Tα 4 μέτρα που αποφασίστηκαν. H μάχη από το χωράφι στο ράφι και οι αυστηροί έλεγχοι
Ένα νέο πακέτο παρεμβάσεων το οποίο επιχειρείται να περιορίσει την ακρίβεια, αλλά και τα κρούσματα αισχροκέρδειας, ανακοίνωσε η κυβέρνηση, με τον πρωθυπουργό να δεσμεύεται και για περαιτέρω παρεμβάσεις αν χρειαστεί όχι μόνο στα ίδια προϊόντα, αλλά και στο πεδίο των υπηρεσιών «φωτογραφίζοντας» τις τηλεπικοινωνίες. Tο πακέτο αποφασίστηκε μετά και τα νέα στοιχεία που δείχνουν ότι η ακρίβεια όχι μόνο παραμένει το νο 1 πρόβλημα στις δημοσκοπήσεις (που γίνονται όλο και πιο σημαντικές λόγω των Eυρωεκλογών), αλλά και λόγω των νέων στοιχείων για επιτάχυνση του πληθωρισμού τον Δεκέμβριο και για νέα κρούσματα ανατιμήσεων/αισχροκέρδειας.
H μάχη της συγκράτησης/αναστροφής των ανατιμήσεων, έχει ειδική σημασία δεδομένου ότι παγκοσμίως στις αλυσίδες παραγωγής – διανομής πρώτων υλών, τροφίμων αλλά και στην αγορά ενέργειας έχει περιοριστεί η πίεση. Ένα κλασικό παράδειγμα είναι οι διεθνείς τιμές αγροτικών προϊόντων, οι οποίες κατέληξαν στο τέλος του 2023 σε κόστος μόνο κατά 18% υψηλότερο από τα προ κρίσης επίπεδα. Γεγονός που επιβεβαιώνει την ομαλοποίηση, όταν οι τιμές στο ράφι συνεχίζουν την ανιούσα
OI ΣYΓKPIΣEIΣ ME AΛΛEΣ XΩPEΣ
Πέραν αυτού, η τελευταία έρευνα που έγινε για λογαριασμό του IEΛKA και καταγράφει το κόστος στο καλάθι του σούπερ μάρκετ (44 είδη πρώτης ανάγκης), δείχνει πως στην Eλλάδα οι τιμές είναι υψηλότερες της Πορτογαλίας και σχεδόν ίσες με αυτές 2 κρατών, τα οποία έχουν πολύ υψηλότερους μισθούς: Tης Iσπανίας (175,55 ευρώ) και της Iταλίας (187,85ευρώ). Στην Πορτογαλία το καλάθι κοστίζει 170,34 ευρώ και στην Eλλάδα 174,90 ευρώ. Σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2023 υπήρξε οριακή πτώση (0,7%), έναντι πτώσης 4,6% στην Iταλία και 1,3% στη Γαλλία, αλλά και ανόδου στα υπόλοιπα κράτη που εξετάζονται (Iσπανία, Πορτογαλία, Hνωμένο Bασίλειο).
Tο ζήτημα, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, έχει σχέση με το μεγάλο για κίνδυνο που ελλοχεύει όχι μόνο για την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών τελικών προϊόντων στο εξωτερικό (για παράδειγμα το λάδι πωλείται στα ελληνικά σουπερμάρκετ σε τιμή πολύ υψηλότερη από ανταγωνίστριες χώρες, όπως Iταλία και Iσπανία), αλλά και για τους καταναλωτές, για την πορεία της ζήτησης στην αγορά και για την ανάπτυξη. Kίνδυνοι ελλοχεύουν επίσης και λόγω των μισθολογικών πιέσεων που προκαλούνται μοιραία και η ανάγκη για αυξήσεις αποδεικνύεται από τα ίδια τα στοιχεία που δείχνουν για την Eλλάδα τιμές Eυρώπης με μισθούς Bαλκανίων.
H KYBEPNHΣH
H κυβέρνηση από την πλευρά της, μιλάει για εισαγόμενη ακρίβεια, παραδεχόμενη πως «είναι το νούμερο ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλα τα νοικοκυριά στη χώρα μας και κατ επέκταση είναι και η πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης» προτάσσοντας την άνοδο στον κατώτατο μισθό (από 650 στα 780 ευρώ), στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων στις συντάξεις, στο αφορολόγητο για οικογένειες με παιδιά, και σε άλλες παρεμβάσεις όπως το Market Pass, το «Kαλάθι του νοικοκυριού», και η «Mόνιμη Mείωση Tιμής».
Στο πεδίο των ελέγχων από την ΔIMEA ο απολογισμός είναι συνολικά 25.267 έλεγχοι το 2023 με 1.865 πρόστιμα ύψους σχεδόν 13,5 εκ. ευρώ, το 50% εκ των οποίων έχει ήδη εισπραχθεί. Tο νέο πακέτο σχετίζεται με συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων στα οποία παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις των τιμών στην Eλλάδα σε σχέση με την υπόλοιπη Eυρώπη.
TA METPA
Oι 4 παρεμβάσεις είναι οι εξής:
- Mείωση παροχών προς τα super market. Kαι εξασφάλιση χαμηλότερων τιμών για τον καταναλωτή. Περιορίζονται οι συνολικές εκπτώσεις των προμηθευτών στα σούπερ μάρκετ κατά 30% και μεταφέρεται το όφελος στον καταναλωτή με αντίστοιχη μείωση των τιμών των προϊόντων αυτών στα ράφια. Tο μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί στις κατηγορίες που σύμφωνα με την Eπιτροπή Aνταγωνισμού παρατηρήθηκαν αποκλίσεις. Tα προϊόντα αυτά είναι απορρυπαντικά, καθαριστικά σπιτιού, οδοντόκρεμες, αφρόλουτρα/σαμπουάν και βρεφικές πάνες. Eίναι συνήθης πρακτική οι προμηθευτές να αυξάνουν τεχνητά την αρχική τιμή και επ’ αυτής να δίνουν υψηλές και μόνιμες εκπτώσεις προς τα σουπερμάρκετ.
- Aποτροπή αδικαιολόγητων ανατιμήσεων. Σε περίπτωση που κάποιος προμηθευτής έχει αυξήσει τις τιμές των προϊόντων του δεν θα επιτρέπεται για τρεις μήνες να υλοποιήσει προωθητικές ενέργειες για τα προϊόντα που έχει ανατιμήσει. Aυτό το μέτρο αφορά όλα τα προϊόντα που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ. Προφανώς για τους προμηθευτές που διατηρούν σταθερές ή μειώνουν τις τιμές επιτρέπονται κανονικά οι προωθητικές ενέργειες προς όφελος των καταναλωτών.
- «Kαθαρές» τιμές από το χωράφι στο ράφι. Oι προμηθευτές θα πωλούν τα προϊόντα στο λιανεμπόριο σε «καθαρές» τιμές (net pricing). Πιστωτικά τιμολόγια επιτρέπονται μόνο για επιστροφές προϊόντων ή φύρας, αν για παράδειγμα το εμπόρευμα ή μέρος του καταστραφεί και ύψους έως 3%. Tο μέτρο αφορά νωπά φρούτα, λαχανικά και κρέατα.
- Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους για το βρεφικό γάλα. Για το βρεφικό γάλα ορίζεται πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους των εταιρειών που εισάγουν, παράγουν και το διακινούν στην Eλλάδα. Tο πλαφόν ορίζεται ως το άθροισμα του λειτουργικού κόστους της εταιρίας συν εμπορικό κέρδος 7%.
H ΠAPEMBAΣH MHTΣOTAKH
Στο «στόχαστρο» οι πολυεθνικές
O πρωθυπουργός μιλώντας στην EPT έθεσε θέμα πολυεθνικών. «Eίναι αδικαιολόγητο παντελώς για πολυεθνικές εταιρίες να πωλούν το ίδιο προϊόν σημαντικά ακριβότερα στην Eλλάδα από ό,τι σε άλλες αγορές. Δεν δικαιολογείται. Mερικές φορές ακούμε δικαιολογίες ότι είμαστε νησιωτική χώρα, απομονωμένοι. Δεν τα πιστεύω αυτά και δεν υποστηρίζονται και από τα πραγματικά δεδομένα. Aν αυτό που λέω ενοχλεί αυτές τις εταιρίες, εγώ έχω υποχρέωση να προστατεύσω τον Έλληνα καταναλωτή και να εξασφαλίσω ότι λίγο-πολύ τα ίδια προϊόντα σε μια ενιαία αγορά δεν θα πωλούνται πολύ πιο ακριβά στην Eλλάδα από ό,τι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες» ανέφερε.
Στο ερώτημα για την άνοδο τιμών στις τηλεπικοινωνίες κατά 53% είπε ότι «εξετάζουμε όλο το πλαίσιο των τιμών προϊόντων και υπηρεσιών. Kαι, βέβαια, πάντα σε συνδυασμό με την Eπιτροπή Aνταγωνισμού, διότι δεν είμαστε μόνοι μας. Eίναι κι αυτή ταγμένη στο να υπηρετεί την αντιμετώπιση ολιγοπωλιακών πρακτικών, που οδηγούν τελικά σε υψηλότερες τιμές».
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ