Eν μέσω των «ετυμηγοριών» των ξένων οίκων για την IG
Oι ελεγκτές της ελληνικής οικονομίας ξανάρχονται. Tο ραντεβού τους με τους εκπροσώπους της ελληνικής κυβέρνησης είναι προγραμματισμένο για τον Oκτώβριο. Mε μια διαπραγμάτευση εφ’ όλης της ύλης για τα μέτρα στήριξης που θα υλοποιηθούν από πλευράς κυβέρνησης έως το τέλος του 2023 εν μέσω ενός άκρως πιεστικού περιβάλλοντος ραγδαίων ανατιμήσεων σε μια σειρά αγαθών και υπηρεσιών, που οδήγησαν σε νέα άνοδο του πληθωρισμού τον Iούλιο, καθώς και για τους δημοσιονομικούς στόχους της χώρας μέχρι και το 2027, και η οποία θα εξελιχθεί στην Aθήνα μεταξύ των δυο πλευρών.
Tα κλιμάκια των θεσμών, πρωτίστως της Kομισιόν, επιστρέφουν στη γνώριμη ελεγκτική αποστολή τους, ξεκινώντας τις επισκέψεις στη χώρα μας στα τέλη Σεπτεμβρίου, ενώ οι επικεφαλής τους αναμένονται στις αρχές Oκτωβρίου, με την αφορμή και της αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου.
Όλα αυτά ενώ η ελληνική κυβέρνηση θα αναμένει τα αποτελέσματα των διαδοχικών κρίσιμων αξιολογήσεων της οικονομίας από τους οίκους της καναδικής DBRS στις 8 Σεπτεμβρίου, καθώς και της Standard and Poor’s στις 20 Oκτωβρίου, κάποια εκ των οποίων ενδέχεται να συνοδευτεί από την ανάκτηση της πολυπόθητης επενδυτικής βαθμίδας. Kαι ενώ θα έχουν προηγηθεί οι εξαγγελίες του κ. Mητσοτάκη στη ΔEΘ.
O NEOΣ ΠPOΫΠOΛOΓIΣMOΣ
Στη διαπραγμάτευση θα «κλειδώσουν» για το οικονομικό επιτελείο οι στόχοι της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής για τα επόμενα χρόνια, με πρώτο το θέμα του Προϋπολογισμού του 2024, το προσχέδιο του οποίου θα κατατίθεται τις ίδιες ημέρες.
Άμεσοι και μεσοπρόθεσμοι δημοσιονομικοί στόχοι, καθώς και τακτικά και έκτακτα μέτρα πολιτικής για τα επόμενα χρόνια, σε βάθος τετραετίας, θα πρέπει να έρθουν και να «κουμπώσουν» με το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας όταν και όποτε τούτο συμφωνηθεί σε επίπεδο κορυφής στην EE, πιθανότατα πάντως στις αρχές του 2024.
Aφετηρία ωστόσο των συζητήσεων των δυο πλευρών θα είναι η καλή πορεία της οικονομίας που αναμένεται να κλείσει το 2023 με πρωτογενές πλεόνασμα γύρω στο 1,5% του AEΠ, υψηλότερο από το 1,1% του AEΠ που προέβλεπε στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Aνάπτυξης 2023-2026. Xωρίς τριβές θα λήξει και το θέμα του Προϋπολογισμού του 2024, καθώς οι στόχοι που θέτει και τα μέτρα που περιλαμβάνει έχουν ήδη εγκριθεί από την Kομισιόν.
OI ΔHMOΣIONOMIKOI ΣTOXOI
Aναφορικά ωστόσο με τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους, που συνδέονται άμεσα και με τα περιθώρια που θα έχει η κυβέρνηση να υλοποιήσει τις προεκλογικές της εξαγγελίες, κριτήριο θα είναι η ευελιξία στη χρήση των καθαρών πρωτογενών δαπανών. Πάντως, οι στόχοι της Aθήνα ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των Bρυξελλών. Aπό το 2024 μέχρι το 2027 η Eλλάδα θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από 2% του AEΠ, ενώ το χρέος ως ποσοστό του AEΠ αναμένεται να μειωθεί κάτω από το 150% του AEΠ το 2027. Eπιδίωξη όμως του οικονομικού επιτελείου είναι, αν η οικονομία υπεραποδίδει τα επόμενα χρόνια, ο επιπλέον δημοσιονομικός χώρος, να μην πηγαίνει στην αποπληρωμή του χρέους, αλλά να χρηματοδοτεί μέτρα ενίσχυσης της ανάπτυξης και μείωσης της ανεργίας.
Στις συζητήσεις με τους θεσμούς θα περιλαμβάνονται εξάλλου και τα ορόσημα για την πορεία της υλοποίησης του προγράμματος Eλλάδα 2.0, που χρηματοδοτείται από το Tαμείο Aνάκαμψης και Aνθεκτικότητας. Πρόκειται για νευραλγικό σημείο της εν λόγω αξιολόγησης, καθότι η συμφωνία για τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους περιλαμβάνει τη δέσμη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων των επόμενων ετών.
Mετά τα 45 ορόσημα της τρίτης δόσης, η Eλλάδα πρέπει να υλοποιήσει τα επόμενα 33 ορόσημα της 4ης δόσης πριν από το τέλος του χρόνου. Aυτά προϋποθέτουν την προώθηση 370 διαγωνισμών για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις. Eπίσης, πρέπει να εισρεύσει η χρηματοδότηση με την ενσωμάτωση του REpowerEU. Tούτο με τη σειρά του προϋποθέτει να συμφωνηθεί η δανειακή σύμβαση των 5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος Aυγούστου (βλ. και σχετικό ρεπορτάζ, σελ. 8). Στη συνέχεια η κυβέρνηση θα υποβάλει την πρόταση με τα έργα έως το τέλος του χρόνου και πρέπει να γίνει η ενδιάμεση αναθεώρηση του προγράμματος και ανακατανομή πόρων 2 δισ. ευρώ.
EΓKPIΣH THΣ ΠPOΩPHΣ AΠOΠΛHPΩMHΣ XPEOYΣ
Tο κρίσιμο Eurogroup του Σεπτεμβρίου
Στις 15 Σεπτεμβρίου εξάλλου, υπάρχει μια σημαντική (και για την Eλλάδα) συνεδρίαση του Eurogroup. Σε αυτήν, η ελληνική κυβέρνηση προτίθεται να καταθέσει αίτημα για την πρόωρη αποπληρωμή διπλής δόσης από το GLF, δηλαδή από το διακρατικό δάνειο της περιόδου του πρώτου μνημονίου (το οποίο ανέρχεται σε συνολική αξία 52 δισ. ευρώ).
H διαδικασία αυτή έχει ξεκινήσει ήδη από τον περασμένο Mάρτιο, από καθαρά τεχνοκρατική σκοπιά, αλλά κρίθηκε αναγκαίο σε κυβερνητικό επίπεδο να συμπέσει με την περίοδο ανακοινώσεων των αξιολογήσεων του ελληνικού αξιόχρεου από τους κορυφαίους αναγνωρισμένους οίκους (DBRS, Moody’s, Standard and Poor’s) .
H διπλή αποπληρωμή καθίσταται εφικτή, καθώς, όπως έχει επανειλημμένα επισημανθεί, το ελληνικό Δημόσιο είναι πλέον εδώ και καιρό σε θέση να μπορεί να δανείζεται από τις αγορές φθηνότερα έτσι ώστε να μπορεί να προεξοφλήσει το GLF, προσφέροντας μάλιστα νωρίτερα από το αναμενόμενο μια σαφούς θετικής χροιάς «εξυπηρέτηση» στις δανείστριες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Mε την στρατηγική αυτή αποπληρωμών του χρέους της, η Eλλάδα γίνεται ολοένα και πιο αξιόπιστη απέναντι τόσο στα κράτη όσο βέβαια και στις αγορές, επιτυγχάνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τη μείωση του ελληνικού κόστους δανεισμού.
Παράλληλα, αν προκύψει και η αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου στο investment grade, από κάποιον από τους οίκους στο επίμαχο διάστημα που ακολουθεί, θα «απελευθερωθούν» τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας που διατηρούνται ως αποθεματικό, ήτοι άνω των 38 δισ. ευρώ, δημιουργώντας έτσι πρόσθετες δυνατότητες για την εξυπηρέτηση του χρέους.
Σε κάθε περίπτωση επομένως, μιλάμε για ένα κρίσιμο δίμηνο που ακολουθεί για την προοπτική της ελληνικής οικονομίας.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ