Με μια έξυπνη, αλλά καθόλα νόμιμη «αξιοποίηση» των φορολογικών διατάξεων που ισχύουν σε κάθε χώρα της Ε.Ε., αρκετές πολυεθνικές καταβάλλουν ελάχιστους έως και καθόλου φόρους. Αποτέλεσμα; Πολλές ευρωπαϊκές χώρες στερούνται σημαντικά έσοδα.
«Σύμφωνα με υπολογισμούς, ευρωπαϊκές χώρες καταγράφουν κάθε χρόνο απώλειες έως και ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ από τον λεγόμενο “επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό”», λέει η Γιοχάνα Χέι, διευθύντρια του Ινστιτούτου Φορολογικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας.
Διεθνείς επιχειρήσεις κινούνται βάσει συγκεκριμένου σχεδίου, που τους επιτρέπει να κερδίζουν τα περισσότερα στις χώρες όπου φορολογούνται λιγότερο. «Φορολογικοί παράδεισοι δεν υπάρχουν μόνο στην Καραϊβική», λέει η γερμανίδα ειδικός. Διότι ακόμα και οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. βρίσκονται σε ανταγωνισμό μεταξύ τους. Από το 2007 αρκετές ευρωπαϊκές χώρες μείωσαν τη φορολογία επιχειρήσεων. Ανάμεσά τους βρίσκονται η Βρετανία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Σουηδία.
Στο στόχαστρο δεν είναι μόνο οι Apple, Google και Amazon
Ο ευρωπαίος επίτροπος Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης Αλγκίρντας Σέμετα παρουσίασε χθες στις Βρυξέλλες σχέδιο δράσης της Κομισιόν που θέτει εμπόδια στην τακτική αποφυγής καταβολής φόρων των πολυεθνικών.
Προβλέπει, για παράδειγμα, ότι μητρική και θυγατρική εταιρεία θα υπάγονται σε ένα και μόνο φορολογικό σύστημα ακόμα κι αν έχουν την έδρα τους σε διαφορετικές χώρες:
«Οι πολυεθνικές έχουν στη διάθεσή τους όλα τα πλεονεκτήματα της ενιαίας αγοράς, δηλώνει ο Λιθουανός Αλγκίρντας Σέμετα. Ως αντάλλαγμα θα πρέπει από την πλευρά τους να συμβάλλουν στα δημόσια ταμεία. Δεν μπορούμε να ανεχθούμε πια εταιρίες με μεγάλα κέρδη που δεν συνεισφέρουν στον κρατικό κορβανά».
Σε ερώτηση δημοσιογράφου αν τα σχέδια της Κομισιόν έχουν αποδέκτες πολυεθνικές όπως την Apple, την Google και την Amazon, ο ευρωπαίος επίτροπος κατέστησε σαφές ότι: «Τα σχέδιά μας δεν έχουν συγκεκριμένους αποδέκτες. Πρόβλημα δεν υπάρχει μόνο με τις μεγάλες διεθνείς εταιρείες. Υπάρχουν πολλές πολυεθνικές που εκμεταλλεύονται τις φορολογικές διατάξεις που ισχύουν σε κάθε χώρα για να αποφύγουν την καταβολή φόρων».
Όμως και οι χώρες της Ε.Ε. βρίσκονται σε δίλημμα. Λόγω της ανεργίας που δυστυχώς καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, πολλές κυβερνήσεις δεν θέλουν να επιβάλλουν υψηλότερη φορολογία στις πολυεθνικές από φόβο μην εγκαταλείψουν τη χώρα. Αντ΄ αυτού χώρες όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και η Ουγγαρία προσανατολίζονται στην αύξηση της φορολογίας του κύκλου εργασιών.