Οι ευκαιρίες που είδαν και δεν… άφησαν Μαρκ Ζούκερμπεργκ (facebook), Μπιλ Γκέιτς (Microsoft), Τζέιμι Ντίμον (JP Morgan), οικογένεια Ανιέλι (CNH Industrial), CVC, Carlyle Group κ.λπ.
Η απαραίτητη αυτή «εισαγωγή» δίνει μια εικόνα για το τι… επικρατεί στον πλανήτη, όταν υπάρχει startup με αποτίμηση σχεδόν διπλάσια του ελληνικού ΑΕΠ!
ΠΟΛΟΣ ΕΛΞΗΣ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΑΛΕΝΤΟΑΠΟ ΡΕΚΟΡ ΣΕ ΡΕΚΟΡΤα deal που ξεχώρισανΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΝΕΟΙ «ΜΟΝΟΚΕΡΟΙ» FlexCar και Blueground πλησιάζουν το «φράγμα» του 1 δισ. δολ.
Του ΜΙΧΑΛΗ ΚΟΣΜΕΤΑΤΟΥ
Το μέγεθος του ελληνικού startup οικοσυστήματος δεν ξεπερνά σήμερα αθροιστικά τα 8,2 δισ. ευρώ, με βάση την πιο πρόσφατη αποτίμησή του, αν και λογικά οδεύει προς… διψήφιο αριθμό δισ.
Πάλι η συνολική αξία των νεοφυών εταιριών που το αποτελούν θεωρείται κατά πολύ υποδεέστερη έναντι των «γιγάντων» της παγκόσμιας αγοράς. Πόσο μάλλον αν τολμήσει κάποιος συγκρίσεις με τις δύο και μοναδικές hectocorns του πλανήτη, δηλαδή αξίας άνω των 100 δισ. δολ., την κινεζική εταιρία Τεχνητής Νοημοσύνης και μέσων κοινωνικής δικτύωσης Bytedance, μητρική του TikTok, και την αμερικανική ιδιωτική διαστημική Space X του «Mr. Tesla» Ιλον Μασκ.
Η μεν πρώτη με value 225 δισ. δολ., η δε δεύτερη 100 δισ. δολ. στα τέλη του 2023 (πηγή: CB Insights), ωστόσο άλλα reports τις ανεβάζουν στα 400 δισ. δολ. και 180 δισ. δολ.
Ακολουθούν στην κατάταξη άλλες startups, με αποτιμήσεις 31 δισ. δολ.-66 δισ. δολ. (Shein, Stripe, Databricks, Revolut, Epic Games, Fanatics), 40 decacorns (των 10+ δισ. δολ.) και 1.200 unicorns (1+ δισ. δολ.), μεταξύ των οποίων ενδέχεται να συναντήσει κάποιος ορισμένες με «ελληνικό DNA», όπως οι Viva, Skroutz, PeopleCert, Beta, με τις Persado και Blueground να πλησιάζουν.
Η απαραίτητη αυτή «εισαγωγή» δίνει μια εικόνα για το τι… επικρατεί στον πλανήτη, όταν υπάρχει startup με αποτίμηση σχεδόν διπλάσια του ελληνικού ΑΕΠ!
ΠΟΛΟΣ ΕΛΞΗΣ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΑΛΕΝΤΟ
Το ταλέντο των Ελλήνων startuppers, οι ιδέες τους και η ποιότητα των εταιριών τους όμως δεν παύουν να γίνονται «πόλος έλξης» του επενδυτικού και επιχειρηματικού ενδιαφέροντος κορυφαίων ξένων «παικτών», μεγάλων ομίλων από διάφορους κλάδους, και των δισεκατομμυριούχων (ενίοτε) ιδρυτών ή μετόχων τους.
«Βαριά» ονόματα του παγκόσμιου επιχειρείν, όπως ο «Mr. Facebook» Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ο συνιδρυτής της Yahoo Τζέρι Γιανγκ, ο συνδιευθύνων σύμβουλος του αμερικανικού private equity KKR Χένρι Κράβις, οι Ρέιντ Χόφμαν και Ντάστιν Μόσκοβιτς, ιδρυτές των LinkedIn και Asana, οι συνεργάτες του δημιουργού ενός τεχνολογικού «κολοσσού» με την εμβέλεια της Microsoft Μπιλ Γκέιτς, τα μέλη της ιταλικής δυναστείας των Ανιέλι, ο Τζέιμι Ντίμον, του αμερικανικού τραπεζικού «γίγαντα» της JP Morgan, είδαν τις ευκαιρίες που επιφύλασσε γι’ αυτούς η Ελλάδα και δεν τις άφησαν αναξιοποίητες.
Σε αυτή την άτυπη λίστα μπορούν να προστεθούν ο γερμανικός όμιλος Delivery Hero, ο αμερικανικός επενδυτικός οίκος Carlyle Group, mega funds, όπως το CVC, ο leader των τηλεπικοινωνιών OTE–Deutsche Telekom και άλλοι.
Από ελληνικής πλευράς, σε επενδύσεις και σε καινοτόμες startups προχωρούν προσωπικότητες του επιχειρηματικού χώρου, όπως η Μαριάννα Λάτση, ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ο Βασίλης Κάτσος, ο Πάνος Γερμανός, εσχάτως γνωστός βιομήχανος από όμιλο με ηγετική θέση στον κλάδο και σημαντικό εκτόπισμα στο εξωτερικό, κ.ά., είτε αυτόνομα είτε με συμμετοχή σε εγχώρια Venture Capitals.
Οι προοπτικές του ελληνικού νεοφυούς οικοσυστήματος επιβεβαιώνονται από τις εκτιμήσεις για την αύξηση της αξίας του πάνω από το όριο των 20 δισ. ευρώ τα προσεχή χρόνια, ενώ αρκετές ελληνικές startups έχουν εξελιχθεί σε διεθνή success stories.
ΑΠΟ ΡΕΚΟΡ ΣΕ ΡΕΚΟΡ
Τα deal που ξεχώρισαν
Οι εξαγορές και οι χρηματοδοτήσεις αποτελούν τις δύο όψεις του ιδίου νομίσματος.
Το 2023 ξεχώρισε το deal για τη startup αγροτεχνολογίας από τον Βόλο Augmenta, εξειδικευμένη στον τομέα της γεωργίας ακριβείας, η οποία εξαγοράστηκε από τη CNH Industrial, της ιταλικής οικογένειας Ανιέλι, αντί 110 εκατ. δολ.
Το καινοτόμο σύστημα της real time εφαρμογής αγροχημικών και λιπασμάτων στο χωράφι χρησιμοποιούν αγρότες σε περισσότερες από 20 χώρες ανά τον κόσμο, από την Αυστραλία και τη Βραζιλία μέχρι την Τουρκία και την Ουκρανία.
Το ρεκόρ εξ ολοκλήρου της εξαγοράς κατείχε από το 2020 η Instashop, πλατφόρμα online delivery προϊόντων σούπερ μάρκετ, αν και κυρίαρχη στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, αποχώρησε πέρσι από την ελληνική αγορά, που εξαγοράστηκε από την Delivery Hero, με τίμημα 360 εκατ. ευρώ, ενώ η συμφωνία του 2022 για την πώληση του 48,5% της neobank Viva στην JP Morgan από τους μετόχους μειοψηφίας (Hedosophia, Latsco Family Office, DECA Investments) άγγιξε ένα ποσό μεταξύ 900 εκατ.-1 δισ. δολ.
Κάθε προηγούμενη επίδοση κατέρριψε, ωστόσο, η φετινή συμφωνία εξαγοράς της Beta CAE Systems International AG, ηγέτιδας δύναμης στη δημιουργία λογισμικού προσομοίωσης και ανάλυσης, με πελάτες της από τη… NASA μέχρι αυτοκινητοβιομηχανίες, άλλες βιομηχανίες, αεροπορικές εταιρίες, κατασκευαστές τρένων, ναυπηγεία, ομάδες της Formula 1 και πανεπιστημιακά ιδρύματα, με έδρα στην Ελβετία και κέντρο R&D στο Κάτω Σχολάρι Θεσσαλονίκης, από τον εισηγμένο στο Nasdaq αμερικανικό όμιλο Cadence Design Systems, αρχές Μαρτίου του 2024, αντί 1,24 δισ. δολ.
Στο χαρτοφυλάκιο του Αμερικανού billionaire, ιδρυτή του facebook/meta Μαρκ Ζούκερμπεργκ εντάχθηκαν δύο startups με «ελληνικό DNA»: η Αccusonus, η οποία άρχισε τη διαδρομή της από την Πάτρα και εστιάζει στην παραγωγή καινοτόμων τεχνολογιών στον τομέα του ψηφιακού ήχου, αξιοποιώντας τεχνολογίες όπως Τεχνητή Νοημοσύνη και μηχανική μάθηση και αποκτήθηκε με τίμημα 100 εκατ. δολ. και η Causaly, η οποία
αναπτύσσει ένα εργαλείο βιοϊατρικής έρευνας και ενσωματώνει τεχνολογίες αιχμής, όπως το generative AI, προκειμένου να διαβάσει, να κατανοήσει και να οπτικοποιήσει έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών και το 2023 άντλησε κεφάλαια 60 εκατ. δολ. με ead investor την ICONIQ Growth, που διαχειρίζεται κεφάλαια των Ζούκερμπεργκ, Γιανγκ, Κράβις, Χόφμαν, Μόσκοβιτς κ.ά.
Η Hack The Box, με αντικείμενό της την εκπαίδευση γύρω από την κυβερνοασφάλεια, «σήκωσε» 55 εκατ. δολ. το 2023 από την Carlyle Group (με assets under management ύψους 382 δισ. δολ.) και άλλους επενδυτές.
Νωρίτερα, το 2021, η Microsoft εξαγόρασε την επίσης ελληνική Softomotive, η οποία έχει αναπτύξει μια λύση λογισμικού για τη ρομποτική αυτοματοποίηση διαδικασιών σε επιχειρήσεις, με τίμημα κοντά στα 150 εκατ. ευρώ, ενώ το ισχυρό ενδιαφέρον των Αμερικανών για το ελληνικό οικοσύστημα επιβεβαίωσαν και άλλα deals, όπως αυτά της Google για την BlindType, παλαιότερα, και σε μεταγενέστερο χρόνο της Cisco για την Code BGP, της Dell για την mist.io., της Hewlett Packard Enterprise για την απορρόφηση της ομάδας της Arrikto, της Mobileum για τη Niometrics, της Prodege για την Pollfish κ.ά.
Το διεθνές mega fund CVC Capital Partners, με περιουσιακά στοιχεία υπό διαχείριση αξίας 186 δισ. δολ., έχει εισέλθει δε στη μετοχική σύνθεση της Skroutz, που από μια πλατφόρμα σύγκρισης τιμών εξελίχθηκε σε ένα ολοκληρωμένο marketplace, ενώ η επένδυση της Eurobank στη fintech startup Plum (εφαρμογή έξυπνης διαχείρισης χρημάτων) φαίνεται να ανοίγει νέους δρόμους.
Το deal προβλέπει, πέρα από την αρχική τοποθέτηση κεφαλαίων 5 εκατ. ευρώ, και τη συμμετοχή της ελληνικής τράπεζας στη μετοχική σύνθεση της εταιρίας, τη δυνατότητα ισόποσης επένδυσης μελλοντικά και τη διερεύνηση εμπορικής συνεργασίας τους στην Ελλάδα εντός του 2024.
Περιπτώσεις σαφώς ενδεικτικές οι προαναφερόμενες, αλλά όχι οι μόνες…
ΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΝΕΟΙ «ΜΟΝΟΚΕΡΟΙ»
FlexCar και Blueground πλησιάζουν το «φράγμα» του 1 δισ. δολ.
Μεγάλη κινητικότητα παρατηρείται και για δύο υποψήφιους ελληνικούς «μονόκερους» (Unicorns), που διεκδικούν μελλοντικές αποτιμήσεις πάνω από το «φράγμα» του 1 δισ. δολ.
Η FlexCar, η οποία ειδικεύεται στο ευέλικτο leasing αυτοκινήτων, εντός και εκτός συνόρων, έχει συγκεντρώσει κεφάλαια άνω των 300 εκατ. ευρώ και εξετάζει πρόταση για την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο των ΗΠΑ (Nasdaq).
Πρόσφατα και η Blueground, leader στην παγκόσμια αγορά βραχυχρόνιας εκμίσθωσης πολυτελών επιπλωμένων διαμερισμάτων, με βασικό target group πελατών στελέχη πολυεθνικών και έδρα στις ΗΠΑ, έλαβε χρηματοδότηση επιπλέον 45 εκατ. ευρώ, με κεφάλαια από το αμερικανικό fund Susquehanna Private Equity Investments και από υφιστάμενους επενδυτές, όπως η Westcap. Παράλληλα, άντλησε δάνειο από την Barclays, με τη συμμετοχή της Morgan Stanley, της Deutsche Bank και της HSBC, αντικαθιστώντας και αναχρηματοδοτώντας προηγούμενο δανεισμό από τη Silicon Valley Bank!
Στην Ελλάδα υπάρχουν 13 ενεργά VCs και με βάση τα στοιχεία του report Startups in Greece 2023/2024, που παρουσίασε το Found.ation, επένδυσαν σε 62 νεοφυείς εταιρίες.
Συνολικά, το 2023 70+ ελληνικές startups άντλησαν χρηματοδότηση πάνω από 485 εκατ. ευρώ, όπως αναφέρει η συγκεκριμένη μελέτη, μειωμένο κατά 24,5% σε σχέση με το 2022, ωστόσο, εάν εξαιρεθεί το κομμάτι του δανεισμού, καταγράφεται μια αύξηση 4,2%.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
