τα ευρώ του εκεί», εξηγεί ο Dario Perkins, οικονομολόγος της Lombard Street Research. «Έχει νόημα να φέρνει κανείς τα μετρητά του στη Γερμανία, απλά για να είναι ασφαλής. Και αυτός είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για το σύστημα. Αυτός ο κίνδυνος από τη μετάδοση της κρίσης έχει υποτιμηθεί από τις αγορές και οι καταθέσεις των τραπεζών το μαρτυρούν αυτό».
Οι επενδυτές ζητούν πρόσθετο επιτόκιο 3,63% για να δανείσουν την Ιταλία σε σχέση με τη Γερμανία στη 10ετία. Και όμως, το 2010, το spread διαμορφωνόταν μόλις στο 1,3%.
Η απόδοση του ισπανικού 10ετούς ομολόγου έχει αποκλιμακωθεί στο 5,06%, αφότου κορύφωσε στο 6,78% στις 17 Νοεμβρίου. Παραμένει, όμως, κατά 3,18 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερη από την αντίστοιχη γερμανική.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, τα 16 δισ. από τα 65 δισ. ευρώ των εκροών καταθέσεων που έχουν σημειωθεί από τα τέλη του 2009 έχουν φύγει στο εξωτερικό. Το 32% από τα 16 δισ. πήγε σε βρετανικές τράπεζες και λιγότερο από το 10% σε ελβετικούς λογαριασμούς.
Οι καταθέσεις συνήθως αυξάνονται το Δεκέμβριο, όταν ο κόσμος ρευστοποιεί περιουσιακά στοιχεία για να πληρώσει τα έξοδα των Χριστουγέννων και οι επιχειρήσεις καταθέτουν τα κέρδη τους. Στην Ιταλία, όπου κάποιοι εργαζόμενοι παίρνουν τον 13ο μισθό, οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 3,9% στα τέλη του περασμένου έτους, στο 1 τρισ. ευρώ. Στην Ισπανία, αυξήθηκαν κατά 0,9%.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο ανταγωνισμός για την προσέλκυση καταθέσεων έχει ενταθεί σε όλο το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Το αποτέλεσμα ήταν οι κεντρικές τράπεζες σε χώρες όπως η Πορτογαλία και η Ισπανία να επιβάλουν ακόμα και κυρώσεις στις τράπεζες που χρησιμοποιούν υπερβολικά επιθετικές μεθόδους για να προσελκύσουν καταθέσεις. Στην Ισπανία, η αρμόδια αρχή αναγκάζει τις τράπεζες που προσφέρουν υπερβολικές αποδόσεις στους αποταμιευτές να έχουν μεγαλύτερη συνεισφορά στο ταμείο εγγύησης καταθέσεων.
Όμως, έχει παρατηρηθεί ότι από τα μέσα του περασμένου έτους, όταν εντάθηκε η ελληνική κρίση και οι ανησυχίες για επέκτασή της στην υπόλοιπη ευρωπαϊκή περιφέρεια, οι μειώσεις των καταθέσεων στην Ισπανία και την Ιταλία επιταχύνθηκαν.