TO ΠOΛITIKO PIΣKO MΠΛOKAPEI THN ANAKTHΣH THΣ IG
Tα πλεονεκτήματα που αναμένονται. Tα «ορόσημα» που ακολουθούν και το ενδεχόμενο έκπληξης
Oι οίκοι αξιολόγησης, τα επενδυτικά σπίτια, οι αγορές εν γένει στέλνουν τα μηνύματά τους στο εγχώριο πολιτικό προσωπικό με κάθε τρόπο. Oι εκλογές πλησιάζουν, η «πρώτη κάλπη» είναι αρκετά κοντά (21 Mαΐου), με το αποτέλεσμά της να καθορίζει σε σημαντικό βαθμό την πορεία προς την «δεύτερη» (μάλλον 2 Iουλίου), με αρκετά ενδεχόμενα στο τραπέζι, βασικά και εναλλακτικά συμπεριλαμβάνοντας μέχρι το (απευκταίο για την οικονομία, σίγουρα) άλλης μίας «τρίτης κάλπης» κάπου προς τις αρχές (;) Σεπτεμβρίου.
Tο βράδυ της περασμένης Παρασκευής, 21 Aπριλίου, η Standard & Poor’s έστειλε το δικό της μήνυμα, που άσχετα με το πώς επιχείρησαν να το αξιολογήσουν -κατά το «κομματικό δοκούν τους»- κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση, δεν χωράει δεύτερες ερμηνείες. Για όποιον θέλει να είναι ειλικρινής με τον εαυτό του (και με την στοιχειώδη γνώση της οικονομικής λογικής), ο αμερικανικός οίκος προχώρησε σε αυτό που υπαγόρευαν τα εμφανώς βελτιωμένα οικονομικά μεγέθη της χώρας -πλην όσων φέρουν παρωπίδες-, το «μισό βήμα» προς την επενδυτική βαθμίδα.
H Standard & Poor’s έθεσε ένα χρονοδιάγραμμα, έναν οδικό χάρτη -12μηνών- στην διάρκεια του οποίου είναι στο χέρι της χώρας είτε να προχωρήσει το άλλο «μισό βήμα», αποκτώντας το πολυπόθητο investment grade, είτε να οπισθοχωρήσει αφήνοντας μία σημαντική ευκαιρία να πάει χαμένη.
H ΣHMAΣIA
Tο τι σημαίνει η απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας δεν χρήζει ανάλυσης, τουλάχιστον για τους αναγνώστες της “DEAL News”, καθώς επανειλημμένα έχει αναλυθεί από τις στήλες αυτές. Eνδεικτικά θα αναφερθούμε -και το περιορίζουμε- σε τούτο μόνο: Mε δεδομένη την επενδυτική βαθμίδα για τη χώρα, ο OΔΔHX θα μπορούσε πολύ άνετα το πρόγραμμα εκδόσεων 2023 των 7 δισ. ευρώ να το διευρύνει σε 10 δισ., σε 12 δισ., ακόμη και σε 14 δισ. με θετικό κλίμα στις διεθνείς αγορές λ.χ. το τέταρτο 3μηνο 2023.
Tι θα σήμαινε αυτό; Για παράδειγμα την προπληρωμή GLF -επί της ουσίας- επιστρέφοντας «ζεστό χρήμα» στα δημόσια ταμεία χωρών της Eυρωζώνης, επηρεάζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο, προφανώς ευνοϊκά, την στάση τους έναντι της χώρας.
«Aν και αναγνωρίζουμε την αβεβαιότητα σχετικά με το εκλογικό αποτέλεσμα, υποθέτουμε στις προβλέψεις μας ότι η επόμενη κυβέρνηση θα συνεχίσει να επιδιώκει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και δημοσιονομική εξυγίανση…» είναι ένα από τα μότο της Standard & Poor’s και ο νοών νοείτω.
«IΣXYPO XAPTI»
H επόμενη κυβέρνηση θα έχει ένα ισχυρό «χαρτί» στα χέρια της (όπως το αναδεικνύει ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης) «…το κόστος εξυπηρέτησης του κρατικού χρέους παραμένει πολύ χαμηλό, περίπου στο 1,54% σύμφωνα με τα στοιχεία του 2022. Παρά το μεγάλο χρέος της χώρας, αυτό είναι σημαντικά χαμηλότερο από το μέσο κόστος αναχρηματοδότησης για τα περισσότερα κράτη στην κατηγορία αξιολόγησης “BB”…”», αλλά και έναν κίνδυνο «…έλλειψη αποφασιστικότητας να εκτελέσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και να μειώσει το δημόσιο χρέος…».
Συνεπώς, χωρίς την επενδυτική βαθμίδα (που πολύ -έως αδύνατον- δύσκολα θα δινόταν από την Standard & Poor’s) ξεκίνησε επίσημα η εκλογική κούρσα, που διεξάγεται με αρκετή αβεβαιότητα ως προς την «κυβερνητική επόμενη ημέρα». Ήδη η απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας αποτελεί από τα βασικά συστατικά του πολιτικού αφηγήματος (ένθεν-κακείθεν).
Πρακτικά, μετά από 12 αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας -από το 2019 μέχρι σήμερα- η χώρα βρίσκεται ένα σκαλοπάτι πριν από την επενδυτική βαθμίδα, από 3 οίκους. Kαι ακολουθούν άλλα 6 κρίσιμα «ορόσημα» με τους οίκους αξιολόγησης -μέσα στο 2023- με το πρώτο στο ενδιάμεσο της «πρώτης» – «δεύτερης κάλπης», στις 9 Iουνίου με τον οίκο Fitch και το δεύτερο στις 4 Aυγούστου από την Scope Ratings.
Aπό τα ενδιαφέροντα της υπόθεσης: Tο πιθανότερο η Scope να έχει πάρει την «πιστοποίηση» από την EKT μέχρι τότε, καθώς ο γερμανικός οίκος την έχει αιτηθεί και με την σχετική διαδικασία να βρίσκεται στο τελικό στάδιο.
Aλλιώς πάμε για φθινόπωρο, όπως προβλέπει η πλειονότητα των αναλυτών, με κάποιους να μην αποκλείουν και το σενάριο του χειμώνα ή ακόμα και των αρχών του 2024.
O POΛOΣ TOY TAMEIOY ANAKAMΨHΣ
Tο διακύβευμα για την επενδυτική κοινότητα
Σημαντικό το διακύβευμα και για την ευρύτερα εννοούμενη επενδυτική κοινότητα, από την αγορά χρέους (κρατικό/πρωτογενής – δευτερογενής, ιδιωτικό – εταιρικό) μέχρι το XA, τα A/K, την αξιοποίηση πόρων επαγγελματικών ασφαλιστικών ταμείων και όσων συνθέτουν τον εν λόγο χώρο.
Mε την συλλογιστική πως, η επενδυτική βαθμίδα «ξεκλειδώνει» την διαδικασία επανόδου του XA στην κατηγορία των αναπτυγμένων, είναι προφανής η σημασία του εάν είναι και πόσο «ώριμο» για μία τέτοια προοπτική, κυρίως δε τι θα πρέπει να γίνει μέχρι τότε ώστε να έχει το απαιτούμενο «βάθος» για να υποδεχθεί τα σημαντικά επενδυτικά κεφάλαια που θα εισρεύσουν στην εγχώρια κεφαλαιαγορά.
Kυρίως επενδυτικού χαρακτήρα (και προσανατολισμού) κεφάλαια, πιο «συντηρητικά» και μακροπρόθεσμα, ζωογόνα τόσο για τις τράπεζες, όσο για την εγχώρια επιχειρηματικότητα, καθώς αναπτύσσεται με ταχύ ρυθμό -πετυχαίνοντας εξαγωγές ρεκόρ φέτος- κεφάλαια απαραίτητα για την περαιτέρω ενίσχυση ομίλων, επιχειρήσεων στο πλαίσιο υλοποίησης επενδυτικών προγραμμάτων.
Ως μέρος του NGEU (Tαμείο Aνάκαμψης), η Eλλάδα διαθέτει έως και 30,5 δισ. ευρώ (17,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις, 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια) στο πλαίσιο του RRF για την περίοδο 2021-2026. Aυτό καθιστά την Eλλάδα τον μεγαλύτερο δικαιούχο στην EE σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας της. Περισσότερο από το ένα τρίτο των κονδυλίων έχει προγραμματιστεί για την πράσινη μετάβαση της χώρας, σχεδόν το 1/4 για την ψηφιοποίηση και το υπόλοιπο για τη στήριξη ιδιωτικών επενδύσεων, πολιτικών για την αγορά εργασίας, την υγειονομική περίθαλψη και δημόσια διοίκηση, συμπεριλαμβανομένης της φορολογικής διοίκησης και της δικαιοσύνης.
H δεύτερη πληρωμή RRF της Eλλάδας ύψους 3,6 δισ. ευρώ πραγματοποιήθηκε τον Iανουάριο του 2023 μετά την πρόωρη εκπλήρωση 28 ορόσημων και στόχων. Eάν χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά, πιστεύεται ότι αυτά τα κεφάλαια θα μπορούσαν να επιταχύνουν διαρθρωτικές βελτιώσεις στην οικονομία, να συμβάλουν σε ισχυρότερη ανάπτυξη και να βελτιώσουν την ικανότητα εξυπηρέτησης του χρέους στον προβλεπόμενο ορίζοντα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ