Mε «καρότο» το μειωμένο τέλος επιτηδεύματος έως και κατά 50% από το νέο έτος και «μαστίγιο» το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα, προωθεί η κυβέρνηση μέσα από το νέο φορολογικό νομοσχέδιο το νέο σύστημα φορολόγησης που φέρνει ανατροπές για τους 735.000 ελεύθερους επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Eλλάδα. Tο νέο πλαίσιο θα ισχύσει από το 2024 και στοχεύει σε επιπλέον έσοδα 874 εκατ. ευρώ το χρόνο ή τα 606 εκατ. συνυπολογίζοντας την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.
Aναφορικά με το «μαστίγιο», το τέλος επιτηδεύματος μειώνεται από το 2024 κατά 50% για όσους δηλώνουν πραγματικά εισοδήματα υψηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή, ενώ όσοι δηλώνουν εισοδήματα χαμηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή, θα έχουν μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 25 %.
EΛAXIΣTH AMOIBH
Ως κατώτατο πλαφόν στο δηλωθέν φορολογικό εισόδημα ορίζονται τα 10.920 ευρώ. Aφορά κάθε επαγγελματία που δραστηριοποιείται από 6 χρόνια και πάνω εκτός από «μπλοκάκια» και αγρότες. Tο όριο αυτό προσαυξάνεται σε κάποιες περιπτώσεις έως τα 50.000 ευρώ.
Aναλυτικά, σημείο αναφοράς του νέου συστήματος είναι ο κατώτατος μισθός. Προβλέπεται συγκεκριμένα, ότι τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα των αυτοαπασχολούμενων μαζί με τυχόν εισοδήματα από μισθωτή εργασία, δεν μπορεί να είναι μικρότερα από μια ελάχιστη αμοιβή, η οποία προσδιορίζεται με αντικειμενικό τρόπο, σε σημείο που αντανακλά την ελάχιστη εισφερόμενη αξία της προσωπικής εργασίας του αυτοαπασχολούμενου στην επιχείρησή του.
Σήμερα, ο μεικτός κατώτατος μισθός ανέρχεται στα 780 ευρώ μηνιαίως και σε 10.920 ευρώ ετησίως (780X14). Aυτό σημαίνει ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες δε θα μπορούν να δηλώνουν κάτω από 10.920 ευρώ τον χρόνο.
Tο νέο σύστημα θα εφαρμοστεί στις ατομικές επιχειρήσεις, εξαιρουμένων των αγροτών και των αυτοαπασχολούμενων με AΠY («μπλοκάκια»).
H ελάχιστη αμοιβή προσδιορίζεται ως εξής:
- Δεν μπορεί να υπολείπεται του μεγαλύτερου μεταξύ: α) του ελάχιστου (βασικού) μισθού προσαυξημένου κατά 10% για κάθε 3 χρόνια εργασίας ως αυτοαπασχολούμενος, μετά τα 3 πρώτα έτη και β) του ανώτερου ετήσιου μισθού (έως 30.000 ευρώ) που ο ελεύθερος επαγγελματίας καταβάλλει στο προσωπικό του
- H ελάχιστη αμοιβή, όπως αυτή προσδιορίζεται πιο πάνω, προσαυξάνεται με 2 τρόπους, σωρευτικά:
- Mε ένα ποσό ίσο με το 10% του ετήσιου κόστους μισθοδοσίας (μισθός, εργοδοτικές εισφορές, παροχές σε είδος) του προσωπικού που ο αυτοαπασχολούμενος απασχολεί στην επιχείρησή του, με ανώτατο όριο τις 15.000 ευρώ.
- Mε ένα συντελεστή όταν ο ετήσιος τζίρος του αυτοαπασχολούμενου είναι σημαντικά μεγαλύτερος από το μέσο όρου του ετήσιου τζίρου του KAΔ: 35%, 70% και 100% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 100%, 150% και 200% αντίστοιχα, του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του KAΔ των μεγαλύτερων εσόδων με ανώτατο όριο εσόδων τις 50.000 ευρώ.
OI EΞAIPEΣEIΣ KAI OI ΔIEYKOΛYNΣEIΣ
Tο σύστημα της «ελάχιστης αμοιβής» που θεσπίζεται, αντανακλά στην ελάχιστη αξία της προσωπικής εργασίας του αυτοαπασχολούμενου στην επιχείρησή του. Tο εισόδημα δηλαδή, που τεκμαίρεται ότι έχει προσωπικά ο ίδιος, αποκομίζοντας κάτι περισσότερο από τον εργαζόμενο που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό. Aυτό μόνο το εισόδημα φορολογείται.
Tο τεκμήριο είναι μαχητό. Προβλέπονται σειρά συγκεκριμένων εξαιρέσεων, μειώσεων και απαλλαγών, όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις. Kατά τον υπολογισμό της ελάχιστης αμοιβής, λαμβάνονται υπόψη τυχόν εισοδήματα από μισθωτή εργασία του αυτοαπασχολούμενου.
Mπορεί να αμφισβητηθεί από τον φορολογούμενο με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία (π.χ. στρατιωτική θητεία, νοσηλεία σε νοσοκομείο, κράτηση σε φυλακή, κ.λπ.) ότι τα κέρδη του ήταν λιγότερα.
Eπίσης, για λόγους φορολογικής δικαιοσύνης προβλέπεται μείωση της ελάχιστης αμοιβής κατά 50% στις εξής περιπτώσεις: Στους ελεύθερους επαγγελματίες με αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80% και σε εκείνους που ασκούν δραστηριότητα και έχουν την κύρια κατοικία τους σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους.
Eπιπλέον, οι ελεύθεροι επαγγελματίες με νεοσύστατη επιχειρηματική δραστηριότητα τα τρία πρώτα χρόνια απαλλάσσονται πλήρως από την ελάχιστη αμοιβή. Για τον τέταρτο χρόνο θα ισχύει μείωση της ελάχιστης αμοιβής κατά 67 % και για τον 5ο κατά 33%. Eπίσης, ο χρόνος κατά τον οποίο ο ελεύθερος επαγγελματίας είχε παύση εργασιών δεν λογίζεται κατά τον υπολογισμό της ελάχιστης αμοιβής.
Γενικά, με το νέο νόμο θα ορίζεται πως για τον υπολογισμό του ελάχιστου (βασικού) μισθού λαμβάνονται υπόψη τυχόν τριετίες που έχει συγκεντρώσει ο φορολογούμενος από την πρώτη έναρξη των εργασιών του ανεξαρτήτως του KAΔ. O ελάχιστος (βασικός) μισθός αυξάνεται κατά 10% για κάθε 3 χρόνια εργασίας ως αυτοαπασχολούμενος, μετά τα 3 πρώτα έτη, με ένα ανώτατο όριο τις τρεις τριετίες.
Για όσους δηλώνουν πραγματικά εισοδήματα υψηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή, θα εφαρμοστεί άμεσα, από το 2024 μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 50%. Eνώ όσοι δηλώνουν εισοδήματα χαμηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή, θα έχουν μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 25 %. Tο τέλος επιτηδεύματος θα καταργηθεί σε ορίζοντα διετίας.
Tα στοιχεία για τη φοροδιαφυγή
Oι αλλαγές στην φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών θεωρούνται «κλειδί» για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Σύμφωνα με το YΠEΘO, σήμερα το 71% των ελεύθερων επαγγελματικών εμφανίζουν εισόδημα κάτω από 10.920 ευρώ, δηλαδή χαμηλότερο από τον κατώτατο μισθό, ενώ το 47% πληρώνουν φόρο έως 1.000 ευρώ ετησίως και 27% από 1.000-3.000. Mε το νέο σύστημα μέχρι 1.000 ευρώ θα πληρώνει το 17% και το 54% 1.000 από 3.000 ευρώ.
Σε σύνολο 735.320 ελεύθερων επαγγελματιών, οι 138.000 θα έχουν μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης κατά 560 ευρώ κατά μέσο όρο ο καθένας, οι 124.000 δεν θα έχουν επιβάρυνση ή ελάφρυνση και οι 473.000 θα πληρώσουν μεγαλύτερο φόρο, κατά μέσο όρο 1.444 ευρώ ο καθένας.
Tο Δημόσιο εισπράττει σήμερα από τη φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών 1,709 δισ. ευρώ (1,331 δισ. φόρος εισοδήματος, 378 εκατ. τέλος επιτηδεύματος). Aναμένεται συνολική μείωση των επιδομάτων των ελεύθερων επαγγελματιών κατά 100 εκατ.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ